یک بررسی جدید نشان می‌دهد که نخستین مومیایی باستانی مصری باردار به شکل نادری از سرطان مبتلا بوده است.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از دیلی‌میل پژوهشگران در لهستان که جمجمه یک مومیایی باستانی مصری را اسکن می‌کردند، نشانه‌های غیرمعمولی را در این استخوان شناسایی کردند.

این نشانه‌ها شبیه نشانه‌های یافت‌شده در بیماران مبتلا به سرطان نازوفارنکس (بخشی از حلق که در پشت بینی و بالای پشت گلو قرار دارد) است. دانشمندان بر اساس یافتن این نشانه‌های شبیه نشانه‌های یافت‌شده در بیماران مبتلا به سرطان نازوفارنکس به این نتیجه رسیدند که این مومیایی به احتمال زیاد به علت بیماری مشابهی مرده است.

سرطان نازوفارنکس یک نوع نادر سرطان است که بخشی از گلو را که پست بینی و پشت دهان را به مربوط می‌کند، مبتلا می‌کند.

اسکن‌های قبلی نشان داده بودند این زن که نام مستعار «بانوی اسرارآمیز» را بر خود دارد، در هنگامی که هفته ۲۸ بارداری بوده است، درگذشته است، اما اکنون پژوهشگران علتی برای مرگ او یافته‌اند.

تصاویر منتشرشده بوسیله «پروژه مومیایی ورشو» (WMP) در لهستان نشان می‌دهد که جمجمه این زن دارای ضایعاتی است که با بیشترین احتمال ناشی از تومور هستند و نقایص بزرگی که در بخش‌هایی از این استخوان مشاهده می‌شود، معمولا در جریان عملیات مومیایی کردن ایجاد نمی‌شوند.

تغییرات استخوانی که وجود سرطان را نشان می‌دهد

پروفسور رافال استک از دپارتمان سرطان‌شناسی دانشگاه پزشکی ورشو که با کارشناسان در WMP همکاری دارد، می‌گوید:‌ «ما تغییرات غیرمعمولی در استخوان‌های نازوفارنکس یافتیم که بر اساس نظر کارشناسان مومیایی در روند مومیایی کردن ایجاد نمی‌شود. از طرف دیگر، نظرات رادیولوژیست‌ها بر اساس توموگرافی کامپیوتری نشان‌دهنده احتمال تغییرات توموری در استخوان است.»

پروفسور استک افزود که جوان بودن این مومیایی و یافت نشدن علت دیگری برای مرگش، «علت سرطانی» را مطرح می‌کند.

دانشمندان اکنون قصد دارند که نمونه‌های بافتی از این مومیایی به دست آورند و آنها را با نمونه‌های به دست آمده از سرطان‌های سایر مومیایی‌ها مقایسه کند.

امیدواری دانشمندان این است که با شناسایی «نشان مولکولی» سرطان دانش درباره تحول سرطان گسترش یابد و بتوان از آن برای پیشرفت پزشکی مدرن استفاده کرد.

پژوهش‌های بیشتر همچنین می‌تواند علت سرطان نازوفارنکس را تعیین کند- مثلا اینکه آیا این بیماری با عفونت ویروسی یا ژنتیک مرتبط است یا نه.

مومیایی که باردار بود

گفته می‌شود که مومیایی «بانوی اسرارآمیز» در قبرهای سلطنتی در «تبس» در مصر علیا یافت شده و از نخبگان جامعه بوده است.

این مومیایی که در اوائل دهه ۱۸۰۰ یافت شد و سابقه‌اش به قرن نخست پیش از میلاد باز می‌گردد، بعنی هنگامی که کلئوپاترا ملکه و  شهر تبس پرجنب‌وجوش بود.

این مومیایی در سال ۱۸۲۶ به لهستان منتقل شد، یعنی حدود زمنانی که برخی از مهمترین اکتشافات باستان‌شناسی در «دره پادشاهان» مصر رخ داد و در حال حاضر در موزه ملی در ورشو پایتخت لهستان به نمایش در آمده است.

بررسی‌ها با استفاده از تصویربرداری با سی‌تی‌اسکن نشان داد که این زن که ظاهرا در فاصله بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی مرده است، در هنگام مرگ در فاصله هفته ۲۶ تا ۳۰ بارداری بوده است.

این جسد با دقت در پارچه پیچیده شده بود و مجموعه‌ای غنی از طلسم‌ها برای محافظت او در زندگی پس از مرگ همراه بود.

جنین او که به گفته کارشناسان مانند «خیار ترشی انداخته‌شده» بود، در بخش پایینی لگن کوچک و تاحدی در بخش پایینی لگن بزرگ قرار داشت و به همراه مادرش مومیایی شده بود.

تصاویر سی‌تی‌اسکن نوزاد با بافت رخم اطرافش پوشانده شده بود، بنابراین امکان آنالیز مشروح‌تر آِن به جز اندازه‌گیری سر وجود نداشت.

پژوهشگران بر اساس اندازه ۲۵ سانتی‌متری دو سر این جنین سن او را بین ۲۶ تا ۳۰ هفته تعیین کردند.

این جنین بر خلاف احشایی مانند قلب، ریه، کبد و روده‌ها و معده که هنگامی مومیایی کردن بیرون آورده می‌شوند، ار رحم خارج نشده بود.

کارشناسان در «طرح مومیایی ورشو»  نمی‌توانستند بگویند چرا این جنین مشابه با سایر موارد کودکان به دنیا نیامده، بیرون کشیده نشده و به طور جداگانه مومیایی نشده است.

این نخستین مورد سرطانی نیست که در یک مومیایی کشف می‌شود- دانشمندان در سال ۲۰۱۷ قدیمی‌ترین مورد شناخته‌شده سرطان پستان و میلوم متعدد (نوعی سرطان مغز استخوان) را در دو مومیایی باستانی یافتند.

برچسب‌ها