به گزارش همشهری آنلاین - محمد صادق خسروی علیا: حجت الاسلام محمدرضا زائری با بیان اینکه نکته اصلی در بررسی مساله ازدواج، نقش و جایگاه خانواده در ایجاد این ثبات اجتماعی است، میگوید: «باید اعتراف کنیم که هنوز این باور که ازدواج امری مهم در اجتماع است به شکل عمومی در سطوح مختلف وجود ندارد.»
به گفته زائری نگاهی که در باورهای دینی و اعتقادات اسلامی در مورد ازدواج وجود دارد این است که خانواده اساس اجتماع و اساس شکلدهنده دین اشخاص است: «مثلا امام صادق(ع) میفرمانید که دو رکعت نماز همسردار از ۷۰ رکعت نماز شخص مجرد برتر است. یا پیامبر اکرم (ص) میفرمایند که در پیشگاه خداوند تعالی، نشستن مرد در کنار همسر خود، از اعتکاف در مسجد من، محبوبتر است.»
وی با اشاره به اینکه خانوادههای امروزی مساله ازدواج را به عنوان اولویت قلمداد نمیکنند، می گویند: «البته گرفتاریها، مشکلات اقتصادی و همینطور محدودیتهایی هم پیش روی خانوادهها است. اما با ازدواج آسان میشود خیلی از مسائل را حل کرد ولی خانواده ها وقتی مورد خطاب قرار میگیرند که مثلا ازدواج را به شکل سادهتری برگزار کنند و توقعات را پایین بیاورند می بینیم که حاضر نمی شوند تن به این کار بدهند چون این اولویت را چندان که باید هیچ کدام از ما درک نکردهایم.»
این کارشناس فرهنگی در تشریح این مساله می گوید: «مثلا اگر شخصی مبتلا به بیماری شود حاضر هستیم برای درمان او از خوراک و آسایش و زندگی مان بگذریم. خیلیها برای درمان اعضای خانواده شان سقف بالا سرشان را میفروشند تا در کشورهای دیگر شانس درمان عزیزشان را امتحان کنند. این به معنای آن است که درمان به عنوان یک اولویت برای خانوادهها درک شده است. اما برای ازدواج فرزندان که یک امر ضروری است کمتر پدر و مادری حاضر است حتی خودروی شخصیاش را برای این امر الهی بفروشد.»
ازدواج آسان در اروپای شرقی!
زائری اهمیت ازدواج در کشورهای دیگر را اینطور بررسی میکند: «در بسیاری از کشورها به خصوص کشورهای اروپای شرقی هنگامی که پسر و دختری میخواهند ازدواج کنند هزینههای زندگی را خودشان تامین میکنند. آنها با حداقلها شروع میکنند. جشن ازدواجشان بسیار ساده در حد یک عصرانه و نهایتا یک شام برای ۲۰ تا ۲۵ نفر است آن هم برای اعضای خانواده و دوستان بسیار نزدیک. آنها زندگی را به شکلی شروع میکنند که اگر بخواهند یک مهمانی بدهند بیشتر از دو نفر استکان و نعلبکی ندارند. اما با این حال زندگی را تشکیل میدهند، چون برایشان اولویت است. اما در ایران جهیزیه که برای یک زندگی در نظر گرفته میشود در کمترین حالت چند ۱۰۰ - ۲۰۰ میلیون تومان است. به همین دلیل من معتقدم ازدواج در ایران حواشی بسیاری دارد از جشن های آنچنانی گرفته تا فیلم و عکس و تالار و بریز و بپاشها و ...»
تمام نهادها شعاری و تعارفی برخورد می کنند
زائری با بیان اینکه برای من روحانی باید مساله ازدواج به عنوان یک مساله اعتقادی و دینی، مهمتر از سایر مستحبات باشد میگوید: «چند وقت دیگر ماه محرم است. آنهایی که اعتقاد دارند باید پای کار بیایند و آگاه شوند همانطور که برای برپایی این مراسم نذر سیدالشهدا(ع) می کنند که به جا و درست است در کنار آن باید برای شکل دادن به زندگی جوانها و تامین ازدواج آنها نذر کنند.»
او ادامه میدهد: «من اعتقاد دارم که باور جدی و اساسی به ازدواج نیست، این اعتقاد وجود ندارد که جامعه در حال آتش گرفتن، سوختن و نابود شدن است. باید برای این مساله ترسید، حرص خورد و از جا پرید!»
این کارشناس فرهنگی در پاسخ به این پرسش که با توجه به فرمایشات رهبری مبنی بر ازدواج آسان آیا برنامه عملیاتی خاصی در رابطه با ازدواج سراغ دارید؟ اینطور توضیح می دهد: «نهادها در حال تعارف، شعار و تبلیغات بیاثر هستند. مثلا وقتی تلویزیون در تیزرها و آنونس های تبلیغاتی برای تبلیغ یک کالا خانوادهای را به نمایش میگذارد که تازه ازدواج کردهاند اما آشپزخانه این خانواده به اندازه کل زندگی من و شما میارزد در واقع این تبلیغ به شکل بسیار موثر و مستقیم به مخاطب خود می گوید ازدواج با امکانات ساده و ابتدایی ممکن نیست. به نظر من نمی توان اینها را نادیده گرفت و همه اینها را باید در کنار هم قرار داد و دید.»
زائری معتقد است در حوزه سینما و هنر و رسانههای ما، همراهی آنچنانی برای تبلیغ ازدواج آسان وجود ندارد: «گاهی رسانهها اقداماتی انجام میدهند اما دستگاههای اجرایی همکاری نمیکنند و برعکس. صدا و سیما به شکل کاملا تعارفی و شعاری فرمایشات رهبر معظم انقلاب را پخش میکند که ازدواج را آسان کنید اما چند ثانیه بعد تبلیغاتی پخش میکند که به صورت مستقیم و بسیار موثر به ذهن مخاطب القا می کند که ازدواج آسان ممکن نیست!»
کسی حاضر نیست برای ازدواج آسان پیشقدم شود
این کارشناس فرهنگی با بیان اینکه من با خیلیها درباره ازدواج ساده و آسان صحبت کردهام اما واکنش آنها جالب است: «جواب همه آنها این است که چرا من فرزند خود را انگشت نما کنم چرا من باید قدم اول را بردارم؟ و به این شکل است که کمتر کسی حاضر می شود ازدواج را برای جوانان تسهیل کند.»
زائری در پاسخ به این پرسش که کدام نهادها در قبال ازدواج مسئولیت دارند؟ میگوید: «روحانیت و حوزهها مسولیت دارند؛ برای تبیین نظری و نرم افزاری موضوع ازدواج. مسئولان اجرایی هم برای تامین زیرساختهای لازم و حوزه سخت افزاری ماجرا که یک حداقلها مانند مسکن و افزایش درآمد و... برای ازدواج فراهم شود، مسئولیت دارند.»
او ادامه میدهد: «رفع چالشهای در مورد ازدواج باید همزمان و باهم اتفاق بیافتد و همه در سطوح مختلف برای به ثمر رساندن آن باید برنامه ریزی می کنند. چه سیاستگذاران و مسولان کشور در برنامهریزیها و قانونگذاریها و چه نهادهای رسانهای در برنامههای تبلیغی و چه خود خانواده ها در به ثمر رسیدن این امر شریک و مسئول هستند. گاهی خانواده سهم خود را اجرا میکند و ازدواج آسان را انجام میدهد اما بار روانی به دلیل عدم ظرفیتهای تبلیغی و اجرایی مشکل ساز میشود که برای همه اینها باید فکر اساسی کرد.»