همشهری آنلاین - مریم ورشو: این بار می‌خواهم شما را ببرم به فشتکه؛ روستایی سرسبز و زیبا در خُمام گیلان. جایی در نزدیکی بندر انزلی. اگر در فصل تابستان به این روستا سفر کنید سمفونی جیرجیرک‌های این روستا جای همهمه صدای خودروهایی را که در شهرها ویراژ می‌دهند، می‌گیرد.
- روستای جهانی سفال ایران کجاست؟ | سفالگری زنان بلوچ؛ جاذبه‌ای در زادگاه خورشید | تولید سفال در کلپورگان بدون چرخ
- تصاویر | کمرپیچ؛ پوشش خاص زنان گیلانی که دور کمر می‌بستند | روستای جهانی چادر شب بافی کجاست؟
در همان ابتدای این روستا یک قهوه‌خانه کوچک قرار دارد که معمولا این قهوه یا چای‌خانه‌های کوچک محلی بهترین جا برای گپ و گفت با اهالی روستاهاست. فضای این قهوه‌خانه آنقدر زیبا و بکر است که خستگی راه را از تنتان به در می‌کند. نوشیدن یک استکان چای در نعلبکی چینی آن هم کنار رودخانه روی یک نیمکت چوبی حال و هوایتان را عوض می‌کند.
اما آنچه این روستا را از دیگر روستاهای کشور متمایز و در یک نگاه شما را متوجه این موضوع می‌کند؛ چیده شدن گیاهی سبز جلوی در بیشتر خانه‌هاست.
نام این گیاه گالی یا لی است؛ این گیاه بومی در اطراف مرداب‌ها و زمین‌های باتلاقی فشتکه و بندر انزلی رشد می‌کند و به وفور با کمترین هزینه یافت می‌شود.
زنان و مردان فشتکه‌ای گالی‌ها را به ردیف جلوی در خانه‌هایشان خشک می‌کنند و با آنها صنایع دستی حصیری می‌بافند؛ بیشتر صنایع دستی حصیری ایران از همین منطقه تامین می‌شود. در واقع فشتکه گل سرسبد حصیربافی ایران است و برای همین به‌عنوان نخستین روستای ملی حصیربافی کشور انتخاب شده است.
زنان و مردان فشتکه‌ای این هنر را از اجداد خود به ارث برده‌اند و نسل به نسل آن را به یکدیگر منتقل می‌کنند. آنها با سوزن‌های چوبی که دست‌ساز خودشان است، حصیرها را در اندازه‌ها و شکل‌های مختلف می‌بافتند؛
از زنبیل گرفته تا کلاه، سفره، سبد و آبکش.
این روزها حتی سبدهای حصیری در دکوراسیون خانه‌ها نیز جا باز کرده‌اند و صنایع دستی حصیری دیگر فقط در خانه گیلانی‌ها کاربرد ندارد. برای همین این صنعت دستی پررونق مانده و در اقتصاد مردم این روستا نقش اساسی ایفا می‌کند. البته ناگفته نماند که حتی بازار جهانی نیز دارد.
بیشتر اهالی فشتکه کشاورز هستند و زمانی که از کار کاشت و برداشت برنج فارغ می‌شوند به حصیربافی مشغول می‌شوند. در ویدئو مینا تقی زاده از اهالی این روستا از درآمد خوب این صنایع دستی و خدا را از این بابت شکر می‌گوید. عشق به این کار آنقدر در وجودشان نهفته است که حتی پدر همسرش هم که در دوران سالمندی به سر می‌برد همچنان می‌بافد.
اگر به گیلان سفر می‌کنید، سری هم به فشتکه این روستای سرسبز و تمیز بزنید. از صنایع دستی‌شان خرید کنید تا همیشه پویا و زنده بماند. زنده ماندن اقتصاد روستاییان سبب می‌شود که روستاها خالی از سکنه نشوند و روستاییان به شهرها مهاجرت نکنند.