به گزارش همشهری‌آنلاین، البته این تنها بخش کوچکی از رخداد تلخی است که در قلب هیرکانی رخ داده است، چرا که در نتیجه تخریب خاک گفته می‌شود بخشی از درختان توسکا و درختان کهنسال و صدها نهال زیر چرخ‌های بیل مکانیکی و کامیون نابود شده و جان‌شان را از دست داده‌اند. هم اکنون اداره حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی مازندران-ساری با ادامه کار مخالفت کرده و لایروبی به دستور دادستان تا اطلاع ثانوی متوقف شده است.
واقعیت این است که خاک جنگلی «پیت»، گرانترین خاک برای کشت و کار به‌شمار رفته و طرفداران بسیاری دارد. این خاک ارزشمند بیشتر به عنوان مصارف گلخانه‌ای و پرورش گل و گیاه کاربرد داشته و از بقایای نوعی خزه یا جلبک به وجود می‌آید. البته طبق قانون، برداشت هرگونه خاک در اراضی جنگلی اعم از «پیت»، تحت هر عنوانی ممنوع است؛ اما متأسفانه همه ساله تعداد کثیری از سودجویان، وارد قلب هیرکانی شده و با بهانه‌های مختلف، بخش‌های زیادی از خاک «پیت» را با کامیون حمل کرده و در شهرها و حتی کشورهای همجوار به‌فروش می‌رسانند!
قوانین لایروبی رعایت نشد
«عطاءالله کاویان» مدیرکل اداره حفاظت محیط زیست مازندران در توضیح ادعای فروش خاک جنگلی در قلب هیرکانی می‌گوید: اداره حفاظت محیط زیست استان با لایروبی و فروش رسوبات لای در برکه اِروِت واقع در جنگل چهاردانگه مازندران مخالفت کرده و نامه مخالفت خود را نیز ۱۰ روز پیش زده و اعلام کرده است. به دستگاه‌های نظارتی نیز اعلام کرده‌ایم که با هرگونه لایروبی و فروش رسوبات لای مخالف هستیم. این وظیفه‌ای بود که ما باید انجام می‌دادیم.
وی در پاسخ به اینکه آیا اداره حفاظت محیط زیست این استان تنها وظیفه‌اش درقبال این موضوع مهم، این بوده که مخالفت خود را به صورت مکتوب اعلام کرده و دیگر کاری انجام ندهد، می‌گوید: ما دیگر چه کاری می‌توانستیم انجام دهیم! اداره حفاظت محیط زیست استان به عنوان یک دستگاه نظارتی، به این موضوع ورود پیدا کرده و مخالفت خود را به صورت کتبی و شفاهی اعلام کرده است. نامه مخالفتی را نیز برای مجموعه نهادهای نظارتی و قضایی استان ارسال کرده‌ایم تا ان‌شاءالله مسیر قضایی طی شده و متخلف یا متخلفان در این مجموعه، بر اساس محاکم قضایی تحت پیگرد قرار گیرند.
این مقام مسئول، فروش خاک جنگلی در قلب هیرکانی را تأیید نکرده و می‌گوید: لایروبی با دستور آب منطقه‌ای استان انجام شده است؛ اما قوانین لایروبی بر اساس ضوابط مشخص، رعایت نشده است. به همین دلیل نیز ما مخالفت کرده و این موضوع را به دادستان اعلام کرده‌ایم.
به گفته مدیرکل اداره حفاظت محیط زیست مازندران، این منطقه عرصه ملی بوده و جنگل‌های آن تحت مدیریت اداره کل منابع طبیعی قرار دارد. آب این آب بندان را نیز آب منطقه‌ای استان مازندران-ساری مدیریت می‌کند. هم اکنون نیز کار لایروبی در برکه اِروِت متوقف شده است.
حمل خاک در جنگل ممنوع است
در همین حال «فتح‌الله غفاری» معاون امور جنگل اداره کل منابع طبیعی استان مازندران نیز می‌گوید: در حین لایروبی یک آب بندان واقع در روستای اِروِت، مقداری جزئی از خاک (پیت) در این منطقه حمل شد که بلافاصله اداره کل منابع طبیعی مطلع شده و جلوی کار را گرفتند.
به گفته این مقام مسئول، در حقیقت شرکت آب منطقه‌ای استان برای لایروبی این آب بندان، قراردادی با یک پیمانکار بسته بود، اما در حین کار بخش کوچکی از خاک این منطقه جابه‌جا شد؛ در همان روز طی مکاتبه‌ای با دادستان منطقه، شرکت آب منطقه‌ای، محیط زیست و صنعت و معدن، مخالفت خود را اعلام کرده و اعلام کردیم که جلوی این کار باید گرفته شود. خوشبختانه دادستان نیز دستور توقف کار را صادر کردند. در حال حاضر نیز کار لایروبی متوقف شده است.
«فتح‌الله غفاری» جابه‌جایی حجم زیادی از خاک (پیت) در نتیجه لایروبی برکه اِروِت را تکذیب کرده و می‌گوید: در همان روز نخست، بخشی بسیار جزئی از خاک جابجا شده بود که بلافاصله پس از اطلاع، کار را متوقف کردیم. در حقیقت حمل هرگونه خاک از اراضی جنگلی ممنوع است. این منطقه در دل جنگل هیرکانی قرار داشته و هرگونه اقدام از جمله جابه‌جایی خاک یا آسیب زدن به درختان و نهال‌ها، به زیستگاه جانوران آسیب می‌زند. در همین راستا نیز اداره حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی استان صراحتاً با هرگونه حمل خاک در این منطقه مخالفت کرده و در نتیجه کار لایروبی تا اطلاع ثانوی متوقف شده است.
تاکنون درختی قطع نشده است
برای بررسی بیشتر موضوع، با مدیر بهره‌برداری و نگهداری از تأسیسات آبی و برقابی شرکت آب منطقه‌ای مازندران نیز تماس گرفته و ماجرا را از زبان ایشان جویا شدیم. «جواد طوسی» می‌گوید: آب‌بندان «اِروِت» در منطقه جنگلی-کوهستانی چهاردانگه واقع شده است. با توجه به کم آبی ذاتی منطقه و تشدید کم آبی‌ها در سال‌های خشک و کم آب و اثربخشی آب در منطقه، دهیاری و اهالی منطقه سال ۱۳۹۷ درخواست لایروبی آب بندان مذکور را به اداره منابع آب شهرستان ارائه کردند. حسب تأیید موضوع توسط جهاد کشاورزی برای تأمین آب آن منطقه، مجوزهای اداره کل حفاظت محیط زیست و اداره کل منابع طبیعی استان در سال ۱۳۹۸ برای دهیاری صادر شد اما به دلایلی لایروبی در آن سال انجام نشد. تا اینکه مجدداً با درخواست‌های صورت گرفته و به استناد قانون بودجه سال ۱۴۰۱ و با توجه به مجوزهای صادرشده قبلی، مزایده برگزار و نهایتاً با یک شرکت پیمانکار در چهارچوب ضوابط قرارداد منعقد شده است. وی می‌افزاید: بر اساس قانون، برگزاری مزایده و انجام لایروبی آب‌بندان‌ها و رودخانه‌ها توسط آب منطقه‌ای صورت می‌گیرد. برای خروج خاک نیز طبق قانون مجوز دیگری توسط اداره کل صمت صادر می‌شود. در آب بندان اِروِت هم مطابق این اصل مجوزها توسط آب منطقه‌ای و صمت صادر شده است.
به گفته این مقام مسئول، در لایروبی‌ها خاک مازادِ حاصل از لایروبی باید خارج شود. در این فرایند فلسفه و مبنای قانون همان تهاتر خاک با لایروبی است. اما در این آب‌بندان با توجه به شروع نشدن لایروبی هنوز خاک خارج نشده است. ضمناً در محوطه داخل آب بندان درختان ارزشمند جنگلی وجود ندارد و درختی هم تاکنون قطع نشده و قرار نیست درخت‌های توسکا قطع شوند.
مدیر بهره‌برداری و نگهداری از تأسیسات آبی و برقابی شرکت آب منطقه‌ای مازندران در آخر می‌افزاید: همان گونه که اشاره شد قبلاً تمامی مجوزها از ادارات کل منابع طبیعی و حفاظت محیط زیست صادر شده بود و اقدامات اخیر نیز در راستای همان مجوزها بوده است. در حال حاضر اداره کل منابع طبیعی به‌رغم مجوزهای قبلی، موضوع را در حوزه قضایی مطرح کرده که با تشکیل جلسه مشترک به منظور بررسی در حوزه آب و منابع طبیعی، مقرر شده یک هفته عملیات لایروبی متوقف و پس از کارشناسی تصمیم نهایی اتخاذ شود.