همشهریآنلاین - بهروز رسایلی
همانطور که میدانید مسابقات جامجهانی ۲۰۲۲قطر، آخرین دور از این رقابتهاست که با حضور ۳۲تیم برگزار میشود. از سال ۲۰۲۶که بازیها به میزبانی آمریکا، کانادا و مکزیک برگزار خواهد شد، تعداد تیمها به ۴۸تیم افزایش مییابد؛ ازجمله طرحهای اقتصادی فیفا که مخالفان پرشمار خودش را دارد، اما به هر حال اجرا خواهد شد. تعداد تیمهای حاضر در جامجهانی تا سال ۱۹۹۸ در ۲۴تیم خلاصه میشد، اما از آن زمان تعداد تیمها به ۳۲افزایش یافت و قطر آخرین کشوری است که جام را با این فرمت میزبانی میکند. ۷دوره بر این منوال گذشت و تقریبا میتوان به فوتبال ملی ایران در این فرمت نمره قبولی داد. همه آن چیزی که کم داریم، فقط یک صعود از مرحله گروهی است که امیدواریم همین امسال، در آخرین فرصت محقق شود.
با جشن شروع شد، با جشن تمام میشود؟
اولین دورهای که جامجهانی ۳۲تیمی شد، ایران دقیقا سیودومین تیمی بود که جواز حضور در مسابقات را بهدست آورد. هشتم آذر ۷۶در یکی از دراماتیکترین روزهای تاریخ فوتبال، نسل طلایی ۹۸ یک کامبک رویایی در ملبورن زد و به جامجهانی رسید. بهطور کلی ما در ۵دوره از ۷دوره برگزاری بازیها با ۳۲تیم حاضر بودیم و تیم کشورمان تنها در سالهای ۲۰۰۲و ۲۰۱۰ موفق به حضور در مرحله نهایی جامجهانی نشد. جالب اینجاست که با برگزاری پاییزی جامجهانی قطر، یک سیکل کامل ۲۵ساله برای فوتبال ایران بهوجود میآید. هشتم آذر ۱۴۰۱ آخرین بازی مرحله گروهی ایران برابر آمریکا برگزار خواهد شد و از صمیم قلب امیدواریم تیم کشورمان با کسب نتیجه لازم در آن روز، شادی ۲۵سال پیش را تکرار کند و نخستین صعود از مرحله گروهی را رقم بزند. شاید با ۴۸تیمی شدن مسابقات دیگر صعود از مرحله گروهی آنقدرها لطف نداشته باشد. الان واقعا وقتش است.
از کشک بادمجان منامه تا نوروز تلخ
طی ۷دوره برگزاری مسابقات جامجهانی با ۳۲تیم، تیم کشورمان ۵بار در سالهای ۹۸، ۲۰۰۶، ۲۰۱۴، ۲۰۱۸و ۲۰۲۲ موفق به صعود شد و تنها ۲ بار از این مهم عاجز ماند. بار اول سال ۲۰۰۲ بود که تیم بسیار خوبی داشتیم و میروسلاو بلاژوویچ هم با سابقه سوم کردن کرواسی در جامجهانی روی نیمکت تیم ملی مینشست، اما اتفاقات عجیب بازی با بحرین و شکست ۳ بر یک تیم کشورمان در منامه مانع از صعود شد. این همان بازی معروفی است که گفتند به ملیپوشان کشک بادمجان داده بودند و از این حرفها! سال ۲۰۱۰ البته تیم فوقالعادهای نداشتیم، اما شاید ضربه اصلی را از کادرفنی خوردیم. علی دایی عملکرد موفقی روی نیمکت تیم کشورمان نداشت و نهایتا با شکست نوروزی برابر عربستان شغلش را از دست داد. بعد از او افشین قطبی هدایت تیم ایران را پذیرفت که او هم فقط لب و دهان بود و راه به جایی نبرد.
حیف از ۲۰۰۶و ۲۰۱۸
۲ قطب متخاصم تاریخ معاصر فوتبال ایران بخت آن را داشتند که تیم ملی را به مرحله دوم جامجهانی ببرند، اما در این مسیر ناکام ماندند. برانکو ایوانکوویچ سال ۲۰۰۶ تیم بسیار خوبی در اختیار داشت که پیکره اصلی آن را لژیونرهای شاغل در لیگهای معتبر تشکیل میدادند، اما آنقدر در مورد جایگاه این مربی بحث و تردید وجود داشت که عنان کار از دستش در رفت و نتوانست تیم ملی را کنترل کند. نهایتا هم بعد از شکست برابر مکزیک و پرتغال و تساوی با آنگولا به تهران بازگشتیم. کارلوس کیروش هم سال ۲۰۱۸ فرصت صعود داشت؛ بختی که با گل بهخودی عزیز بوهدوز مراکشی در اختیار تیم کشورمان قرار گرفت و میرفت تا با پیروزی ثانیه آخر برابر پرتغال به ثمر بنشیند، اما توپ مهدی طارمی راهی به چارچوب پیدا نکرد. حالا این ماییم و این آخرین ترکش در جامجهانی ۲۰۲۲.یک تیم ملی متفرق و پرحاشیه داریم، اما یادتان باشد این «فوتبال» است و چیزی در آن قابل پیشبینی نیست.