به گزارش همشهری آنلاین، بعد از تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان بعضی از چالش‌ها، محدودیت‌ها و محذوریت‌ها در این حوزه رفع شد. به‌عنوان مثال، اکنون دانشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری مجاز هستند تاسیسات، فضا و زمین‌های خود را در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان قرار دهند که پیش از این، چنین امکانی فراهم نبود. از آنجا که در هر استان تنها یک پارک علم و فناوری می‌تواند تاسیس شود، پیشنهاد معاونت علمی مبنی بر ایجاد برج‌های فناوری در پهنه شهری و در کنار دانشگاه‌های مادر کشور می‌تواند شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق را در کنار هم جمع کند تا زنجیره تکمیل یک صنعت را شکل دهند. همچنین احداث برج‌های فناوری به‌عنوان مجتمع‌های تحقیقاتی امکان حضور دانشگاهیان و سرمایه‌گذاران را تسهیل می‌کند. این در حالی است که ایجاد پارک‌های فناوری با چالش‌هایی چون تامین زمین وسیع روبه‌روست که برج‌های فناوری چنین محدودیتی ندارند.
رفع چالش‌های دانش‌بنیان‌ها
پرویز کرمی، رئیس مرکز و دبیرستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق در گفت‌وگو با همشهری به رفع بعضی از چالش‌ها و محدودیت‌های دانش‌بنیان‌ها با تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «در این قانون همچنین به بانک‌ها اجازه داده شد که در طرح‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان که به‌ویژه برای بار اول، محصولی را تولید می‌کنند، سرمایه‌گذاری کنند.» کرمی آورده دانشگاه‌ها را زمین، تاسیسات، فضا و بنا عنوان می‌کند و از سوی دیگر به بانک‌ها اشاره می‌کند که در این فضاها با شرکت‌های دانش‌بنیان پیوند می‌خورند و سرمایه‌گذاری مشترک انجام می‌شود. او با اشاره به طرح پیشنهادی معاونت علمی که در حال عملیاتی شدن است از نخستین تفاهمنامه‌ای خبر می‌دهد که روز گذشته در این خصوص منعقد شد. به‌گفته کرمی براساس این تفاهمنامه «در نزدیکی دانشگاه صنعتی امیرکبیر نخستین برج فناوری با مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و همچنین خدمات‌دهی و سرمایه‌گذاری بانک سپه احداث می‌شود».
نخستین برج پایلوت
رئیس مرکز و دبیرستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق، این تفاهمنامه را مشوق احداث مجتمع‌ها و برج‌های فناوری در کنار دانشگاه‌های مادر در شهرهای مختلف کشور، با 2هدف می‌داند؛ یکی استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگری سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت وسازی که منجر به ایجاد برج‌های فناوری می‌شود. کرمی با اشاره به اینکه این تفاهمنامه سه‌جانبه بین معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، بانک سپه و یکی از شرکت‌های خصوصی منعقد شده، محتوای آن را احداث یک برج 48واحدی در ناحیه نوآوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر به‌عنوان پروژه پایلوت عنوان می‌کند. به‌گفته او «با آغاز احداث این برج، متقاضیان خرید می‌توانند مجتمع‌های فناوری را براساس سازوکار تسهیلات بانک به قیمت ارزان بخرند یا به شرط تملیک اجاره کنند».
طراحی مناسب دانش‌بنیان‌ها
رئیس مرکز و دبیرستاد فناوری‌های نرم با اشاره به این موضوع که برج‌های فناوری درواقع در ارتفاع توسعه می‌یابند و پارک‌های علم و فناوری در سطح گسترش پیدا می‌کنند، یادآوری می‌کند که هر استان براساس مصوبه مجلس تنها یک پارک علم و فناوری می‌تواند داشته باشد. به‌گفته او «ایجاد پارک با پیچیدگی‌ها و چالش‌های خاصی روبه‌روست، درحالی‌که برج‌های فناوری یکی از محیط‌های فیزیکی برای استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان و واحدهای خلاق خواهند بود».دبیرستاد فناوری‌های نرم واحدهای این برج‌ها را دارای طراحی خاص و متناسب با فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و واحدهای خلاق عنوان می‌کند، طوری که بعضی از فضاهای اشتراکی مانند آزمایشگاه و کلین روم به‌منظور استفاده همه شرکت‌ها در آنها پیش‌بینی می‌شود. کرمی همچنین عنوان می‌کند که در این برج‌ها دفاتر شرکت‌های دانش‌بنیان، مراکز تحقیق و توسعه و امور دانش‌پایه را شاهد خواهیم بود تا حضور دانشگاهیان و سرمایه‌گذاران تسهیل شود. درواقع محصول آنها در همان شهرک‌های صنعتی خارج از شهر تولید خواهد شد. او معتقد است: «به این ترتیب این شرکت‌ها در کنار هم می‌توانند زنجیره تکمیل یک صنعت را شکل دهند».
سرمایه‌های سرگردان در خدمت فناوری
دبیرستاد فناوری‌های نرم با اشاره به اینکه برای نخستین بار در قانون جهش تولید دانش‌بنیان، بانک‌ها مجاز به سرمایه‌گذاری شده‌اند، ادامه می‌دهد: «بنابراین باید فضایی برای ظهور این سرمایه‌گذاری به‌وجود می‌آمد.» کرمی با بیان اینکه این سرمایه‌گذاری می‌تواند در حوزه ایجاد برج‌های فناوری باشد و از طرف دیگر، این سرمایه‌گذاری می‌تواند برای کار مشترک بین بانک و شرکت دانش‌بنیان در تولید فناوری و محصولات دانش‌بنیان باشد، می‌گوید: «همچنین این سرمایه‌گذاری می‌تواند در مشارکت با شرکت‌های دانش‌بنیان و بخش خصوصی پول‌های سرگردان را به بخش تولید دانش‌بنیان هدایت کند و به دانش و فناوری و رسوخ آن در جامعه کمک کند.»
گزارش: عمادالدین قاسمی‌پناه