همشهری آنلاین، شهاب مهدوی: تغییر چارت که احتمالا با تغییر رویکردها و سیاستگذاریها همراه خواهد شد، به دورانگذاری انجامید که البته صدای سینماگران را هم در آورد. بهعنوان مثال، ایرج تقیپور تهیهکننده سینما و عضو سابق شورای سیاستگذاری گروه هنر و تجربه در روزهای بلاتکلیفی هنر و تجربه، این گروه سینمایی را رها شده خوانده و گفته بود: «متأسفانه هماکنون سینمای «هنر و تجربه» تعطیل است و نمیتوان برنامهریزی برای این گروه سینمایی انجام داد. نباید فراموش کرد که هماکنون کمترین هزینه برای تولید یک فیلم تجربی و کمهزینه بالای یکمیلیارد تومان است، به همین دلیل هر تهیهکننده و سرمایهگذاری دوست دارد تا فیلم خود را همانطور که سیاست گروه «هنر و تجربه» بود اکران کند نه اینکه فیلم را به هر قیمتی آن هم با سانسهای نامنظم و در سینماهای پراکنده نمایش دهد. پیش از این در گروه «هنر و تجربه» سینماهایی مانند فرهنگ و آزادی و سالنهای بزرگ شهرستانی داشتیم، اما در مدتی که مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی مسئولیت سینمای «هنر و تجربه» را برعهده گرفته نمیبینیم که کاری برای این گروه سینمایی صورت گرفته باشد.»
قصه از کجا شروع شد؟
از دهه۷۰ با کاهش تصدیگری دولت در حوزه اکران، نمایش عمومی فیلمهای متفاوت و هنری دچار مشکل شد. اگر در دهه۶۰ میشد فیلمی چون «نارونی» را در بهترین سینمای پایتخت اکران کرد، از دهه۷۰ به مرور زمان داستان اکران عوض شد. بهخصوص وقتی سینماداران و پخشکنندگان در شورای صنفی قدرت گرفتند، اکران عمومی فیلمهای متفاوت و هنری دشوارتر از همیشه شد. در طول بیش از یک دهه چندین طرح برای سامان دادن به اکران فیلمهای متفاوت طراحی و تدوین شد که همگی شکست خوردند تا به دهه۹۰ رسیدیم؛ به روزهایی که رایزن فرهنگی ایران در فرانسه، رئیس سازمان سینمایی شد و از آنچه در دوران رایزنی مشاهده کرده بود بهعنوان نقطه شروع گروه هنر و تجربه استفاده کرد. سال۹۲ حجتالله ایوبی، رئیس وقت سینمایی به شورای سیاستگذاری که تعیین کرده بود ماموریت داد پاسخی اصولی و منطقی برای مطالبات سینماگران نوگرا و جوان ارائه دهند. پس از ۶ ماه مطالعه، تحقیق و مذاکره از ۱۳مهر۱۳۹۳ گروه سینمایی هنر و تجربه با ۴ سالن سینما در تهران (آزادی، کورش، خانه هنرمندان و موزه سینما) و یک سالن در پردیس سینمایی هویزه مشهد، برنامه نمایش منظم فیلمها را آغاز کرد. سینمای هنر و تجربه حرکتی مفید در جهت بهوجود آوردن شرایطی برای اکران فیلمهای هنری و تجربی بود. فیلمهایی که مخاطب کمتری نسبت به فیلمهای سینمای جریان اصلی دارند. همچنین هنر و تجربه امکان به نمایش درآمدن فیلمهای مستند و کوتاه در سینما را بهوجود آورد.
لیگ ۲ سینما
دوران خوش هنر و تجربه در سالهای اولیه راه افتادن خلاصه شد؛ روزگاری که برند هنر و تجربه با فیلمهایی چون «ماهی و گربه» و «پرویز» میان سینماروها جا افتاد. هرچند از نیمه دوم دهه۹۰ و انجام تغییرات در سازمان سینمایی، به مرور هنر و تجربه به حاشیه رانده شد. واقعیت این است که مدیران بعد از ایوبی، علاقه چندانی به فعالیتهای این گروه نداشتند یا دستکم عملکردشان این احساس را منتقل میکرد که خیلی با هنر و تجربه میانهای ندارند. نتیجه اینکه گروه هنر و تجربه به مرور از اهداف اولیهاش دور و تبدیل به پاتوقی برای فیلمهای نفروش شد. یک گروه سینمایی ضعیف که هر سیاهمشق ناشیانهای در آن بهعنوان فیلم هنری به نمایش درمیآمد. به مرور زمان و با تغییر مدیریتها، امکانات هنر و تجربه هم تحلیل رفت. تبلیغات و اطلاعرسانیاش کم شد. از سالنهایی که در اختیار این گروه بودند کاسته شد و در نهایت کار به جایی رسید که برخی از منتقدان و روزنامهنگاران برای توصیف هنر و تجربه، سراغ اصطلاحات فوتبالی میرفتند و از این گروه بهعنوان لیگ دو سینما یاد میکردند. میشود گفت در اواخر دولت دوازدهم هنر و تجربه به شیر بییال و دم و اشکم تبدیل شده بود.
سکانس دیده نشده از فاطمه معتمدآریا و هوتن شکیبا در «عامه پسند» | فیلم پروانه نمایش میگیرد؟
گیشه کمرونق سینماها | چرا فیلمهای پرفروش فقط یک میلیون مخاطب دارد؟
دوران تازه
با تغییر دولت و انتخاب محمد خزاعی بهعنوان رئیس سازمان سینمایی، داستان هنر و تجربه هم متحول شد. رفتن به زیرمجموعه مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، که منتقدانی هم داشت، در نهایت بعد از گذشت چندین ماه و برگزاری جلسات متعدد میان مدیران مرکز گسترش و سینماگران و کارشناسان، به نقشه راهی تازه رسید. و دیروز هم مدیر این گروه سینمایی تعیین شد. دیروز محمد حمیدیمقدم، مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی طی حکمی محمد طیب را بهعنوان سرپرست گروه سینمایی هنر و تجربه معرفی و منصوب کرد. در حکم مدیرعامل مرکز گسترش خطاب به محمد طیب بر توسعه کیفی فعالیتها و برنامهریزی اکران گروه سینمایی هنر و تجربه برای عرضه فیلمهای ارزشمند و غیرتجاری، گشایش افقهای جدید در دیدگاه سینمایی بهمنظور تقویت مسیر توسعه زبان سینما و ارتقای دانش و کیفیت هنری سینمای ایران، طراحی و حمایت از برنامههای تبلیغات و اطلاعرسانی آثار در دوره اکران با استفاده از همه ظرفیتهای رسانهای، برگزاری رویدادها، کارگاهها و جلسات نقد و بررسی فیلم با رویکرد انتقال تجربه و دانشافزایی برای مخاطبان و طراحی و آغاز فعالیت باشگاه مخاطبان تأکید شده است.