به گزارش همشهری آنلاین، کوهرنگ با تامین یک تا ۱۴ درصد آب شرب کل کشور، پایتخت آبی کشور است اما از ۲ سال پیش موضوعاتی مانند یخزدگی، کاهش دبی، کدر شدن آب در پی بارندگی و حالا گلآلود شدن آب، باعث شده چشمه کوهرنگ از مدار آبرسانی به چند شهر در چهارمحالوبختیاری و شهرکرد و حتی اصفهان، خارج شود.
همین موضوع، تامین آب شرب را نیز با چالش جدی مواجه کرده است تا جایی که از ابتدای مردادماه در شهرکرد قطعی مکرر آب در بسیاری از مناطق و کاهش شدید فشار آب رخ داد و ۱۹ مردادماه بود که آب آشامیدنی هم در این شهر و شهرهای اطراف قطع شد. شاید برای بسیاری از مردم و مسئولان کشور غیرقابل باور باشد در استانی که سرچشمه ۳ رود بزرگ زایندهرود، دز و کارون است، امروز تانکرهای آبرسانی برای رساندن آب به مردم به صف شدهاند و از چند روز گذشته نیز سرچشمه کوهرنگ که منبع اصلی تامین آب چند شهر و روستا بود گلآلود شد.
لزوم تامین منابع پایدار
شهرهای دارای تنش آبی در استان چهارمحالوبختیاری نیازمند یک منبع تامین آب پایدار و مطمئن هستند. هماکنون شهرها و روستاهای مسیر بن به بروجن دارای بیشترین مشکل در بحث تامین آب شرب هستند و قطعا بهرهبرداری از پروژه آبرسانی این مسیر یک راهحل قطعی برای حل مشکل آب شرب شهرها و روستاهای واقع در مسیر این پروژه است. همچنین برای دیگر شهرهای درگیر نیز باید به سرعت پروژههای تامین پایدار طراحی، بودجهریزی و اجرا شود.
محمد درویش، رئیس کمیته محیطزیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو که برای بررسی وضعیت بحران آب در چشمههای آب کوهرنگ به منطقه چهارمحال و بختیاری سفر کرده است از احتمال متلاشی شدن خاک در لایههای زیرین که منجر به گلآلود شدن سرچشمه کوهرنگ شده میگوید: نباید منافع قبیلهای، شهری و استانی حقوق ملی و منافع سرزمینی را قربانی کند.
تشکیلات «مارنی» یعنی خاک دارای کلسیم کربنات که مواد تشکیلدهنده آن رس و کربنات است، در بالادست چشمه کوهرنگ بهشدت به فرسایش آبی، زمینلرزه و عملیات تکنوژنیک حساس هستند و باید توسط دانشکدههای زمینشناسی مورد بررسی قرار بگیرند تا دلیل فروپاشی خاک و تداوم گلآلودگی سرچشمه کوهرنگ مشخص شود. از سویی خطر جهانگرمایی در سرشاخههای کارون، زایندهرود، بشار، مارون، کرخه، سفیدرود، زرینهرود، هلیلرود، تجن، جاجرود و کرج از رگ گردن به ما نزدیکتر است. سرمایهگذاری برای طرحهای انتقال آب و وابستهکردنِ زندگی در اصفهان، یزد، بروجن، کرمان، همدان، شهرکرد، شیراز، تبریز، تهران و سمنان به این طرحها نوعی خودزنی و چراغ سبز به فروپاشی سرزمین و افزایش نرخ مهاجرت است.
در چنین شرایطی به اعتقاد درویش، باید از مقابله با قوانین طبیعت و برهمزدن نظام آبشناختی حوضههای آبخیز دست برداشت و به دانش آبخیزداری احترام گذاشت و اکنون زمان پایان دادن به غلبه تفکر سازهمحور در مدیریت آب است.
به اعتقاد این کارشناس، یکی از نکاتی که توجیهکننده سدهای متعدد در حوضههای آبریز است، توهم بیآبی برای شرب در ایران است.
در چنین شرایطی راه سعادت کشور آن است که حقابه محیطزیست پس از آب شرب و مقدم بر کشاورزی و صنعت تخصیص داده شده و هرگز مجموع آب مصرفی در هر ۳ بخش از ۶۰ درصد آب قابل استحصال سالانه عبور نکند.
تامین ۵۰ درصد از آب شرب مردم با طرحهای جایگزین
پس از قطعی و کاهش فشار آب طی چند روز گذشته در شهرکرد که بهدلیل گلآلود شدن آب چشمه حیاتی کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری رخ داد، دولت نیز بیکار ننشست و دست به ابتکار عمل در تامین آب شرب مردم زد. ایسنا گزارش داد که مسئولان و تیمهای تخصصی با اجرای خطوط پدافندی تامین آب و وارد کردن چاههای آب کشاورزی به مدار و همچنین تصفیه آب کوهرنگ اقدامات لازم برای رفع مشکل بیآبی را انجام دادهاند و بخشی از مشکل کمبود آب حل شده است. توزیع آب بستهبندی شده بین مردم و همچنین تلاش برای وارد کردن منابع آب به چرخه استفاده ازجمله اقدامات دولت بود که منجر به تامین بخشی از آب شرب مورد نیاز مردم شد.
چند روز قبل نیز وزیر نیرو در بازدید میدانی از شهرکرد و چشمه کوهرنگ، امکانات وزارت نیرو را برای حل مشکل آب چهارمحالوبختیاری بسیج کرد و ۴ سامانه برای جایگزین کردن چشمهآب کوهرنگ اجرایی شد.
۲ سامانه اضطراری دیگر نیز به مدار وارد شد تا مشکل مردم در تامین آب شرب حل شود. بهگفته علیاکبر محرابیان، در پی سیلهای اخیر در ٢٠ استان کشور، حوزه آب، برق و زیرساختهای کشور و ازجمله این مناطق، به استان چهارمحال و بختیاری خسارت قابل توجهی وارد شده است و امیدوارم با کمکهای دولت و اقدامات لازم این خسارات برطرف و جبران شود.
وزیر نیرو افزود: در اثر سیل، آب چشمه کوهرنگ کدر و از حد استاندارد خارج شد و متأسفانه این موضوع همچنان ادامه دارد. وزیر نیرو اعلام کرد: هماکنون در تلاش هستیم بیش از ۵٠ درصد آب شهرکرد را که از منطقه کوهرنگ تامین میشود با سامانههای اضطراری تامین کنیم. او گفت: اعتبارات ضروری برای حل این مشکل نیز بهصورت نقدی پرداخت شده و امیدواریم طی روزهای آینده مشکل رفع شود. فیروز قاسمزاده، سخنگوی صنعت آب کشور نیز به ایسنا گفته است که بهدلیل طولانی شدن زمان گلآلودی چشمه کوهرنگ و رفع نشدن موضوع تاکنون، فشار بخش اندکی از شبکه توزیع در نواحی مرتفع شهرکرد به حالت عادی برنگشته است و حدود ۵ درصد شهر با قطعی و افت فشار مواجه هستند.