همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: ترافیک پایتخت سال‌هاست به شکل مساله‌ای لاینحل روی دست شهر مانده و طرح‌های مصوب و اجراشده مانند طرح ترافیک و ... نیز تنها به عنوان مسکّن عمل کردند و هیچ یک نتوانستند این معضل ریشه‌دار را حل کنند یا دست‌کم از بار آن بکاهند.
در این میان برخی رویدادها مانند «برگزاری نمایشگاه‌ها» در نقطه پرترددی از شهر مانند «محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران» نیز به این معضل دامن می‌زنند و به کلافگی، خستگی و اتلاف وقت شهروندان منجر می‌شوند.
هفته گذشته برگزاری «نمایشگاه صنعت ساختمان» به مدت ۴ روز (۲۱ تا ۲۴ مرداد) در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران واقع در بزرگراه چمران موجب ایجاد گره‌های ترافیکی متعدد و انسداد مسیرهای فراوانی در شهر شد و علاوه بر بزرگراه چمران، برمسیرها و بزرگره‌های دیگر هم تاثیر گذاشت و اعتراض و انتقاد شهروندان و حتی پلیس پایتخت را در پی داشت. تا جایی که سردار حسین رحیمی، فرمانده انتظامی تهران بزرگ در گفتگو با رسانه‌ها اظهار کرد: «این مسئله در حال تکرار شدن است و ما هم بارها درباره اینکه نمایشگاه‌های پرمخاطب نباید در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شوند، صحبت کرده‌ایم.»
سردار رحیمی گفت: «ما باید درباره نمایشگاه‌های پرمخاطب فکری اساسی کنیم. چون برگزاری این نمایشگاه‌ها از هر جهتی آثار خود را روی ترافیک تهران می‌گذارند. ترافیک شهر تهران به خودی خود خسته‌کننده است. حالا با اضافه شدن ترافیک نمایشگاه‌ها وضعیت بدتر هم می‌شود.»
در حالی که این مقام انتظامی بر جابجایی محل برگزاری نمایشگاه‌ها از محل فعلی (بزرگراه چمران) تاکید کرده، سردار محمدحسین حمیدی، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ هفته پیش گفت: «مشکل اینجاست که مجموعه نمایشگاه‌های بین‌المللی متعلق به وزارت صنعت و معدن است و یک مجموعه دولتی است و روابط خاص دارد و ممکن است گاهی با تصمیمات شهری هماهنگ نباشد. الزاماتی که باید اتفاق بیفتد تا این مجموعه به طور کلی جابه‌جا شود، خیلی قوی نیست. البته سال گذشته با هم توافقی کردیم که هنوز سر جای خود باقی است، اما قانون نیست؛ در حد توافق است!»
در همین رابطه بخوانید:
چرا محل برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی تغییر نمی‌کند؟
عین‌الله جهانی، کارشناس ارشد ترافیک و معاون پیشین اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور فراجا در این رابطه به خبرنگار همشهری‌آنلاین می‌گوید: به نظر می‌رسد دوستان عادت کرده‌اند به این که نمایشگاه در این بخش از شهر دایر بماند. چون به لحاظ جغرافیایی در نقطه مهمی از شهر قرار گرفته و از نگاه خودشان دسترسی‌ها به آنجا آسان است. اما دوستان باید مشکلات اجرایی را هم ببینند؛ مشکلاتی که شهر را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مشکلاتی که منجر به اعتراضات مردمی می‌شود، مشکلات زیادی که برای خودروهای امدادی، درمانی و آتش‌نشانی پیش می آید. بنابراین باید فکر تازه‌ای برای حل مشکل باید داشته باشیم.
جهانی می‌گوید: باید تعامل سازنده‌ای بین سازمان‌هایی که در حوزه ترافیک نقش دارند، ایجاد شود. در سال‌های گذشته شاهد همکاری و هم‌افزایی خوبی بین این نهادها بودیم. همکاری به این معنی که اگر پلیس برای رفع یک معضل یا مشکل ترافیکی مثل نمایشگاه و مسائل مرتبط با دایر شدن نمایشگاه در بخشی از شهر راهکاری را مطرح می‌کند، بهتر است حتما توسط مسئولان مرتبط مورد توجه قرار گیرد. همچنین اگر خواسته معقولی ازسوی یک سازمان یا نهاد ترافیکی در حوزه ترافیک شهری مطرح شد، پلیس و سایر سازمان‌های مرتبط با حوزه ترافیک باید به آن توجه نشان دهند.
کدام نهاد و سازمان بیشتر کم‌کاری می‌کند؟
معاون پیشین اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور فراجا در پاسخ به این سوال که در تشدید معضل ترافیک تهران، کدام سازمان یا نهاد بیشترین کم‌کاری را دارد، می‌گوید: نمی‌توانیم کم‌کاری را بر عهده سازمان خاصی بگذاریم. اما اگر به صورت نمونه بخواهیم اشاره کنیم، در مورد همین نمایشگاه، درخواست چندین‌ساله پلیس راهنمایی و رانندگی انتقال و جابجایی نمایشگاه از نقاط پرتردد و پرترافیک شهری به نقاط خلوت شهری است. این برای تسهیل در ترددها، پیشگیری از اتلاف وقت، انرژی، سوخت، کاهش آلودگی هوا و درکل برای مدیریت بهتر ترافیک است.
سرهنگ جهانی ادامه می دهد: از طرف دیگر، وقتی اکثریت مردم مطالبه‌ای دارند که بابت آن دارند اذیت می‌شوند، مسئولان باید برای حل آن فکری کنند و وارد عمل شوند. فقط شنیدن مطالبات مردم که دردی را درمان نمی‌کند. چون ساکنان تهران واقعا بابت برگزاری نمایشگاه‌ها در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران اذیت می‌شوند. به خصوص نمایشگاه‌های پرمخاطب و پرطرفدار.
وی تاکید می‌کند: نباد یک موضوع سالیان سال گفته شود، اما هیچ اقدامی برای آن صورت نپذیرد و تبدیل به تنش شود. هر مشکلی در حوزه ترافیک - نه فقط درباره نمایشگاه - که از سوی نهادهای مختلف مطرح می‌شود، باید فوری در جلسات مرتبط شورای حمل و نقل و ترافیک، شورای شهر و پلیس راهور مطرح و برای آن تدبیر درستی اندیشیده شود. این درست نیست که سازمان‌ها و نهادها مشکل را بر دوش دیگری بیندازند. من فکر می‌کنم حل مشکل ترافیک تهران شدنی است.
افزایش چشمگیر حجم ترافیک تهران
این کارشناس ارشد ترافیک درباره میزان افزایش ترافیک پایتخت هم می‌گوید: آمار دقیقی برای مقایسه ترافیک امسال با سال‌های گذشته ندارم اما افزایش حجم ترافیک تهران را تایید می‌کنم. مصداقش هم شماره‌گذاری پلاک خودروها است که روزانه در حال انجام است و تعطیل‌بردار نیست. علاوه بر این، ما شاهد خروج هیچ وسایل نقلیه فرسوده‌ای از گردونه ترافیک پایتخت نیستیم. دلیلش هم این است که ما واردات خودرو نداریم تا به ازای واردات، خودرویی اسقاط شود. واردات خودرو عملا حتی به صفر رسیده است. واقعیت این است که پیوسته و بدون انقطاع خودرو به شهرمان اضافه می‌شود و هیچ خروجی هم وجود ندارد و ما انتظار داریم که پلیس راهنمایی و رانندگی این شهر را با این حجم از خودرو که اصلا هیچ هم‌خوانی بین ظرف و مظروف وجود ندارد، مدیریت کند.
سرهنگ جهانی می‌گوید: اگر پلیس یا هر سازمان دیگری ادعا می‌کند که محل نمایشگاه باید جابجا شود، حتما ادعای درستی است و باید به آن توجه شود. اگر حتی یک پارکینگ عمومی می‌خواهیم بسازیم که انتظار استفاده بهینه از آن را داریم، ساخت آن باید با جلب نظر نهادهای مختلف مثل محیط زیست، پلیس راهنمایی و رانندگی، شهرداری و دیگر نهادهای مربوط اتفاق بیفتد و خودسرانه نباید آن پارکینگ ساخته شود. حالا نمایشگاه که جای خود دارد.
وی تاکید می‌کند: متاسفانه تهران همین الان به یک پارکینگ بزرگ تبدیل شده است. این همان اتفاقی است که سال‌ها قبل توسط مسئولان ترافیکی تذکر داده و اعلام شده بود و الان همان مساله حاکمِ شهر است.
بعضی شهروندان دو سه خودرو دارند / بعضی‌ها در کنار خودرو موتور هم دارند
معاون پیشین اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور فراجا می‌گوید: تا زمانی که تولید خودرو به همین ترتیب و همین شکل ادامه داشته باشد و بر اساس اصل مالکیت که امکان محدود کردن آن هم برابر قانون مهیا و فراهم نیست، هرکس خودرویی می‌خرد و به خیابان می‌آورد و همین باعث می‌شود که همان طور که گفتم، ظرف و مظروف هم‌خوانی نداشته باشند. بعضی از ساکنان تهران دو سه خودرو دارند تا بتوانند طرح ترافیک و ترافیک سنگین و ... را دور بزنند و از آن فرار کنند. بعضی‌ها در کنار خودرو، موتورسیکلت هم دارند.
سرهنگ جهانی اضافه می‌کند: وقتی شهروندان می‌بینند راهکاری از سوی مسئولان مرتبط اعمال و اجرا نمی‌شود و هر روز مجبورند شرایط سخت ترافیکی را تجربه و تحمل کنند، به خرید موتورسیکلت هم متوسل می‌شوند. به این ترتیب به ترافیک بدتر دامن زده می‌شود.
وی تاکید می‌کند: برای رفع معضل ترافیک تهران باید تدبیر اساسی شود. مثلا حمل و نقل عمومی توسعه و افزایش گسترده‌ای پیدا کند تا روزی شاهد کاهش استفاده از خودروهای شخصی در شهر تهران باشیم.
خودروهای اینترنتی چقدر در تشدید ترافیک پایتخت نقش دارند؟
معاون پیشین اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور فراجا درباره این که خودروهای اینترنتی تا چه حد در تشدید ترافیک پایتخت نقش دارند، می‌گوید: اتفاقا حسن خودروهای اینترنتی این است که خیلی از افرادی در آن کار می‌کنند که در مسیر رفت و برگشت به محل کار خود، مسافران را جابجا می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود که راننده ها به صورت تک‌سرنشین در شهر تردد نکند.
وی می‌گوید: به نظر من خودروهای اینترنتی جدا از این که دسترسی مردم را آسان‌تر کرده، معضل ترافیک را تشدید نکرده است. اگر هم افرادی هستند که از شهرستان‌ها برای کار در تاکسی اینترنتی به تهران می‌آیند، مسئولان باید آن را مدیریت کنند.
معضل ترافیک پایتخت برطرف می‌شود؟
سرهنگ جهانی در پاسخ به این سوال که آیا چشم‌تان آب می‌خورد که معضل ترافیک پایتخت رفع شود، پاسخ می‌دهد: اگر مدیران ما در هر بخشی افراد قاطعی باشند و فقط حرف نزنند و عمل هم بکنند، هر کاری در هر جا قابل انجام است و اگر آنی هم جواب ندهد، به مرور زمان نتیجه خواهد داد. من به حل معضلات شهری از جمله مساله ترافیک امید دارم و آن را شدنی می‌بینم.