همشهری آنلاین - سحر جعفریان: منطقه ۲۱ تهران از جمله مناطق تازه تاسیس در حاشیه غربی پایتخت با ۳ ناحیه و ۱۳ محله است. منطقه‌ای نیمه صنعتی که علاوه بر بیش از هزار کارخانه و کارگاه کوچک و بزرگ صنعتی و تولیدی، ۱۲ شهرک مسکونی نیز در آن، جا خوش کرده است. شهرک دانشگاه تهران، یکی از این شهرک‌ها در ضلع غربی منطقه است که قدمتی بیش از ۳۵ سال دارد.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
شهرک دانشگاه تهران منطقه ۲۱ ویژه کارکنان دانشگاه تهران که البته حالا نزدیک به یک دهه می‌شود که سایر اقشار و گروه‌های شغلی جامعه نیز در آن ساکن هستند. «محمد ثابت» از اساتید بازنشسته دانشگاه تهران است که سابقه ۱۴ سال سکونت در این شهرک را دارد. او درباره معضل آلودگی صوتی در این شهرک، می‌گوید: «یکی از مهمترین ویژگی‌های شهرک دانشگاه تهران، سکوت و آرامش بود. ویژگی مهم و بارزی که اتفاقا صاحبان بنگاه‌های معاملات املاک این محدوده برای رونق بازارشان حسابی روی آن مانور می‌دادند! اما نمی‌دانم چرا مسئولان فرودگاه مهرآباد در همسایگی ما، هر چند سال درمیان، مسیر هواپیماهایشان را طوری تغییر می‌دهند که این آسایش و سکوت در شهرک ما به طرز وحشتناکی از بین برود!؟ صدای این هواپیماها آنقدر زیاد و پُر تکرار است که بعضی‌ها مثل من، در گوش‌هایشان اغلب، پنبه فرو می‌کنند!»
روز و شب نداریم!
شهرک دانشگاه تهران ۷۵ هکتار مساحت و ۱۲ هزار نفر جمعیت دارد. «داود محرابی» از دیگر ساکنان قدیمی این شهرک می‌گوید: «فرقی نمی‌کند روز باشد یا شب! بیدار باشیم یا خواب! حوصله داشته باشیم یا اعصابمان به هر دلیلی داغان باشد! ۲۴ ساعته از بالای سرمان آن هم از نزدیکترین فاصله ممکن، هواپیماهایی با صداهای گوش‌خراش، عبور می‌کنند. آنقدر گوش‌خراش و آزاردهنده که هیچ وقت عادی نمی‌شوند و به آنها عادت نمی‌کنیم. علاوه بر آزار دهنده بودن، در بلندمدت باعث ایجاد ناراحتی و بیماری‌های شنوایی هم می‌شوند! این، حرف یا ادعای من نیست؛ این، تشخیص چند پزشک است که تاکنون در مناسبت‌های مختلف از طرف شهرداری یا مراکز بهداشت به شهرک ما آمده‌اند و ویزیت عمومی کرده‌اند.»
از ناراحتی‌های شنوایی تا استرس و بیماری‌های قلبی
بیش از ۵۷ درصد از کل جمعیت ساکن در ۲ هزار و ۷۰۰ واحد مسکونی شهرک دانشگاه تهران، سالخوردگان هستند که آلودگی صوتی، بیش از سایر گروه‌های سنی برایشان آزار دهنده است. «پروین مصطفوی» در این باره می‌گوید: «تعداد افراد سالمند و سالخورده این شهرک، زیاد است. افرادی که در این سن و سال به دنبال سکوت و آرامش هستند ولی دامنه آلودگی صوتی اینجا به قدری زیاد است که حتی برای لحظه‌ای نمی‌توان پنجره‌ای باز کردو تقریبا هر یک یا ۲ ساعت درمیان هواپیمایی از بالای سرمان رد می‌شود. تعدادشان در شبانه روز به ۵۰ پرواز هم می‌رسد! که نه تنها اعصابمان را به هم می‌ریزد، باعث استرس و تشدید ضربان قلب می‌شود. گفته بودند شب‌ها، پروازی انجام نمی‌شود ولی حالا، روز و شب برایمان نگذاشته‌اند و اعتراض هم که می‌کنیم کسی پاسخ‌مان را نمی‌دهد!»
پیگیری‌های بی‌پاسخ
مشکل آلودگی صوتی در شهرک دانشگاه تهران را از «علی اکبر سخاوتی»، رئیس هیات امنای شهرک دانشگاه تهران نیز پیگیری می‌کنیم. او این چنین پاسخ می‌دهد: «واقعیت این است که شهرک ما اصلا در مسیر پروازهای فرودگاه مهرآباد قرار ندارد. تنها محله‌ای که از منطقه ۲۱ می‌تواند در مسیر مستقیم این پروازهای دردساز قرار گیرد؛ محله تهرانسر است که تا همین چند سال پیش هم آسمان این محله، مسیر اصلی پروازهای فرودگاه مهرآباد بود که نمی‌دانیم یک دفعه چرا مسئولان فرودگاه، همه مسیرها را به سمت آسمان شهرک دانشگاه تهران تغییردادند.»
سخاوتی ادامه می‌دهد: « ۴ سال پیش هم آلودگی صوتی این پروازها، آسایش‌مان را سلب کرده بود. اعتراض کردیم و نامه‌های مردمی و استشهادهای محلی را به ارگان‌های دولتی مرتبط بردیم. پیگیری‌هایمان نتیجه داد البته تا همین ۲ ماه پیش که دوباره سر و صدای هواپیماها، شهرک‌نشینان را عاصی کرد. باز هم پیگیری کردیم ولی هر بار یک چیز شنیدیم. یک بار گفتند باند شرقی فرودگاه مهرآباد تعطیل شده و هواپیماها، چاره‌ای جز عبور از آسمان شهرک ندارند! بار دیگر گفتند جمعیت محله تهرانسر بسیار بیشتر از جمعیت شهرک دانشگاه تهران است بنابراین طبیعی‌ست که جمعیت بیشتر را در اولویت قرار دهیم!»
سخاوتی حتی راهکارهایی هم برای جلوگیری از بروز آلودگی صوتی در شهرک دانشگاه تهران و محله تهرانسر ارائه می‌دهد. او می‌گوید: «حالا که امکان جابه جایی فرودگاه مهرآباد نیست و دیوارهای جاذب صوت هم در مرز محله‌های مجاور فرودگاه کشیده نمی‌شود، هواپیماها می‌توانند در مسیر آسمان جاده مخصوص کرج که اغلب واحدهای صنعتی و کارخانه‌ها در آن مستقر هستند، قرار بگیرند.»
۲ نکته
نکته نخست: در بررسی اطلاعات ایستگاه‌های سنجش صوت پایتخت به عدد ۵۵ و ۴۵ دی‌سی‌بل به ترتیب در روز و شب به عنوان استاندارد صوت در محله‌های تهران رسیدیم که این اعداد در شهرک دانشگاه تهران، به سبب هم‌جواری با فرودگاه مهرآباد و فروانی ترددهای بزرگراهی، بیش از ۱۰۰ دی‌سی‌بل در روز و شب است.
نکته دوم: در مدت زمان تهیه این گزارش با مسئولان عملیات پرواز و هواپیماهای فرودگاه مهرآباد چندین بار تماس گرفته شد اما تا زمان انتشار این گزارش کسی پاسخی به ما نداد.