به گزارش همشهری آنلاین، طبق هدف‌گذاری وزارت صنعت، تیراژ تولید خودرو در سال‌جاری باید به ۱.۵میلیون دستگاه برسد تا قیمت‌ها در بازار خودرو با ثبات باشد.
آنطور که مقامات وزارت صنعت قبلا اظهارنظر کرده بودند حجم تقاضا برای خرید خودرو در طول یک سال رقمی معادل ۱.۵میلیون دستگاه است و چنانچه این میزان خودرو در کشور تولید شود، کفه عرضه و تقاضا با هم متعادل و قیمت‌ها با ثبات می‌شود.
پارسال تیراژ تولید خودروهای سواری در کشور فقط ۸۵۰هزار دستگاه بود؛ یعنی برای متعادل شدن روند عرضه و تقاضا، تعداد خودروهای تولیدی توسط خودروسازان باید ۶۵۰هزار دستگاه در سال‌جاری افزایش یابد. بر همین اساس وزارت صنعت با تدوین طرح تحول صنعت خودرو از ابتدای سال‌جاری تلاش کرده که میزان تولید را در شرکت‌های خودروسازی متناسب با تقاضای مردم افزایش دهد.
محاسبات نشان می‌دهد برای اینکه شرکت‌های خودروسازی بتوانند به هدف‌گذاری انجام‌شده برسند باید ماهانه ۱۲۵هزار دستگاه خودرو تولید کنند تا هدف‌گذاری انجام‌شده وزارت صنعت محقق شود. در چنین شرایطی آمارها اما بیانگر آن است که احتمالا هدف‌گذاری انجام شده محقق نخواهد شد.
نزول دوباره تولید
با وجود آنکه شرکت‌های خودروسازی در خردادماه امسال با تولید ۱۰۴هزار دستگاه خودروی سواری به ارقام هدف‌گذاری شده نزدیک شده بودند، اما از تیرماه امسال دوباره روند تولید نزولی شده. آمارها نشان می‌دهد این روند نزولی در مردادماه هم ادامه یافته است.
اطلاعات منتشر شده از شرکت‌های خودروسازی در سامانه کدال نشان می‌دهد جمع کل تولید خودروهای سواری در ۳شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در مردادماه به ۷۷هزار دستگاه رسیده که این میزان ۹.۵درصد نسبت به تیرماه و ۲۶درصد نسبت به خردادماه کاهش را نشان می‌دهد.
اوج تولید خودرو در خرداد سال‌جاری رخ داده است. این برای دومین ماه متوالی است که تیراژ تولید خودرو با کاهش مواجه می‌شود. در تیرماه هم تیراژ تولید خودرو ۱۹هزار دستگاه معادل ۱۸درصد افت کرده بود.
آمارها نشان می‌دهد بیشترین میزان افت تولید مربوط به ایران‌خودرو بوده است. این شرکت در مردادماه امسال جمعا ۴۱هزارو۳۴۲دستگاه خودرو تولید کرده است که در مقایسه با تیرماه ۱۰.۳درصد و در مقایسه با خردادماه ۲۹درصد افت نشان می‌دهد.
طبق این اطلاعات، تیراژ تولید در سایپا و پارس‌خودرو نیز در ماه گذشته به‌ترتیب ۸.۶ و ۷.۹ افت کرده است. جمع کل خودروهای تولیدشده در مردادماه امسال ۸هزار دستگاه کمتر از تیرماه و ۲۷هزار دستگاه کمتر از خردادماه بوده است.
اهمیت نوسان تیراژ تولید خودروهای سواری در این است که کاهش آن موجب رشد قیمت و افزایش آن به تعادل در بازار منجر می‌شود. به باور بسیاری از کارشناسان و حتی تأیید مقامات وزارت صنعت، یکی از دلایل رشد قیمت خودرو در چند سال گذشته کاهش تولید و حذف برخی خودروهای پرتقاضا از شرکت‌های خودروساز بوده است.
آیا ثبات بازار خودرو ادامه‌دار است؟
آمارها نشان می‌دهد ۳ شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو که بخش عمده خودروهای سواری در ایران را تولید می‌کنند در طول ۵ ماه از سال ۳۸۸هزار و ۴۴۰ دستگاه خودرو تولید کرده‌اند. طبق هدف‌گذاری انجام‌شده باید ۶۲۵ هزار دستگاه خودروی جدید تولید می‌کردند که این آمار نشان می‌دهد شرکت‌های خودروساز از هدف‌گذاری انجام شده عقب هستند.
با توجه به اینکه میانگین تولید خودرو از ابتدای سال‌جاری تاکنون ۷۸هزار دستگاه بوده برآورد می‌شود در خوش‌بینانه‌ترین حالت شرکت‌های ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو تا پایان سال رقمی حدود ۶۰۰هزار دستگاه خودروی دیگر تولید کنند که با احتساب میزان تولید انجام شده در ۵ ماه امسال احتمالا رقم کل تولید به یک‌میلیون دستگاه نخواهد رسید.
در چنین شرایطی با توجه به تقاضای انباشته‌ای که در بازار خودرو وجود دارد، نگرانی‌ها از این است که ثبات موجود در بازار دستخوش تغییر شود؛ مگر اینکه دولت تلاش کند از طریق واردات کمبود ۵۰۰ هزار دستگاه در بازار را جبران کند. این موضوعی است که ظرف چند هفته گذشته در دولت پیگیری شده و گمان می‌رود دولت در تلاش است با پرکردن این خلأ مانع از رشد دوباره قیمت خودرو شود. اما با توجه به سقف یک‌میلیارد یورویی که در آیین‌نامه واردات خودرو برای واردات خودروهای خارجی درنظر گرفته شده است، انتظار نمی‌رود تعداد خودروهای وارداتی از مرز ۱۰۰هزار دستگاه فراتر رود.
این موضوع نشان می‌دهد حتی با فرض تحقق واردات، بازار خودرو همچنان با کمبود ۴۰۰هزار دستگاه خودرو مواجه است. تحلیلگران بر این باورند که راه‌حل این مشکل افزایش توان داخلی برای تولید خودروهای بیشتر است و این موضوع فقط از طریق واگذاری سهام شرکت‌های خودروسازی به بخش خصوصی امکان‌پذیر است؛ موضوعی که به‌دنبال فرمان ۸ماده‌ای رئیس‌جمهوری طرح آن در وزارت صنعت نوشته شده، اما هنوز اجرا نشده است. اسفندماه پارسال سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور خواستار تحول در این صنعت و واگذاری سهام این شرکت‌ها به بخش خصوصی حداکثر ظرف مدت ۶ماه شد.
به‌نظر می‌رسد راه‌حل افزایش تیراژ تولید با وجود برنامه‌ریزی‌های وزارت صنعت عمل به فرمان رئیس‌جمهور و اصلاح ساختار صنعت خودرو از طریق فروش سهام به بخش خصوصی است تا از این طریق تیراژ تولید در این شرکت‌ها نیز به هدف‌گذاری‌هایی که انجام می‌شود، نزدیک شود.