همشهری‌آنلاین - فتانه احدی: در روزهای اخیر بر یک پیام از سوی تیم مذاکره کننده ایران تاکید می شود که توافق احتمالی نباید هیچ ابهامی داشته باشد. در همین باره محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در گفت‌وگوی اختصاصی با شبکه الجزیره تاکید کرد که مهم برای ایران این است که توافق احتمالی هیچ‌گونه نکته احتمالی، امور مبهم یا شکافی نداشته باشد که ایالات‌متحده بتواند در آینده برای لغو آن، از این شکاف‌ها بهره‌برداری کند. همان‌گونه که در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ واشنگتن توانست در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما و دونالد ترامپ از شکاف‌ها و عبارت‌های مبهم در توافق بهره‌برداری کند.
وی تصریح کرد: تلاش می‌کنیم، آمریکا هرگز نتواند بدون پرداخت هزینه، توافق را لغو کند، به همین دلیل هیچ موضوع استثنایی در پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپا وجود ندارد.
مشاور تیم مذاکره کننده ایران همچنین در توییتی هم نوشت: «ایران صبور خواهد بود. ایالات متحده در زمان اوباما به طور سیستماتیک توافق را نقض کرد و در زمان ترامپ / بایدن حداکثر فشار را علیه شهروندان بی گناه اعمال کرد. از این رو، ایران ابهامات یا خلأهای متن را نمی پذیرد.»
این موارد نشان می دهد که یکی از مهمترین ملاحظات ایران شفاف بودن توافق و نداشتن گزراره های دوپهلو برای سوءاستفاده احتمالی طرف مقابل است.
ابراهیم عزیزی نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دراین باره معتقد است که حل این مسئله یعنی رفع ابهام از متن پیش نویش توافق، نیازمند تصمیم سیاسی آمریکایی‌هاست. اکنون احیای برجام، اراده آمریکا و تصمیم سیاسی آمریکا و اروپا را می‌طلبد.
متاسفانه نظام سیاسی آمریکا و اروپایی‌ها تحت تاثیر جریان قدرت‌های صهیونیستی هستند و آنها نیز معمولا با تمام قوا تلاش می‌کنند اجازه ندهند، آمریکا و اروپا تصمیم درست، شفاف و مشخص بگیرند و همین مانع پیشرفت مذاکرات شده است.
عزیزی تاکید می‌کند که حتما طرف مذاکره به ویژه آمریکا و اروپا ما را به اطمینان و اعتماد کامل برسانند تا مسیر مذاکره به درستی طی شود و یکی از نکات مهم در این زمینه مبهم نبودن متن توافق احتمالی است.
در ادامه گفت‌وگوی همشهری آنلاین با ابراهیم عزیزی نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس را می‌خوانید.
با توجه به پیام های اخیری از سوی منابع نزدیک به تیم مذاکره کننده منتشر می شود که «ایران ابهامات پیش‌نویس را نمی‌پذیرد» تحلیل شما در این باره چیست و منظور چه ابهاماتی است؟
ایران از ابتدای مذاکرات چند مورد را به صورت اساسی، به عنوان راهبرد دیدگاه‌هایش مطرح کرده و روی این مواضع هم ایستاده است. نخست اینکه به صورت قطعی طرف مذاکره‌کننده بر سر عهد و پیمان خود نخواهند ماند، خلف وعده می‌کنند، عهدشکن هستند و روی مواضع پایدار نیستند. از این رو حتما باید تضمین‌های پایدار و شفافی از آنها گرفته شود. آنها باید برای ایران اسلامی اعتماد سازی کنند و ما اصرار داریم که تضمین متقن و معتبری از طرف‌های مذاکره ایران گرفته شود.
مسئله دوم انتفاع اقتصادی است. مسیر مذاکره باید انتفاع اقتصادی حداکثری برای مردم داشته باشد. مذاکره‌ای که انتفاع حداکثری نداشته باشد و به دنبال انتفاع حداقلی باشد برای جمهوری اسلامی ایران نه تنها سودمند نیست بلکه مضر هم است.
بحث سوم بسته شدن پرونده‌های واهی است. هرازگاهی آژانس برای کشور ما و سازمان انرژی ما پرونده‌های واهی باز می‌کند و با تهمت‌های بی مورد سعی می‌کند پرونده سازی کند.
موضوع پادمان (مقررات نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) اگر به طور کامل بسته و مختومه نشود به نظر می‌آید که این هم سزاوار نباشد.
پس پادمان، انتفاع اقتصادی و تضمین‌های لغو کامل تحریم‌ها ۳ موضوعی است که ایران از ابتدا روی آن پافشاری داشته و در مذاکرات فعلی نیز موضع ما همین است.
از این رو باید حتما طرف مذاکره به ویژه آمریکا و اروپا ما را به اطمینان و اعتماد کامل برسانند تا مسیر مذاکره به درستی طی شود و یکی از نکات مهم در این زمینه مبهم نبودن متن توافق احتمالی است.
آیا این ابهامات که در متن وجود دارد از سوی طرف دیگر مذاکره حل خواهد شد، یا اینکه ممکنم است مشکل ساز شود و دوباره مذاکرات را طولانی تر کند؟
حل این مسئله یعنی رفع ابهام از متن پیش نویش توافق، نیازمند تصمیم سیاسی آمریکایی‌هاست. اکنون احیای برجام، اراده آمریکا و تصمیم سیاسی آمریکا و اروپا را می‌طلبد.
ایران نشان داده که مسیر را برای مذاکره باز نگه داشته است؛ اما اینکه اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها اراده‌ای برای این کار دارند یا نه را باید در آینده دید. متاسفانه نظام سیاسی آمریکا و اروپایی‌ها تحت تاثیر جریان قدرت‌های صهیونیستی هستند و آنها نیز معمولا با تمام قوا تلاش می‌کنند اجازه ندهند، آمریکا و اروپا تصمیم درست، شفاف و مشخص بگیرند. همین مانع پیشرفت مذاکرات شده است.
با توجه به گفته یائیر لاپید نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که با تمام توانمان، علیه توافق خواهیم جنگید، آیا آمریکا می تواند بدون درنظر گرفتن خواست اسرائیل تصمیم درستی برای توافق‌نامه بگیرد؟
نظام سیاسی آمریکا و اروپا تحت تاثیر لابی اسرائیل است و اگر بخواهند با اراده صهیونیست ها کار را ادامه بدهند نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود. اما اگر نگاه سیاسی مستقلی داشته باشند و با اراده خودشان قطعا باید در منافع ملت‌ها عمل کنند که آن موضوع دیگریست. من فکر می‌کنم آمریکایی ها اگر شروط ایران را کامل بپذیرند امکان ادامه کار و امضای توافق وجود دارد و آمریکا فقط بدون دخالت اسرائیل می‌تواند تصمیم درست بگیرد.