در حادثه‌ای که نشان‌دهنده تنش داخلی فزآینده در حزب کمونیست چین است، صریح‌ترین مجله سیاسی این کشور برای قطع ارتباط با ناشر سرشناس خود تحت فشار قرار گرفته است.

این برخورد پس از آن صورت می‌گیرد که این مجله مقاله‌ای ستایش‌آمیز  درباره «ژائو ژیانگ» رهبر سابق و برکنار شده حزب در دهه 1980 چاپ کرد.

آشکار است که مقامات پکن می‌کوشند بر هر موضوعی که یاد آور سرکوب تظاهرات دانشجویان در میدان تیان آن من در چهارم ژوئیه 1989 است، سرپوش بگذارند. ژوئن سال آینده بیستمین سالگرد این تراژدی خونبار و سرکوب جنبش دمکراسی خواهی در چین محسوب می‌شود.

مدت‌ها ست که ماهنامه یان هوانگ چونکیو (در زبان چینی به معنی گزارش هوانگ و یان، دو امپراتور چین باستان) که هیأت سردبیری و نویسندگان آن شامل چهره‌های اصلاح طلب حزب، مقامات بازنشسته و روزنامه نگاران سابق رسانه‌های دولتی است، همچون خاری در چشم  جناح محافظه کار حزب حاکم کمونیست چین، منتشر می‌شود.

مقالات و زندگی نامه‌های منتشر شده در این مجله که توسط مدافعان پر نفوذ جناح اصلاح طلب و طرفدار دمکراسی در حزب – شامل لی روی، منشی سابق مائو و تیان جیون، جانشین سابق نخست وزیری – به شکلی جدی مورد بررسی و ارزیابی مخاطبان و تاریخ دانان قرار می‌گیرد، دیدگاه‌هایی که عمدتا با دیدگاه‌های رسمی حزب تفاوت دارند.موضع‌گیری‌های لیبرال این نشریه غالبا در تله سانسور رسمی گرفتار می‌شود و به گفته نزدیکان این نشریه، انتشار مقاله‌ای در شماره سپتامبر مجله که در آن با لحنی ستایش آمیز از ژائو ژیانگ به‌عنوان دبیر‌کل محبوب حزب در ایالت سی چوان در اواخر دهه 1970 سخن به میان آمده بود، خشم رهبر سابق حزب را برانگیخته است.

تصور می‌شود که اشاره نزدیکان مجله به رهبر سابق حزب، به جیانگ زمین رئیس‌جمهور سابق کشور باشد. از زمانی که ژائو ژیانگ رئیس‌جمهور وقت چین در پی ابراز همدردی با دانشجویان در واقعه تیان آن من از مقام خود خلع شد، هرگونه اشاره به نام وی در رسانه‌های چین ممنوع بوده است. در پی واقعه تیان آن من و برکناری ژائو ژیانگ، کادر رهبری حزب کمونیست، جیانگ زمین، محافظه کار را به جای وی به ریاست‌جمهوری برگزید و ژائو ژیانگ از آن زمان تا هنگام مرگ در سال 2005 در بازداشت خانگی به سر برد.

در ماه ژوئیه سال گذشته بود که ماهنامه یان هوانگ چونکیو سکوت این سال‌های رسانه‌های داخلی را درباره ژائو ژیانگ شکست و با چاپ مقاله‌ای، از رئیس‌جمهور سابق نام برد و در شماره سپتامبر گذشته این نشریه برای نخستین بار درباره رهبر سابق لیبرال مسلک چین مقاله‌ای طولانی منتشر شد. یک عضو مهم نشریه در این باره می‌گوید: در مقاله مورد اشاره، اقدامات ژائو ژیانگ از ابتدا تا انتها مورد ستایش قرار گرفت و این موضوع موجب خشم شدید یک نفر شده است.

وو سی سردبیر یان هوانگ چونکیو می‌گوید که هفته گذشته یک مقام دولتی به خانه دو دائو ژنگ ناشر مجله رفت و پیام مقامات وزارت فرهنگ چین را مبنی بر لزوم بازنشستگی اش به وی ابلاغ کرد. او می‌افزاید: آنها به دائو ژنگ گفته‌اند که وی پیر است و باید بازنشسته شود و از مقام خود کناره‌گیری کند. آقای دو که 85 سال سن دارد، در حد فاصل سال‌های 1987 تا 1989 مدیر اداره عمومی مطبوعات و انتشارات چین بود و پس از واقعه میدان تیان آن من به خاطر ابراز همدردی با دانشجویان معترض از مقام خود برکنار شد. پس از آن وی انتشار مجله یان هوانگ چونکیو را آغاز کرد. گفته می‌شود که ژائو ژیانگ رئیس‌جمهور سابق در دوران بازداشت خانگی خود تا لحظه مرگش در سال 2005 تمام شماره‌های این مجله را که از سوی دو برایش فرستاده می‌شد، مطالعه می‌کرد.

در حال حاضر دو به ندرت در امور روزمره این مجله اصلاح طلب دخالت می‌کند. هرچند او همچنان رسما مقام ارشد این نشریه محسوب می‌شود و بر جهت گیری‌های کلی سردبیری آن نظارت دارد. از نظر نزدیکان این نشریه، دستور ابلاغ شده به آقای دو مبنی بر لزوم کناره‌گیری وی از مسئولیت اش، نخستین گام از روند گسترده پاکسازی‌ مجله است، نشریه‌ای که پیش از این بارها به خاطر چاپ مطالبی که به موضوعات حساس می‌پرداختند و انتقادات تلویحی از رهبری کنونی کشور، به آن اخطار داده شده است.

در سال 2005 مجله به انتشار مطالبی از 15 مقام بازنشسته دولت پرداخت که در آنها نودمین سالگرد تولد هو یائو بانگ – دبیرکل سابق حزب که به خاطر مواضع نسبتا لیبرال خود مقامش را از دست داد و در مورد واقعه تیان آن من نیز به جانبداری از دانشجویان مخالف متهم شد – گرامی داشته شده بود. در پی انتشار این مقالات مجله به‌مدت 2  هفته توقیف شد. سال گذشته نیز این مجله به خاطر انتشار مقاله‌ای از   ژی تائو، قائم مقام سابق ریاست دانشگاه معتبر خلق در پکن که در آن خواهان برقراری سوسیالیسم دمکراتیک شده بود، مورد انتقاد مقامات دولتی قرار گرفت.دو دائو ژنگ، ناشر مجله یان هوانگ چونکیو می‌گوید: مقامات به بهانه سن بالای او قصد تضعیف شورای سیاست‌گذاری مجله را دارند. مقاله جنجال برانگیز اخیر درباره ژائو ژیانگ، نمونه جدید مطالب این مجله است که خشم نیروهای محافظه کار حزب را بر می‌انگیزد.

وی در مصاحبه‌ای تلفنی در این باره می‌گوید: این نهمین باری است که طی 17 سال اخیر ما تحت فشار قرار می‌گیریم. آنها اینک قصد دارند تا با بهره‌برداری از این فرصت، ما را هدف قرار دهند. اما آنان نمی‌توانند به‌صورت مستقیم به این موضوع اشاره کنند. هدف آنها تغییر جهت گیری‌های مجله است. به گفته دو، وی تاکنون مقاومت کرده است: طی 17 سالی که از انتشار مجله می‌گذرد، دولت حتی یک پنی به ما کمک نکرده است... نشریه ما دولتی نیست و قانون نیز به سن بازنشستگی هیچ اشاره‌ای نکرده است.

به گفته او، از 6 دبیر ارشد نشریه، 4 نفر کمتر از 60 سال سن دارند.دو می‌افزاید: علاوه بر این، مجله ما انعکاس‌دهنده آرا و نظرات بیش از 100 چهره سر شناس حزب و نویسندگان صاحب نام کشور است. آنها به من گفتند که رفیق دو! شما در این زمینه حق تصمیم‌گیری نداری، چون خودت توسط ما انتخاب شده‌ای.  دو می‌افزاید:  خط‌مشی هیأت سردبیری مجله هیچ گاه دچار تزلزل و بی‌ثباتی نشده، حتی مواقعی که فشار و دخالت بیشتری در این زمینه اعمال شده است. وی تصریح می‌کند: اگر آنها می‌خواهند بجنگند، ما آماده‌ایم... این جنگ، جنگ پایداری و استحکام آرا است. مانند یک بازی شطرنج است و تماشای اینکه حرکت بعدی چه خواهد بود، جالب است. نشریه ما به واقع نگران چین است. ما تنها در پی یافتن حقایق هستیم و تلاش می‌کنیم واقع بین و بی‌طرف باشیم.

آسیاتایمز - 28 نوامبر