به گزارش همشهری آنلاین، ماجرا از جایی آغاز شد که ادی راما، نخست‌وزیر آلبانی، روز چهارشنبه گذشته، طی اقدامی سؤال‌برانگیز، درجریان یک سخنرانی ویدئویی، بدون ارائه هیچ‌گونه سند و دلیل قانع‌کننده‌ای، جمهوری‌اسلامی را به حملات سایبری علیه زیرساخت‌های این کشور متهم و قطع روابط دیپلماتیک آلبانی با ایران را اعلام کرد.
نخست‌وزیر آلبانی در اظهارات خود، سفارتخانه جمهوری‌اسلامی در تیرانا را به «هک گسترده شبکه رایانه‌ای دولت در ۱۵ژوئیه» متهم و اعلام کرد دیپلمات‌های ایرانی برای ترک این کشور ۲۴ساعت فرصت دارند. اتهام‌زنی آلبانی اما با واکنش تهران مواجه شد و وزارت امورخارجه ایران با صدور بیانیه‌ای، ادعاهای مطرح‌شده ازسوی تیرانا را رد کرد و تصمیم این کشور برای قطع روابط سیاسی با کشورمان براساس چنین ادعاهای بی‌پایه‌ای را «اقدامی نسنجیده و فاقد دوراندیشی در روابط بین‌المللی» دانست.
وزارت امورخارجه ایران در این بیانیه ضمن اشاره به مواضع اصولی جمهوری اسلامی در زمینه فضای سایبری در مجامع چندجانبه و بین‌المللی در راستای تدوین ضوابط و قاعده‌مندکردن این حوزه، تأکید کرد که ایران، به‌عنوان یکی از کشورهای هدف حملات سایبری به زیرساخت‌های حیاتی خود، هرگونه استفاده از فضای سایبری به‌مثابه ابزاری برای حمله به زیرساخت‌های حیاتی سایر کشورها را مردود و محکوم می‌شمارد.
در بیانیه وزارت امورخارجه همچنین تأکید شد که نوع اقدام و نقش‌آفرینی طرف‌های ثالث در ساخته و پرداخته‌کردن این ادعاها علیه جمهوری اسلامی، نشانگر اعمال نفوذ کشورهای حامی تروریسم و فتنه‌آفرین در این زمینه است؛ «صدور فوری بیانیه دولت آمریکا و همچنین استقبال رسانه‌های صهیونیستی از این تصمیم، از وجود برنامه‌ای از پیش طراحی‌شده برای فضاسازی سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران حکایت دارد.»
حمایت از تروریست‌ها
طرح چنین ادعاهایی ازسوی آلبانی در شرایطی است که این کشور از سال۲۰۱۳ به مأمنی برای گروهک تروریستی منافقین تبدیل شده‌است؛ موضوعی که زمینه‌ساز به‌سردی‌گراییدن روابط ۲کشور شد و مناسبات دوجانبه را تحت‌تأثیر قرار داد. روند کاهش روابط در سال۱۳۹۷ که آلبانی غلامحسین محمدنیا، سفیر ایران در این کشور را با اتهام واهی «به‌خطر انداختن امنیت کشور» اخراج کرد، به اوج خود رسید و از آن زمان سفارت جمهوری‌اسلامی در آلبانی در سطح «کاردار» به فعالیت خود ادامه می‌داد.
گروهک منافقین بعد از اخراج از عراق و تخلیه کمپ لیبرتی، با هماهنگی آمریکا و دیگر کشورهای عضو ناتو به تیرانا مهاجرت کردند و اقدام‌های خرابکارانه خود علیه ایران را از این کشور پی گرفتند. برگزاری اجلاس‌های سالانه این گروهک با حمایت دولت آلبانی و حضور سیاستمداران آمریکایی و اروپایی نمود دیگری از اقدام‌های خرابکارانه منافقین در تیرانا محسوب می‌شود.
یک سناریوی آمریکایی
در این میان همانگونه که انتظار می‌رفت، موج‌سواری آمریکایی‌ها از نخستین ساعت‌های پس‌از سخنان نخست‌وزیر آلبانی آغاز شد و سخنگوی شورای امنیت‌ملی آمریکا طی بیانیه‌ای اعلام کرد که واشنگتن به درخواست ادی راما، «به روند پاسخگوکردن ایران به این حادثه سایبری بی‌سابقه» می‌پیوندد. آدرین واتسون در این بیانیه تأکید کرد که آمریکا اقدام‌های بیشتری را انجام خواهد داد تا ایران را «در قبال اقدام‌هایی که امنیت متحدان ایالات متحده را تهدید می‌کند و اقدامات مشکل‌ساز»، پاسخگو کند.
وی در این بیانیه به همکاری آمریکا با آلبانی در این زمینه نیز اشاره کرد و گفت که «دولت آمریکا طی هفته‌ها، در کنار شرکای بخش‌خصوصی برای حمایت از تلاش‌های آلبانی باهدف کاهش، بازیابی و بررسی حمله سایبری ۱۵ژوئیه که داده‌های دولتی را از بین برد و خدمات دولت به مردم را مختل کرد، همکاری داشته‌است.» از سوی دیگر مشاور امنیت‌ملی آمریکا نیز در گفت‌وگو با نخست‌وزیر آلبانی در این‌باره، حمایت واشنگتن را از «متحد خود در ناتو» اعلام کرد. جیک سالیوان در این گفت‌وگو تأکید کرد که کاخ‌سفید به همکاری با آلبانی در زمینه «امنیت سایبری» ادامه خواهد داد.
موضع‌گیری مقام‌های آمریکایی در این زمینه حکایت از آن دارد که آلبانی در هماهنگی کامل با واشنگتن درحال نقش‌آفرینی در این سناریوی ضدایرانی است که ادعای حمله سایبری ایران به زیرساخت‌های این کشور نیز طرحی از پیش طراحی‌شده برای فضاسازی جدید بین‌المللی علیه جمهوری‌اسلامی است.
نقض حقوق دیپلماتیک ایران در تیرانا
در چنین شرایطی اما جنجال‌سازی‌ها علیه ایران پایان نیافت و یک روز پس از اعلام قطع روابط دیپلماتیک ازسوی نخست‌وزیر آلبانی، پلیس این کشور با ورود به سفارت ایران در تیرانا، مصونیت دیپلماتیک سفارتخانه جمهوری‌اسلامی را زیرپا گذاشت؛ اقدامی برخلاف عرف و قوانین بین‌المللی که نقض‌کننده مسئولیت تیرانا در حفاظت از ساختمان، اموال، کارکنان و دیپلمات‌های یک سفارتخانه خارجی به‌حساب می‌آید.
این اقدام غیرقانونی پلیس آلبانی، واکنش تهران را به‌همراه داشت و سخنگوی وزارت امورخارجه ایران با بیان اینکه این اقدام «رفتاری مغایر با حقوق بین‌الملل و کنوانسیون وین راجع به حقوق دیپلماتیک بوده» و مسئولیت‌های ناشی از نقض آن برعهده دولت آلبانی است، مراتب نگرانی کشورمان در این زمینه را اعلام کرد. نمایندگی دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل‌متحد هم طی نامه‌ای به نمایندگی دائم آلبانی نزد این سازمان، اقدام‌های خشونت‌آمیز دولت این کشور علیه اماکن دیپلماتیک و کنسولی جمهوری اسلامی ایران را محکوم کرد.
در این نامه که رونوشتی از آن برای آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز ارسال شده، آمده‌است: «ایران همه اعمال خشونت‌آمیز علیه اماکن دیپلماتیک و کنسولی خود در تیرانا در تاریخ ۱۷شهریورماه سال‌جاری (۸سپتامبر۲۰۲۲) توسط نیروهای پلیس آلبانی و ورود به اماکن دیپلماتیک ایران بدون اجازه مقام‌های ذی‌صلاح ایرانی را به‌شدت محکوم می‌کند.» در ادامه این نامه تأکید شده‌است که «ایران از دولت آلبانی می‌خواهد همه اصول و قواعد حقوق بین‌الملل حاکم بر روابط دیپلماتیک و کنسولی و قطعنامه‌های مجمع عمومی سازمان ملل، ازجمله موارد مربوط به غیرقابل تعرض‌بودن، مصون‌بودن و به‌ویژه حفاظت، امنیت و ایمنی اماکن دیپلماتیک و کنسولی را به‌جد رعایت و اجرا کند.»
هشدار درباره اقدام‌های تحریک‌آمیز
سفیر و نماینده دائم جمهوری‌اسلامی در سازمان ملل‌متحد هم در نامه‌ای به دبیرکل این سازمان با بیان اینکه «ایران به‌عنوان یکی از اهداف حملات سایبری، ادعاهای آلبانی را ساختگی و بی‌اساس می‌داند»، نسبت به هرگونه اقدام تحریک‌آمیز و غیرموجهی که زیرپوشش ادعاهای بی‌اساس انجام می‌شود، هشدار داد. سعید ایروانی در این نامه تأکید کرده‌است که ایران هرگونه انتساب حمله سایبری ادعایی به زیرساخت‌های آلبانی را قاطعانه رد و محکوم می‌کند؛ در نتیجه، اتهام‌هایی که به ایران وارد شده‌است، کاملا بی‌اساس بوده و رد می‌شود؛ «اینگونه ادعاهای ساختگی و کذب، تنها با جعل و فرضیات طرح شده با اهداف سیاسی مطرح شده‌است.»
حمایت عربستان و ناتو از ادعاهای آلبانی
طرح ادعاهای ساختگی ازسوی آلبانی علیه جمهوری‌اسلامی در شرایطی است که فضاسازی گسترده رسانه‌های صهیونیستی و حمایت آمریکا، ناتو و البته عربستان از این ادعاها، از اجرای یک سناریوی سیاسی علیه ایران حکایت دارد. بر همین اساس هم بود که عربستان‌سعودی در اقدامی سؤال‌برانگیز، از اقدام‌های انجام‌شده ازسوی آلبانی علیه جمهوری‌اسلامی حمایت کرد.
وزارت امورخارجه سعودی در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کشور بر «حمایت و همبستگی خود با جمهوری‌آلبانی در اقداماتی که تیرانا برای محافظت از امنیت سایبری خود اتخاذ کرده‌است»، تأکید می‌کند. از سوی دیگر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) هم با صدور بیانیه‌ای اتهام‌های بی‌پایه و اساس علیه ایران درباره حمله سایبری به آلبانی را تکرار کرد. در بیانیه این سازمان آمده‌است: «ما به‌شدت اینگونه فعالیت‌های مخرب سایبری را که برای بی‌ثبات‌کردن و ضربه به امنیت یک متحد و مختل‌کردن زندگی روزمره شهروندان طراحی شده‌است، محکوم می‌کنیم.» بیانیه ضدایرانی ناتو اما با واکنش سفارت جمهوری‌اسلامی در بروکسل مواجه شد؛ «این سازمان و اعضایش به‌جای انتساب اتهام‌های بی‌اساس علیه ایران، از پناه‌دادن به گروهک تروریستی منافقین در سرزمین‌های خود پرهیز کنند.»
این سفارتخانه طی بیانیه‌ای تأکید کرد که «ناتو و اعضای آن نه‌تنها دربرابر حملات سایبری علیه تأسیسات زیرساختی و هسته‌ای ایران سکوت کرده‌اند که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به این اقدام‌های خرابکارانه سایبری کمک کرده و از آنها حمایت کرده‌اند. از این منظر آنها در جایگاهی برای طرح چنین اتهام‌هایی علیه ایران نیستند.» در این بیانیه اضافه شده‌است که «جمهوری‌اسلامی به‌عنوان کشور مورد هدف و قربانی حملات سایبری به زیرساخت‌های حیاتی خود از سوی متحدان و شرکای ناتو، هرگونه استفاده از فضای سایبری برای حمله به سایر کشورها را رد و محکوم می‌کند.»