همشهری آنلاین - مریم ورشو: ۳ محور اصلی فیروزکوه، هراز و چالوس سبب شده تا دسترسی به مازندران پرمسافر راحت باشد و به همین دلیل معمولا جزو استانهایی که میزان سفر به آن بالاست. از سویی دیگر دیدنیهای مازندران تمامی ندارد. از جنگل و دریا گرفته تا جاذبههای تاریخی؛ گردشگران را بهسمت خود میکشاند.
یکی دیگر از جذابیتهای شمال کشور برای مسافران به جز اماکن تاریخی و طبیعی بازارهای محلی است. تعداد بازارهای هفتگی و محلی هم در این استان بسیار زیاد است. عرضه محصولات بومی و محلی در این بازارها نیز سبب استقبال گردشگران از این بازارهاست. زیرا در آنها بیشتر محصولات کشاورزی و صنایع دستی که مختص یک شهر یا روستاهای آن است عرضه میشود. محصولاتی که از تولید به مصرف تازه و بیواسطه به دست مسافران میرسد؛ مانند ماهی تازه، ماهی شور، پنیر، ماست و دوغ محلی، انواع ترشی و سبزیهای محلی، مهمتر از همه انواع و اقسام برنج از محصولاتی هستند که در بازارهای محلی مازندران یافت میشوند. برخی محصولات هم نمونه آنها را فقط میتوان در فصولی خاص خریداری کرد و با عطر و بوی آنها سرزنده شد.
برای مثال اردیبهشت که از راه میرسد عطر شکوفههای درخت نارنج شهرهای شمالی را پر میکند. این شکوفهها و عرقی که از آنها گرفته میشود در بهار به وفور و تر و تازه در بازارهای محلی مازندران یافت میشود. آوازه بهارنارنج مازندران همیشه بر سرزبانها بوده است تا جایی که ناصرالدین شاه قاجار هم در سفر خود به مازندران نوشته است: «سرو و نارنج در نظر جلوه گر است. هوش از سر میرباید. مردم ساری از دو چیز زیاد تعجب داشتند؛ شتر و کالسکه».
یا اگر ضرب المثل «شکر مازندران و شکر هندوستان / هر دو شیرینند، اما این کجا و آن کجا» را شنیده باشید، بیشک میدانید که شکر قرمز یا همان شکر قهوهای نیز محصول چند شهر مازندران است. مثلا پخت شکر قرمز در بهنمیر معمولا از اواخر پاییز شروع میشود و تقریبا تا شروع بهار و سال نو ادامه پیدا میکند، بنابراین در این فصول این محصول تازه در بازارها خودنمایی میکنند.
به جز محصولات بومی و دستی یا به قول معروف از شیر مرغ تا جان آدمیزاد که در بازارهای محلی مازندران پیدا میشود، اما سرزندگی و نشاط این بازارهای هفتگی و محلی بر جذابیتهای آنها میافزاید.
قائمشهر هم که یکی از شهرهای پرجمعیت مازندران در شمال ایران است چنین بازاری دارد و به چهارشنبه بازار معروف است که انواع و اقسام محصولات بومی، محلی و کشاورزی تازه در آن عرضه میشود؛ اما پشت چهارشنبه بازار قائمشهر بازاری به نام بازار علی قرار دارد که بیش از ۲۰ سال از قدمت آن میگذرد. این بازار در واقع بازار پرنده فروشان این شهر است.
در این بازار انواع پرندگان مانند بلبل، مرغ عشق، کبوتر و ... به فروش میرسد، اما چیزی که بازار پرنده فروشان قائمشهر را از دیگر بازارهای این دستی متمایز میکند، فروش انواع خروس است. از خروسهایی که مصرف خوراکی و تزیینی دارند تا خروسهایی که به خروس لاری معروف هستند.
خروسهای لاری برخلاف خروسهای معمولی برای جنگ و نبرد معمولا خریداری میشوند. سابقه نبرد انداختن بین خروسهای لاری در مازندران به گذشته دور بر میگردد. برای همین خروس لاری به خروس جنگی معروف است. عضلات پا و ران این نوع خروس بسیار قوی است که با یک نگاه میتوان به این موضوع پی برد.
قیمت خروسها در این بازار بسیار متفاوت است. به عنوان نمونه تا زمان نوشتن این مطلب، قیمت خروسهایی که مصرف خوراکی دارند از ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تومان بسته به اندازه و وزن خروس متفاوت است. خروسهای تزیینی مانند خروس ژاپنی و ابریشمی نیز از ۶۰۰هزار تومان تا ۸۰۰هزار تومان به فروش میرسند. اما در این میان قیمت خروسهای لاری یا جنگی از همه خروسها بالاتر است و از یک میلیون تومان شروع میشود برای همین پرورش و تربیت این نوع خروسها به نسبت سایر سودآور است. هرچند در عصر مدرن توقع میرود دیگر چنین بازیها و نبردهایی که خروسها را به جان هم میاندازند، رواج نداشته باشد؛ مانند نگاه شاعرانهای که نیما یوشیج نسبت به خروس داشت.
در ویدئوی زیر جلیل ضیاپور(ضیاءپور پس از اولین بازگشت به ایران -۱۳۲۸- با همفکرانش به تأسیس انجمن هنری خروس جنگی که مجمعی پیشرو در زمینه طرح عرصههای هنر نو خاصه ادبیات، تئاتر، موسیقی و نقاشی بود و نیز چاپ مجلهای با همین نام اقدام کرد.) شعر صبح نیما یوشیج را میخواند: