همشهری آنلاین- فرشاد شیرزادی: حاج حمیدرضا نیکدل، دوستی عمیق و صمیمانه ای با بسیاری از شاعران و مداحان بزرگ و کوچک کشور دارد و یکی از مداحان بنام امروز است. او با شاعر غریبانه، پرویز بیگی حبیب آبادی، محمدعلی مجاهدی(پروانه)، -شاعر یک صحرا جنون- یوسفعلی میرشکاک، حاج صادق آهنگران و بسیاری از چهره های مطرح مداحی و آیینی کشور انس و الفتی دیرین دارد.
دقایقی با ما در اربعین حسینی درباره فلسفه عاشورا و اربعین سخن گفت. او نخستین کسی است که در برنامه زنده تلویزیونی از بین الحرمین در سال ۱۳۸۳ مداحی کرد.
گفت و گوی همشهری آنلاین با حاج حمیدرضا نیکدل را در ادامه می خوانیم:
اربعین حسینی برای چه و یا بهتر بگویم به چه سلسله دلایلی مهم است؟
اربعین، ۴۰، ۴۰ روز گذشت؛ بزرگان اهل منبر، اهل قلم و اهل دل، عارف بالله می فرمایند: «محبت امام حسین(ع)، همه را دور هم جمع می کند.» هر چه از نقطه ثقل مرکزی حرکت می کنید تا به نقطه وصل برسید، می شود اهدنا صراط المستقیم. این ارتباط عشق و عاشقی را ببینید: از رسانه ملی، کشورهای متعدد، کشورهای اسلامی و غیر اسلامی و اصلاً آن که دین ندارد، وقتی متوجه می شود روزی در اسلام و تشیع هست به نام عاشورا که از دیروز تاریخ تا به امروز جلوه نمایی می کند...
از جایی که به آن می گویند گودال... من اما همیشه می گویم اسمش را گودال نگذارید. گودال برای عام استفاده می شود، بهتر است بگوییم بهشت بین الحرمین. حضرت می دانست که از بسیاری از اطرافیانش از مسیری که او می خواهد برود بازمی گردند. اما از سوی دیگر هم در آن شب واقعه منتظر عکس العمل سپاه دشمن بود. در تاریخ داریم که تا صبح عاشورا ۳۳ نفر از سمت لشگر مخالف به لشکر سیدالشهدا(س) پیوستند. مهم ترین آنها حرّابن یزیدبن ریاحی است. او که مرد فضل و کمالات روزگار شد، به خیمه عشق روزگار رسید.
- وقتی به بارگاه ملکوتی امام حسین (ع) می رسید جز نگاه کردن هیچ کاری از دستتان برنمی‌آید | آرزو دارم همه مردم طعم سفر اربعین را بچشند
- همه آنچه درباره پیاده روی اربعین باید بدانید؛ از شروع حرکت تا روز برگشت | موکب دار عراقی: منتظر زائران ایرانی هستیم
امام حسین(ع) فرمودند: اینجایی که من امروز می بینم به روز قیامت متصل می شود. جایی که ایشان مدفن است حضرت چهار در چهار در چهار در چهار میل زراعی آنجا را می خرند. نگاه ایشان را ببینید، کسی در آن زمان اصلاً بدان سمت و سوی نمی رفت و امروز را ببینید که اربعین حسینی در آنجا چه خبر است، بزرگترین گردهمایی آیینی و مذهبی در جهان. از بچه شیرخواره در مسیر و طریق است تا پیرمرد و پیرزن، دانشجو، دکتر، محصل، کاسب و پرفسور و خلاصه عام و خاص...
به قول عارف بالله مرحوم آیت الله بهجت که فرمودند همان گونه که یک روز خداوند مادری را با فرزندش اسماعیل فرستاد تا با پاشنه پا جویی راه بیفتد و قبله مسلمین شود، امام حسین(ع) هم با پاشنه مبارک پای خودشان جویی در آن اقلیم راه انداختند که عالم را تسخیر کرده است. همه نگاه های دنیا به اربعین است.
یک روز امام حسین با یارانش خودش را فدا می کند تا پرچم اسلام الی یوم القیامه برافراشته بماند.
آیا روزهای اربعین و دهه اول عاشورا در تهران هستید؟
همواره نذرم این است که دهه اول محرم و اربعین حسینی در کاشان، شهر مادری ام باشم و آنجا خدمتگزار مردمم هستم. تا همین امروز هم خدای من شاهد است که مبلغی برای مداحی امام حسین(ع) تعیین نکرده ام و نمی کنم. این عهدی است که از سال های نوجوانی و جوانی با امام حسین(ع) بسته ام.
از چه زمانی مداحی می کردید؟
از ۱۳، ۱۴ سالگی می ایستادم و در هیأت پدربزرگ و دایی بزرگم که روحش شاد باد می خواندم. برای نخستین بار در دسته سینه زنی دروازه دولاب، که ۱۰ شبانه روز از میدان شهدا به سمت دروازه دولاب می آمدند، مداحی کردم و از سوی اقوام هدیه نصیبم شد.
هدیه تان چه بود؟
لباس.
چه شد که لباس به شما هدیه دادند؟
گفتند چه دوست داری به تو بدهیم. می خواهی مبلغی بدهیم و من از آنها خواستم لباس برایم بخرند. لباس زیبایی بود. همان زمان در عالم نوجوانی شکر خدای را به جای آوردم و به سید الشهدا متوسل شدم و به او گفتم به واسطه مداحی تو به من این لباس را داده اند. عهد می کنم که تا زنده ام برای مداحی ات مبلغ تعیین نکنم. این لباس در واقع از ذکر مناقب حضرت سید الشهدا(ع) به دستم رسیده بود و وقتی خودم را در آینه نگاه می کردم در پوست خودم نمی گنجیدم. اشک شوق ریختم و گفتم یا امام حسین از روضه خواندن برایت، لباس تنم کردی. همان وقت از حضرت امام حسین(ع) خواستم که تا پایان عمر زندگی ام را مملو از عنایت خودش کند.
در گوشه و کنار به ویژه رسانه های بیگانه و معاند می بینیم که اربعین حسینی را دستکار دولت و حکومت برمی شمردند. پاسخ شما به آنها چیست؟
آنها باید به پیش از انقلاب مراجعه کنند که مردم بدون هیچ وسیله ای به کربلای معلا و نجف اشرف عزیمت می کردند و اربعین حسینی آنجا حضور به هم می رساندند. عکس های قدیمی شاهد و ناظر این امر است که برخی درشکه سوار می شدند، برخی دیگر پای پیاده عزم سفر می کردند. این عکس ها را کسانی گرفته اند که خودشان دستی بر آتش دارند.
۴۳ سال از انقلاب گذشته و به هر طریق خواسته اند انگی به ایران بچسبانند اما در این مسیر موفق نشده اند. این انگ نمی چسبد. چون این راه، راه عشق است. مردم خودجوش کارشان و مسیرشان حسینی است و از قضا هیچ گونه ربطی هم به شخص و دولت و این ها ندارد. خداراشکر امروز عزیمت به کربلا و نجف خیلی راحت شده است.
نخستین بار که به کربلا مشرف شدید وضعیت عراق چگونه بود؟
سال ۱۳۸۳. در اوج جنگ و کشتار و بکش بکش امریکایی ها در عراق که آنجا حمام خون راه انداخته بودند. در زمان اشغال عراق توسط نظامیان امریکایی به کربلا مشرف شدم. خدا رحمت کند سردار عاطفی را. یک گروه کارگردانی با حدود ۱۸ نفر از عوامل صدا و سیما آماده شدیم. قرار بود هوایی حرکت کنیم اما شرایط آن زمان کشور عراق اجازه پرواز را از ما سلب کرد. کاظم احمدزاده هم با من بود. مجری با سابقه صدا و سیما. بین حرم ابوالفضل العباس(ع) و حرم حضرت سید الشهدا(ع) قرار شد دعای کمیل بخوانیم. در فضای تیرباران یکی از فیلمبرداران تیر خورد و به شهادت رسید. من روی یک تخت چوبی ساده رفتم و میکروفن به دست گرفتم. کار پخش زنده به مراتب دشوار است و آن زمان و با توجه به آن شرایط کاملاً ناممکن می نمود. اما باور کنید به محض اینکه دعای کمیل را آغاز کردم، تیراندازی ها قطع شد. این تسلسل تا پایان دعای کمیل ادامه داشت. فرزاد جمشیدی هم همراهمان بود. ما نخستین گروه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بودیم که به کربلا رفتیم تا فیلمبرداری کنیم. در واقع نخستین برنامه زنده تلویزیونی را روی آنتن بردیم.
وقتی به مرز ایران رسیدید چگونه از شما استقبال کردند؟
مردم جوری دست به سر و رویمان می کشیدند که باور کردنی نبود. این را هم بگویم که پیش از برنامه زنده، من غسل شهادت به جای آوردم. وقتی به تهران بازگشتیم آقای عزت الله ضرغامی گفتند رهبر انقلاب برنامه را دیده اند و بسیار دوست داشته اند و به من لقب بلبل بین الحرمین داده اند.
بخشی از یکی از برنامه های مداحی حاج حمیدرضا نیکدل را در ویدئوی زیر ببینید :