همشهری آنلاین- شهره کیانوش‌راد : جنگ ۸ساله تحمیلی یا به تعبیر بهتر مقاومت ۸ساله مردم ایران در مقابل حملات رژیم بعثی عراق، ابعاد بسیار گسترده‌ای دارد؛ ابعادی که نشان‌دهنده همراهی مردم برای حمایت از رزمنده‌ها در جبهه‌ها بود. تامین سلاح در جنگ نابرابر ایران و عراق و درحالی‌که ایران در شرایط تحریم به سر می‌برد یکی از مشکلات سال‌های ابتدایی جنگ بود.
قدرت‌الله میرزایی، بنیانگذار تعمیر سلاح در سپاه است که در دوران جنگ توانست از هیچ و فقط با اعتماد به توان مردم ۵کارخانه وابسته به‌هم را تحت عنوان صنایع مهمات‌سازی اصفهان تاسیس و اداره کند. او همچنین مبتکر، طراح و سازنده نخستین سلاح انفرادی ایرانی است. خاطرات میرزایی که در کتاب «رسا» به کوشش علی هاشمی و از سوی انتشارات مرز و بوم منتشر شده، نشان‌دهنده همراهی مردم در تامین اسلحه مورد نیاز در دوران دفاع‌مقدس است.
قدرت‌الله میرزایی، مدیر گروه مهمات‌سازی سپاه ناحیه اصفهان در دوران دفاع‌مقدس است. او مبتکر نخستین سلاح انفرادی طراحی و ساخته‌شده ایرانی است و در طول سال‌های جنگ تحمیلی بنا بر توانمندی‌های خود و به‌صورت داوطلبانه در حوزه تعمیر، بازسازی و تولید سلاح و مهمات مورد نیاز رزمندگان اسلام فعالیت می‌کرده‌است. بخش اصلی کتاب رسا مربوط به تجربیات او در تعمیر سلاح است و اطلاعات ارزنده‌ای درباره تأثیر جنگ بر تقویت و توسعه زیرساخت‌های فنی و صنعتی کشور به خواننده ارائه می‌دهد. پاسدار بازنشسته قدرت‌الله میرزایی، در دوران جنگ تحمیلی با تکیه و پشتیبانی نیروهای مردمی در اصفهان توانست مجتمع صنعتی و کارخانجاتی برای تولید سلاح و مهمات تاسیس کند که بخشی از بار جنگ را بر دوش می‌کشید. او معتقد است: «اکنون که کشور ما در رویارویی با جنگ اقتصادی است به‌یقین می‌توانیم با الگوگیری از دوران مقدس دفاع‌مقدس و جنگ تحمیلی ۸ساله بر مشکلات غلبه کنیم و این پیروزی فقط با تکیه بر توده مردم و نیروی انسانی کارآمد و تولید در همه زمینه‌ها امکان‌پذیر خواهد بود.»
ساخت سلاح در مغازه تراشکاری
میرزایی، اوایل انقلاب، مدتی در کردستان خدمت کرد و پس از برگشتن به اصفهان، همکاری خود را به‌عنوان نگهبان با سپاه پاسداران شروع کرد. او بنا به علاقه شخصی، زمان‌های آزادی که داشت روی ساخت سلاح تحقیق می‌کرد. هر چند ساخت ۲سلاح در سال۱۳۵۸نتیجه موفقی برای او نداشت، اما این باعث نشد تا دست از تحقیق بردارد. او ماجرای ساخت سلاح را در کتاب رسا اینگونه توضیح داده است: «آن زمان در سپاه فریدن بودم و امکانات لازم موجود نبود.
هر وقت به اصفهان می‌آمدم روی ساخت سلاح کار می‌کردم. سلاح ساده‌ای با الگوبرداری از سلاح ام۳آلمان ساختم که در جنگ جهانی دوم استفاده می‌شده. سلاحی که تولید کردم، خان نداشت، یعنی امکاناتی برای ایجاد خان در لوله نداشتیم. خان به شیارهای موازی و مارپیچ گفته می‌شود که باعث می‌شود گلوله با چرخش حول محور حرکت خود از لوله خارج شود و در دقت و سرعت گلوله مؤثر است. وضعیت فنی کشور ضعیف بود و من برای انجام کار خان‌کشی داخل لوله سلاح، یکی دو جا رفتم تااینکه کسی را پیدا کردم که مغازه تراشکاری داشت.
کارت سپاه را به او نشان دادم و گفتم که می‌خواهیم یکسری کار نظامی برای ساخت سلاح انجام دهیم. او هم قبول کرد. می‌ایستادم کنار ماشین تراش و با اینکه خودم تراشکاری نکرده بودم راهنمایی‌اش می‌کردم. کار به‌جایی رسید که در خود مغازه با سلاحی که ساختم یک تیر به دیوار شلیک کردم. تیر، دیوار مغازه را سوراخ کرد! این کار برای من خیلی امیدوارکننده بود. وقتی به برخی دوستان می‌گفتم که می‌توانیم سلاح تولید کنیم، می‌گفتند چه داری می‌گویی؟! این حرف‌ها چیست که می‌زنی؟!»
قدرت‌الله میرزایی که در کردستان سختی و مشکلات مبارزه بدون داشتن سلاح کافی را تجربه کرده بود، با شروع جنگ تحمیلی انگیزه‌اش برای ساختن سلاح بیشتر شد. او با خود فکر می‌کرد که سپاه در خوزستان و در مقابل ارتش عراق با نبود سلاح چه کار می‌تواند بکند؟ آن‌هم در جنگ تمام‌عیار با کشور تا دندان مسلح به انواع سلاح‌های مدرن روز. به همین دلیل وقت و تمرکز بیشتری بر کارهای تحقیقاتی ساخت سلاح گذاشت؛ «باحقوق مختصری که می‌گرفتم هزینه کارهای تحقیقاتی را تأمین می‌کردم. مدتی بعد مسئولان سپاه، نیروهای فنی سپاه را به صنایع نظامی بردند و من هم عضو صنایع نظامی آنجا شدم.»
تعمیر سلاح‌های جنگی در جبهه
ساخت پوسته نارنجک و تلاش برای ساخت یک قبضه خمپاره‌انداز ۸۲میلی‌متری از فعالیت‌های میرزایی برای تامین سلاح در دوران جنگ تحمیلی بود، اما ساخت این نوع خمپاره هم به‌دلیل نداشتن امکانات با مشکلاتی روبه‌رو شد ولی بالاخره ساخته شد. میرزایی، سال ۱۳۶۰کار تعمیر سلاح‌های اسقاطی را در اصفهان شروع کرد و بعد از آن کار در اسلحه‌خانه دارخوین ادامه یافت؛ «قبل از شروع عملیات شکست محاصره آبادان، اصغر صبوری که مسئول تدارکات جبهه دارخوین بود، یک وانت از سلاح‌های اسقاطی دوشکا، تیربار، کلاشینکف، تیربار ژ۳و هرچه اسلحه تکه‌پاره شده و سلاح‌هایی را که گیر کرده بود و کار نمی‌کرد و اکثراً غنیمتی بود به اصفهان فرستاد.
یک روز صبح یک وانت پر از سلاح‌های اسقاطی وارد کارخانه شد. گفتند آقای صبوری اینها را فرستاده و برای هر کدام از سلاح‌ها مقداری فشنگ برای آزمایش داده و پیغام داده که اینها را تعمیر کنید و به جبهه بفرستید. نیروهای جبهه خیلی در مضیقه سلاح و مهمات بودند. من هم که عشق تعمیر سلاح داشتم کار را شروع کردم. اصلا چیزی راجع به این سلاح‌ها بلد نبودم و تا آن زمان هم بسیاری از آن‌ها را ندیده بودم. ساعت‌ها با این سلاح‌ها مشغول بودم. هر قسمت که خراب شده بود را می‌بردم داخل کارگاه و جوشکاری و سوهان کاریش می‌کردم و دوباره می‌بستم. چند هفته طول کشید تا همه را تعمیر کردم. اسلحه‌خانه‌ای در دارخوین مستقر شد. به‌دلیل کم‌بودن اسلحه، مجبور بودیم آن‌ها را تعمیر کنیم و دوباره به رزمندگان بدهیم.»
خودکفایی و رونق اقتصادی
او بعدها به واحد خودکفایی بنیاد جانبازان رفت و در این بنیاد مشغول به‌کار شد. او واحد خودکفایی بنیاد جانبازان اصفهان را راه‌اندازی کرد و در کارگاهی کوچک، تولید ویلچر معمولی و ویلچر ورزشی را شروع کرد. ساخت ویلچر تک‌محور برای جانبازان یک دست، دوچرخه ثابت و عصای سفید برای نابینایان از کارهای دیگر او در این کارگاه بود. میرزایی با ۲۸سال سابقه از خودکفایی نیروی زمینی تهران بازنشسته شد و بعدها در کار تولید قطعات و در صنایع غذایی فعالیت کرد.
او درباره ثبت خاطراتش در کتاب رسا می‌گوید: «خواستم تجربه عملی خودم را به گوش جوانان برسانم که بدانند مردم در زمان جنگ علاوه‌بر کمک‌های نقدی با ارسال اجناس مورد نیاز جنگ، همتی والا کردند. تاسیس کارخانه‌های اسلحه و مهمات‌سازی، در تأمین نیازهای جنگ تأثیر چشمگیری داشت. در همین کارخانه‌ها میلیون‌ها گلوله جنگی از قبیل انواع گلوله‌های خمپاره توپ و موشک با همت مردم تولید شد. تجربه ۴۷سال کار و تلاش و کوشش و توکل به‌خدا به من نشان داد که برای هر کاری گشایش و موفقیت حاصل نمی‌شود مگر پس از عبور از سختی‌ها و مشکلات.»
مکث
رسا؛ سلاح انفرادی
میرزایی اوایل سال۱۳۶۱و بعد از عملیات فتح‌المبین کار ساخت سلاح را شروع کرد. او که به‌عنوان تعمیرکار سلاح شهرت داشت، ساخت سلاح را بنا بر علاقه شخصی خود دنبال کرد؛ «۴قبضه سلاح معروف را برداشتم و با کمک اطلاعات فنی نقاط ضعف و قوت هر قطعه از سلاح را بررسی کردم. از سال۱۳۶۱تا ۶۴تحقیق کردم و سرانجام توانستم سلاحی به نام «رسا» را بسازم. تیر ماه سال۱۳۶۴آزمایش سلاح نتیجه داد. ۲قبضه از آن ساخته شد، اما به تولید نرسید. »