همشهری آنلاین- مجیدجباری: نرخ سرویس مدارس و بی‌حساب و کتاب بودن آن به فهرست دردسرهای والدین برای سال تحصیلی جدید اضافه شده است. بعداز ۲ سال تعطیلی مدارس به دلیل پاندمی کرونا و سال تق‌ولق گذشته، امسال در فاصله سه روز مانده به بازگشایی مدارس، هنوز نرخ مصوب و دقیقی برای سرویس مدارس تعیین نشده است. با اینکه شورای شهر تهران در اسفند ماه ۱۴۰۰ همزمان با اعلام افزایش نرخ تاکسی‌ها برای سال ۱۴۰۱، افزایش ۲۵درصدی را برای سرویس‌های مدارس پایتخت به تصویب رساند و سقف ۳۵ درصدی شناور را برای آن تعیین کرد، هنوز هم نرخنامه رسمی برای اطلاع والدین در دسترس نیست.
دانش‌آموزان در کشورهای دیگر چگونه به مدرسه می‌روند؟ | اتوبوس رایگان برای دانش‌آموزان اسپانیایی
شرکت‌های تائید صلاحیت شده از سوی سامانه سپند، نرخ‌های عجیب و غریب و متفاوتی را برای مسافت‌های مختلف اعلام می‌کنند. این در حالی است که به گفته مدیر یکی از شرکت‌های حمل و نقل دانش آموزان در منطقه ۸ تهران، این نرخ باید برای همه مناطق ۲۲ گانه تهران یکسان باشد. او در گفت و گو با همشهری آنلاین نرخ پایه را برای خودروی سواری ۷.۵ میلیون و برای سرویس‌های ون حدود ۵.۵ میلیون برای ۵ روز آموزش در هفته عنوان می‌کند؛ در حالی که دیگر شرکت حمل و نقل مرتبط، برای همین مسافت، ۱۱ میلیون تومان از والدین یکی از دانش آموزان ساکن در منطقه ۱۴ طلب می‌کند.
جلوگیری از ابلاغ نرخ‌های نجومی
معاون فنی و بهره برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران در واکنش به نرخ‌های نجومی سرویس مدارس تاکید می‌کند که هرگونه افزایش باید در چارچوب مصوبه شورای شهر باشد.
علی محتشمی‌پور در گفت‌وگو با همشهری‌آنلاین دلیل نرخ‌های نجومی که اخیرا از سوی برخی شرکت‌های حمل و نقل مدارس عنوان می‌شود را اینطور بیان می‌کند: «آموزش و پرورش نرخ نامه‌ای را به کارگروه ماده ۱۸ برد که بعد از اینکه تصویب شد، متوجه شدیم درصدهای افزایش نرخ سرویس مدارس به تفکیک مناطق مختلف تهران، بسیار بالاتر از مصوبه قانونی شورای شهرتهران بوده است؛ به نحوی که حتی این افزایش به ۸۰ و ۹۰ درصد و بالاتر هم رسیده بود. به همین خاطر مدیرعامل سازمان تاکسیرانی در این زمینه وارد عمل شد و جلوی ابلاغ این نرخ نامه را گرفت و تاکید کرد هرگونه افزایش نرخ باید در چارچوب مصوبه شورا باشد.»
حداقل‌و حداکثر نرخ سرویس مدارس
معاون سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران می‌افزاید: « در شهر تهران اگر سقف ۳۵ درصد که سقف نرخ مصوب است را روی نرخ حداکثری سرویس مدارس برای مسافت‌های بالای ۱۵ کیلومتر که در سال تحصیلی قبل ۶ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان بود، اعمال کنیم، بیشینه قیمت سرویس مدارس در تهران چیزی در حدود ۸میلیون ۲۰۰ هزار تومان می‌شود، نه بیشتر. اینکه نرخ های دیگری در این زمینه اعمال شده، در اختیار ما نیست و تاکسیرانی صرفا ملزم به رعایت مصوبات شورای است.»
او ادامه می‌دهد: «نرخ سرویس مدارس تهران باید بر اساس مصوبه رسمی شورای شهر باشد. یعنی نرخ نامه سال قبل باید حداکثر به طور میانگین ۲۵ درصد و تا سقف ۳۵ درصد افزایش داشته باشد. نکته ای که وجود دارد این است که ما مجری قراردادها نیستیم و قراردادها بین مدارس و پیمانکاران سرویس منعقد می‌شود. در حال حاضر ۱۱۷ پیمانکار را رسما تائید و به آموزش و پرورش اعلام کرده‌ایم هر افزایشی باید در چارچوب قانون مصوب شورا باشد.»
معاون سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران همچنین به شیوه نرخ‌گذاری سرویس مدارس گفت: «نرخ سال گذشته مشخص است و در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ حداقل هزینه سرویس مدارس ۲میلیون ۱۰۰ و برای حداکثر ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بوده است. بنابراین برای تعیین نرخ سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲ باید ضریب قانونی شورای شهر اعمال شود.»
۴۰ درصد نقد؛ ۶۰ درصد اقساط
محمدرضا ولی زاده، رئیس اداره توسعه انجمن‌های اولیا و مربیان سراسر کشور هم بر ضرورت رعایت مصوبه شورای شهر برای تعیین نرخ سرویس مدارس در سال تحصیلی جاری تاکید و در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌ها عنوان کرده بود : «ابتدای هر سال نرخ خدمات عمومی حمل و نقل عمومی را تعیین می‌کنند که برای امسال ۲۵ درصد افزایش داشته است. از آن جا که این موضوع، حمل‌ونقل دانش‌آموزان را هم شامل می‌شود؛ نرخ‌ها به نسبت سال ۱۴۰۰ باید ۲۵ درصد افزایش داشته باشند. ضمن اینکه خانواده‌ها می‌توانند ۴۰ درصد این هزینه را بعد از آغاز مهر و ۶۰ درصد باقی مانده را به صورت اقساطی تا بهمن پرداخت کنند.»
دلیل نرخ‌های متفاوت چیست؟
به غیر از مواردی که عنوان شد، برخی مسائل دیگر هم در تعیین این نرخ اثرگذار است؛ مواردی همچون داخل یا خارج محدوده طرح ترافیک بودن، تعداد دانش‌آموزان در خودرو و همچنین روزهای آموزشی دانش آموزان که می‌تواند ۵ روز یا ۶ روز در هفته باشد.
با وجودی که موارد تاثیر گذار بر نرخ سرویس مدارس و محاسبه قیمت نهایی فرمول نسبتا مشخصی دارد و مصوبه افزایش ۲۵ درصدی هم از سوی شورای شهر تعیین شده است، اما بر خلاف برخی شهرهای کشور مثل یزد، تبریز، کاشان، اصفهان و ... که نرخ نامه سرویس مدارسش به طور دقیق منتشر و در دسترس عموم مردم قرار گرفته، والدین تهرانی هنوز هم از جدول نرخنامه رسمی و بی خبرند و در این میان، برخی شرکت‌ها هم با سوء استفاده از کوتاهی برخی مسولان، تا جایی که تیغ‌شان می‌برد، به والدین دانش آموزان عدد و رقم می‌دهند؛ تا جایی‌که این روزها از ۵ میلیون تا ۱۹ میلیون تومان هم برای حمل ونقل دانش آموزان از خانه تا مدرسه و برعکس از والدین طلب می‌کنند.
ماجرای اضافه دریافت ۳۰ درصدی
در این میان برخی شرکت‌های حمل و نقل قصد دارند از آب گل آلود، ماهی بگیرند و رقمی معادل ۳۰ درصد اضافه بر افزایش سالانه روی نرخ خود کشیده‌اند و مردم هم از این موضوع بی‌اطلاعند.
اما معاون سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران می‌گوید: خودروی سرویس مدرسه بر حسب ظرفیت نرخ متفاوتی دارد. در مجموع، جمع قراردادی میان والدین دانش آموزان و شرکت حمل‌ونقل منعقد می‌شود که از جمع کلی این قرار داد ۷۰ درصد سهم راننده است و از ۳۰ درصد باقیمانده ۱۵ درصد برای مالیات و بیمه، ۴ درصد سهم آموزش و پرورش است و ۲ درصد هم طبق مصوبه شورای شهر برای بحث صدور پروانه از شرکت های سرویس به تاکسیرانی تعلق می‌گیرد و الباقی، سهم مدیریت پیمانکار است. بنابراین دریافت هرگونه وجه اضافه از مردم خلاف قانون است.»
علی محتشمی پور درباره اینکه گفته می‌شود آموزش و پرورش در قراردادهای سرویس مدارس ذینفع نیست، به سهم ۴ درصدی آن اشاره می‌کند و می‌گوید: « آموزش و پرورش باید جوابگو باشد که این ۴ درصد را برچه مبنایی می‌گیرد. دریافت ۲ درصد سهم تاکسیرانی طبق دستورالعمل اجرایی سرویس مدارس(مصوب هیات وزیران) است که صراحت دارد شهرداری(تاکسیرانی) می‌تواند هزینه نظارت و صدور پروانه را بر اساس مصوبات شورای شهر دریافت کند. اما کسورات آموزش و پرورش در این جریان، به عقیده من محمل قانونی ندارد.»
او با اشاره به تاخیر در اعلام نرخ‌های رسمی می‌گوید: «در تهران سال های قبل نرخنامه داشتیم. همانطور که قبل‌تر عنوان کردم جدولی که آموزش و پرورش برای مصوبه کارگروه ماده ۱۸ فرستاد با مصوبه شورای شهر تهران، تفاوت بسیار زیادی داشت که به همین دلیل، برگشت خورد و فرمانداری جلسه‌ای برگزار کرد و به آموزش و پرورش ۴۸ ساعت مهلت داد این جدول را برمبنای قانون مصوب شورا اصلاح و برای اطلاع عموم اعلام کند.»
فشار مضاعف بر والدین
افزایش سرسام‌آور هزینه‌های تحصیل مثل شهریه‌مدارس، نوشت افزار، لباس فرم، کیف و کفش، کتاب‌های کمک آموزشی و ...در آستانه اول مهر، فشار زیادی را بر دوش مردم وارد کرده و اعلام نرخ‌های نجومی سرویس مدارس این فشار را مضاعف و دردسرهای زیادی را برای والدین دانش‌آموزان ایجاد کرده است. به‌همین خاطر، ضرورت دارد، مسئولان مربوطه هرچه سریعتر برای معضل تازه مردم چاره اندیشی کرده و این موضوع را مدیریت کنند.
هرچند نرخ نامه جدید سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ بر اساس مصوبه قانونی شورای شهر است و تا حد زیادی اعداد و ارقام نجومی سرویس مدارس را تعدیل می‌کند، اما اکثریت مردم توان پرداخت همین رقم‌ها را هم ندارند. بر این اساس به نظر می رسد، ارائه راهکاری تازه مثل راه‌اندازی اتوبوس مدارس که به تازگی از سوی مسئولان شهری مطرح شده، یکی از اقداماتی است که می‌تواند فشار کمرشکن گرانی تحصیل را از روی دوش والدین بردارد.