به گزارش همشهری آنلاین، هفتادوهفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد با حضور رهبران جهان در مقر این سازمان در شهر نیویورک آغاز بهکار میکند.
این نشست در سایه مجموعه پیچیدهای از چالشهای بینالمللی و منطقهای ازجمله نخستین جنگ بزرگ اروپا پس از جنگ جهانی دوم برگزار میشود؛ جنگی که بحران جهانی غذا را تشدید کرده و شکاف میان قدرتهای بزرگ را به درهای عمیق تبدیل کرده است. علاوهبر جنگ اوکراین، تشدید فزاینده نابرابری و بحرانهای آبوهوایی و ادامه همهگیری ویروس کووید-۱۹ در نیمهراه سومین سال آن، از موضوعات کلیدی است که در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بررسی خواهد شد. همه این بحرانها در حالی به جان جهان افتاده که رهبران کشورهای بزرگ و پرجمعیتی چون چین، روسیه و هند جزو فهرست غایبان مهم نشست امسال سازمان ملل هستند؛ سازمانی که قرار بوده با گرد هم آوردن کشورها، محلی برای یافتن راهحلی برای بحرانهای اینچنینی باشد.
برای نخستینبار از زمان شیوع کووید-۱۹ در ۳ سال گذشته، رهبران جهان این فرصت را دارند تا به جای پیامهای ویدئویی و غیرحضوری، شخصا در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کنند. در این میان تنها یک استثنا وجود دارد؛ ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، که کشورش درگیر جنگ است، به موجب رأیگیری ویژه اخیر مجمع عمومی اجازه دارد تا پیامی از پیش ضبط شده را برای نشست ارسال کند.
موضوعات اصلی نشست هفتادوهفتم
سازمان ملل روی ویرانههای جنگ جهانی دوم ایجاد شد و اکنون برای نخستینبار از زمان تاسیس این نهاد، کشورهای اروپایی شاهد جنگی بزرگ در منطقه خود هستند. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، با تأکید بر اهمیت نشست مجمع در شرایط کنونی، گفته که شکاف فزاینده استراتژیک ـ میان غرب از یکسو و روسیه و چین از سوی دیگرـ باعث شده تا جامعه جهانی فلج شده و عملا نتواند به بحرانهای موجود پاسخ دهد.
گروه بینالمللی بحران در گزارشی عمده چالشهای پیشروی سازمان ملل را اینگونه برشمرده است: تقویت ماموریت حافظ صلح در مالی، همکاری با طالبان برای بازسازی و بازیابی افغانستان، تحکیم آتشبس در یمن، بازگرداندن اعتماد به ماموریت حفظ صلح سازمان ملل در جمهوری دمکراتیک کنگو، کمک به شمالغرب سوریه، یاری رساندن به غیرنظامیان در اوکراین و پیشبرد برنامه تامین امنیت آبوهوایی جهان در شورای امنیت.
سالهاست که وزرای خارجه ۵ عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل که دارای حق وتو هستند ـ یعنی آمریکا، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه ـ در حاشیه مجمع عمومی با شرکت در ضیافت ناهار یا شام با یکدیگر دیدار میکنند؛ مراسمی که بهگفته دیپلماتها امسال برگزار نخواهد شد.
با این حال در مجمع عمومی سالجاری یکی از برجستهترین تحولات، نشست ۲۲ سپتامبر(۳۱ شهریور) شورای امنیت سازمان ملل است؛ رویدادی که میتواند وزرای خارجه ۵ عضو دائم شورای امنیت را بهعلاوه «دیمیتری کولبا» وزیر خارجه اوکراین، که از طرف فرانسه بهعنوان رئیس دورهای شورای امنیت به این جلسه دعوت شده، دور یک میز جمع کند.
حاضران در نشست و غایبان بزرگ
بهگزارش آسوشیتدپرس، نزدیک به ۱۵۰ رئیسجمهور، نخستوزیر و مقام حکومتی در فهرست سخنرانان نشست امسال مجمع عمومی سازمان ملل قرار دارند که نشاندهنده اهمیت این نشست است؛ نهتنها از جهت ارائه دیدگاههای رهبران جهان، که از جهت جلسات و دیدارهای خصوصی و گروهی که در حاشیه این نشست برگزار میشود.
جو بایدن رئیسجمهور آمریکا، ژائیر بولسونارو رئیسجمهور برزیل، رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه، ابراهیم رئیسی رئیسجمهور ایران، امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه، و رهبران کلمبیا، کرهجنوبی، آفریقای جنوبی، مصر و ونزوئلا نیز ازجمله شخصیتهای مطرح سیاسی هستند که در مجمع عمومی سازمان ملل حضور دارند. در این میان لیز تراس نخستوزیر جدید انگلیس و اولاف شولتز صدراعظم آلمان ازجمله رهبران سیاسیای هستند که برای نخستینبار در مجمع عمومی حضور پیدا کردند.
ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه، شی جینپینگ رئیسجمهور چین، و نارندرا مودی نخستوزیر هند، غایبان بزرگ این نشست بهشمار میروند. براساس پروتکل سازمان ملل، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، وانگای وزیر خارجه چین و سابرامانیام جایشانکار وزیر خارجه هند، نمایندگان این کشورها در هفتادوهفتمین نشست مجمع هستند.
نشست مجمع عمومی با سخنان آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل و سابا کروسی، دیپلمات مجارستانی که هفته گذشته بهعنوان رئیس مجمع عمومی انتخاب شد، آغاز میشود. پس از آن، براساس سنتی که ۷ دهه از عمرش میگذرد، نخستین سخنران، رئیسجمهور بزریل است. این سنت از روزهای نخست تشکیل این سازمان که اغلب رهبران تمایل نداشتند تا نخستین سخنران مجمع عمومی باشند و همواره روسایجمهور بزریل داوطلب میشدند، باقی مانده است.
جو بایدن که طبق روال همیشگی باید در روز نخست بهعنوان دومین سخنران پس از رئیسجمهور برزیل نطق خود را ایراد میکرد بهدلیل شرکت در مراسم تشییعجنازه ملکه انگلیس با یک روز تأخیر در روز چهارشنبه(فردا) سخنرانی خواهد کرد. رجب طیب اردوغان و امانوئل مکرون همانند همتای برزیلی خود سهشنبه سخنرانی خواهند کرد.