بهگزارش همشهری،این نشست در حالی برگزار شد که طی روزهای گذشته برخی از عوامل فیلمهای پذیرفتهشده در جشنواره، در فضای مجازی، از شرکت نکردن در این رویداد سینمایی خبر داده بودند. طبیعی بود که مهمترین سؤال خبرنگاران حاضر درایننشست نیز درباره همین انصرافها و شرکت نکردنها باشد و مهدی آذرپندار هم بعد از بیان مقدمهای خیلی زود به این مسائل پرداخت.
- تونس از پخش این فیلم ایرانی جلوگیری کرد
- فیلم زندگی فروغ فرخزاد مجوز گرفت | کدام بازیگر در نقش این شاعر زن بازی می کند؟
- چرا سریال «ارباب حلقهها: حلقههای قدرت» کسل کننده شده است؟
برگزاری جشنواره عادیسازی اوضاع نیست
مهدی آذرپندار، مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران و دبیر سیونهمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران، در آغاز این نشست با تأکید بر اینکه فضا این روزها کمی سوءتفاهمبرانگیز است، از خبرنگاران درخواست کرد که در انعکاس این نشست دقت بیشتری به خرج دهند و در ادامه گفت: ما در این دوره وعده جشنوارهای با تنوع و گستردگی ژانرها را دادیم و سیاست ما این بود که به این آثار بهای بیشتری بدهیم و گفتیم هیأت انتخاب خواهیم داشت و به رأی آنها احترام میگذاریم و تلاش کردیم که سلایق مختلف در جشنواره حضور داشته باشند. سعی کردیم در این دوره با یکی کردن هیأت انتخاب و داوری در بخشهای مختلف برخی حساسیتها را کمتر کنیم. البته تعداد فیلمهای پذیرفتهشده کمتر شد چون از جهت فرمی و تکنیکی و انطباق با تعاریف سختگیری داشتیم. ۲۳شهریور لیست فیلمها را اعلام کردیم و یکی از دورههایی بود که فرایند انتخاب فیلمها کمحاشیه و اعتراضات به آن بسیار کمتر از ادوار گذشته بود. این روال داشت با نظم پیش میرفت و همکاران من برنامهریزیهای دقیقی کرده بودند و قرار بود اتفاقات جدیدی رخ بدهد، اما اتفاقات اخیر که افتاد، از جایی به بعد دوستان به نتایجی رسیدند که شاید برگزاری جشنواره در شرایط فعلی کار درستی نباشد. بحث از اینجا شروع شد که عدهای تبلیغات ما برای برگزاری را نمادی از عادیسازی اوضاع پنداشتند و فضاسازیهایی شروع شد. قبل از اینکه این انصرافها شروع شود، فضا ملتهبتر بود، اما خبر انصراف کسی به ما نرسیده بود. از هفته گذشته این تلقی را مبنی بر اینکه برگزاری جشنواره بهمعنای عادیسازی امور است، در اذهان ایجاد کردند. همیشه میگفتم جشنواره فیلم کوتاه رویدادی مستقل است، اما نمی دانم چه اتفاقی افتاد که گفتند این رویداد حاکمیتی است!
شرایط سختی برای فیلم دیدن است
وی در واکنش به حاشیههای پیش آمده و انصراف برخی از حضور در این رویداد متذکر شد: حتما شرایط غیرعادی و سختی برای تماشای فیلم و تبلیغ فیلمها داریم. ما هم اینطور فکر میکنیم. من جمهوری اسلامی را حرم میدانم و معتقدم اگر این حرم از دست برود، حرمهای دیگر هم از دست خواهد رفت.
من هم در این ایام ناراحتم. هر طرف این طیف بایستید، میبینید اتفاقات، خوشایند نیست. از زاویه نگرانی برای جمهوری اسلامی هم ببینید، متوجه میشوید شرایط، خوب نیست. در همه شئون، حدی از این رخدادها رخ داده، اما خیلی چیزها تعطیل نشده است. اگر قرار باشد جشنواره تحتالشعاع این اتفاقات، تعطیل شود، ننگ بزرگی است که من زیر بارش نمیروم. تعطیلی این جشنواره، اتفاق مناسبی نیست، گرفتن این تریبون محدود از جوانان خوب نیست، چون اگر باور داریم جوانان فیلم ساختهاند و آثارشان بازتاب جامعه است، پس نمایش این فیلمها تناقضی با اتفاقات اخیر ندارد.
امکان تعویق جشنواره وجود نداشت
آذرپندار درباره موضوع تعویق جشنواره و برگزاری آن در زمان دیگری که شرایط جامعه بهتر باشد هم گفت: وقتی صحبت از تعویق میشود، باید بپرسیم تعویق تا کی؟ این سؤالی است که من و آقای خزاعی در جلسات مختلف داشتیم. این سؤال است. هرگونه تعویقی منجر به برگزار نشدن جشنواره حداقل تا یک ماه آینده میشود. بعد به جام جهانی میرسیم؛ بعد جشنواره سینماحقیقت را داریم؛ بعد جشنواره فیلم فجر برگزار میشود.
حقیقت این است که تقویم سینمایی در نیمه دوم سال ترافیک سنگینی دارد. همچنین ما مهمانان خارجی را دعوت کردهایم و در بخش بینالملل ۶۰ فیلمساز داریم که منتظر هستند فیلمشان برگزیده شود. از ماهها پیش به آنها وعده داده شده که قرار است این رویداد برگزار شود. باید به همه اینها فکر کنیم. تعویق برای برخی یک ایده اما برای ما کوهی از کارهای اجرایی است؛ پس هرگونه تعویقی امکان برگزاری جشنواره تا یک ماه آینده را نمیدهد.
بیانیههایی برای حذف سیمرغ فیلم کوتاه و مستند داده شده بود، اما با درایت سازمان سینمایی این مسئله رخ نداد. اگر تا ددلاین تعیینشده، جشنواره را برگزار نکنیم، ممکن است سیمرغ فیلم کوتاه در جشنواره فجر را هم از دست بدهیم. وی افزود: تمام بحث ما در جلسات با فیلمسازان این بوده که به زمانبندی و اجماع برسیم. آیا کسی پیشبینیای از شرایط دارد که اوضاع چه زمانی بهتر میشود تا بعدا با حال بهتر فیلم ببینیم؟
فشار روی بچههای فیلم کوتاه زیاد است
دبیر سیونهمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه در ادامه گفت: انصرافها در شرایطی پیش آمد که ما فیلمها را انتخاب کردیم؛ از اینرو انصرافها غیرقانونی است. به دوستانی که خواهان انصراف هستند گفتیم لطفا درخواست مکتوب بدهید. وقتی این درخواستها رسید در دبیرخانه تصمیم میگیریم؛ تا حالا ۲فیلم بهصورت مکتوب درخواست انصراف دادند که یکی تجربی و یکی داستانی است. دو، سه نفر گفتند از داوری انصراف میدهند، عدهای گفتند از حضور در جشنواره انصراف میدهند. رأی اکثریت هنوز با کسانی است که میخواهند در جشنواره باشند. هر فیلمی که کنار میکشد، غمانگیز است بهویژه وقتی با آنها صحبت کنید و بدانید در چه شرایطی کنار کشیدهاند. باید متن انصراف آنها را بخوانید و ببینید در چه شرایط ناراحتکنندهای کنار کشیدهاند. فشار روی این بچهها زیاد است.
دبیر جشنواره فیلم کوتاه تهران درباره اینکه آیا این انصرافها برای فیلسازان و مدرسان نشستهای آموزشی تبعاتی دارد یا نه، اینطور جواب داد: تا جایی که من باید بگویم، میگویم هیچ تبعاتی نخواهد داشت چون میدانم تحت فشار این کار را کردند. خیلی از آنها تهدیدهایی شدهاند و حس میکنند ممکن است آینده فیلمسازیشان تحتالشعاع قرار بگیرد، گرچه برخی از آنها مستقل تصمیم گرفتند، اما از آنها پرسیدم پس چرا در شرایط ملتهبتر این اتفاق رخ نداد؟! به آنها زنگ زده و تهدیدشان کرده بودند؛ مثلا تدوینگری هارد فیلم را نداده و گفته بود اگر انصراف ندهید، هارد را نمیدهم. من از رسانههایی که بیشتر به من لطف دارند هم خواهش میکنم حتی این بچهها را نقد هم نکنید چون میدانم تحت چه شرایطی چنین تصمیمی گرفتهاند. به من انتقاد کنید، این فیلمسازان در شرایط سخت فیلم ساخته بودند. فیلمسازان دارند فحش میخورند و این خیلی تلخ است، اما از آن سو فکر میکنم عدمبرگزاری جشنواره اتفاق تلختری است.
صحبت نکردن خطرناک است
آذرپندار در پاسخ به این پرسش که آیا در بخش بینالملل هم از سوی فیلمساران خارجی انصرافی بوده یا نه، گفت: 4 فیلم کوتاه بینالمللی انصراف دادند. عزیز دلی از ایران با آنها صحبت کرده و سوابق من را یادآوری کرده، اما من به سوابقم افتخار میکنم. برخی با این حربهها به جشنواره فشار میآورند. ما میزبان جشنواره نیستیم؛ ما مهمان هستیم. ما میآییم و میرویم و بچههای فیلم کوتاه هستند که میمانند و برای این جشنواره فیلم میسازند.
از دوستان میزبان میخواهم اگر کسی به لوگوی این جشنواره خون پاشید، از جشنواره دفاع کنید. میشود آن تصویر خون پاشیدهشده به لوگوی جشنواره را پیگیری قانونی کرد، اما ما قائل به گفتوگو هستیم. این انصرافها گرچه جدی است، اما تا روز آخر تلاش میکنیم دوستان در جشنواره حضور داشته باشند. آن روزی که نتوانیم دور هم جمع شویم و صحبت کنیم روز خطرناکی است. برخی میگویند تریبون دادن به فیلمسازان خطرناک است، اما من از صحبت نکردن آنها میترسم، فضای جشنواره قرار نیست امنیتی شود چون برای یکی، دو اتفاقی که قرار است بیفتد نباید کلیت جشنواره را تعطیل کرد.سیونهمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران از 27مهر تا 2آبان در پردیس ملت برگزار میشود.
مکث
شرکت در جشنواره شرمساری ندارد
مهدی آذرپندار، مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران و دبیر سیونهمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران، در بخش دیگری صحبتهایش متذکر شد: معتقدم هیچ فیلمسازی در این ادوار بابت حضور در پیشگاه افکار عمومی متهم نبوده است. ترجیح میدهم با بچههای فیلم کوتاه بهصورت یک کل واحد مواجه باشم و نمیخواهم من هم به دوقطبی خوبها و بدها دامن بزنم. ما هیچ تقابلی با این بچهها نداریم؛ ما لجبازی نمیکنیم. برای تصمیم آنها احترام قائلیم. ما هیچوقت دوستان خود را تهدید نکردهایم و نمیکنیم. متأسفم برای کسانی که بچهها را تهدید کردند. به آن کسی که فضا را به دوقطبی با شرف و بیشرف تبدیل کرد، تبریک میگویم چون موفق شد، اما کاش انتقامش را از من میگرفت، نه از جوانان.
این جنس فشار در فضای مجازی یا بهصورت تلفنی، بزدلانه است. مکاتبات بینالمللی برای برگزار نشدن جشنواره شده و حتی بعضی هموطنان ما گفتهاند جشنواره از اعتبارات بینالمللی ساقط شود. آنهایی که این کارها را کردهاند، از این فضا نان میخورند. فیلم بلند اولشان موفق نبوده و حالا برگشتهاند و لیدر فیلم کوتاه شدهاند. آدمهایی داریم که سریال برای تابستان۶۰ میسازند یا در تمجید از سپاه سریال میسازند، اما به فیلمسازان کوتاه فشار میآورند. این افراد باید در تنهایی فکر کنند که چه طور شخصیتی دارند. برای این افراد نه وطن مهم است و نه جشنواره فیلم کوتاه. وی درباره کشف حجاب برخی بازیگران و برای مثال مریم بوبانی گفت: ایشان فیلمی در جشنواره ندارند، اما کسانی هستند که فیلمی در جشنواره دارند، ولی ما فیلمی را به خاطر بازیگر تنبیه نمیکنیم. اما اینکه بعدا چه دستوری بدهند، باید بگویم در این مسائل تابع سیاستهای بالادستی هستیم.