به گزارش همشهری آنلاین به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان توسعه تجارت، سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت در بیست و ششمین سالروز ملی صادرات که با حضور رئیس جمهور، محسن رضایی، معاون اقتصادی رئیس جمهور، علیرضا پیمان پاک، معاون وزیر صمت و رئیس سازمان توسعه تجارت و سایر مسئولان کشوری برگزار شد با اشاره به اینکه حضور شخص رئیس جمهور نشان دهنده اولویت صادرات برای کشور است گفت: صادرات برای مثبت شدن تراز تجاری کشور بسیار اهمیت دارد.
وی با بیان اینکه کشورهای مختلف صادرات را برای واردات انجام می دهند، توضیح داد: هر کشوری وارد کننده کالاهایی است که یا در کشور خود ندارد و یا توان تولید آن را ندارد و برای این واردات به پول نیاز دارد؛ بنابراین برای کسب پول مورد نیاز، به سراغ صادرات می روند.
وزیر صمت ادامه داد: هر کشوری که بتواند صادرات بیشتری داشته باشد وضع بهتری دارد و این به معنای تراز تجاری مثبت است. خوشبختانه اعلام میکنم با روند فعلی تراز تجاری کشور در پایان سال آینده مثبت می شود.
وی تاکید کرد: واردات سال گذشته ۵۲ میلیارد و صادرات غیرنفتی ۴۷ میلیارد دلار بود و امسال در ۶ ماه ابتدایی این اختلاف به ۲ میلیارد دلار رسید و بزودی برای سال آینده این اختلاف از وضعیت منفی خارج و مثبت خواهد شد.
وزیر صمت همچنین به کارکرد دیگر صادرات را افزایش توان قدرت کشور عنوان کرد و افزود: این افزایش قدرت اما با خام فروشی ایجاد نمی شود، برای مثال صادرات سیمان اعتبار و قدرت برای کشور ندارد اما فروش تجهیزات پزشکی، داروهای با فناوری بالا و صنایع پیچیده عامل قدرت و اعتبار کشور در سطح بین المللی می شود.
وی با اشاره به اینکه در خصوص هدف صادرات گفت: تا پیش از این هدف ارز آوری بود اما با مثبت شدن تراز تجاری هدف اصلی تغییر کرده و صادرکننده باید برای ایجاد اعتبار و قدرت ایران در دنیا صادرات انجام دهد.
فاطمیامین یادآور شد: هدفگذاری رسیدن به ۷۵ میلیارد دلار صادرات غیر نفتی بر همین اساس بود و کیفیت کالای صادراتی اهمیت داشت. در دنیا شاخصی به نام پیچیدگی وجود دارد که مربوط به فناوری ساخت کالا مرتبط می شود، هرچه کالای تولید شده فناوری پیچیده تری داشته باشد، شاخص پیچیدگی هنگام صادرات افزایش می یابد. خوشبختانه این شاخص جهانی که ۱۵ سال پیش برای ما رتبه بالای ۱۰۰ بود، سال قبل به ۶۵ رسید و سال ۱۴۰۴ به زیر ۴۰ خواهد رسید.
وی تاکید کرد: اگر کشوری بتواند کالای پیچیده تولید کند، به معنای این است که دانش مولد دارد. اینکه ما بر دانش بنیان بودن کالاها تاکید می کنیم، منظور مولد بودن آن علم است نه تعداد مقالات منتشر شده و دانشجو و هیأت علمی.
وزیر صمت با اشاره به اینکه دانش مولد خود را در صادرات نشان خواهد داد گفت: در این زمینه دولت نقش حمایتگری و نظارت دارد و برای فراهم کردن زیرساخت های تجارت که همانا ایجاد روابط سیاسی و بین المللی و توسعه زیرساخت های لجستیک و انتقال پول است فراهم کند.
وی ادامه داد: در حوزه روابط سیاسی اقدامات بزرگی صورت گرفت که نمونه آن توافقنامه تجارت آزاد اوراسیا و پیمان شانگهای بود. اوراسیا ۱۷۰ میلیون جمعیت و بازار ۸۰۰ میلیون دلاری دارد. در خصوص شانگهای هم که اعضای آن یک چهارم خشکی دنیا، ۴۰ درصد جمعیت دنیا، یک سوم رشد اقتصادی را به خود اختصاص داده اند، بزرگترین مصرف و تولید کنندگان دنیا هستند.
فاطمی امین تاکید کرد: مزیت اصلی ما در اوراسیا این است که بزرگترین رقبای تجاری ما در این بازار، عضو پیمان نیستند.
به گفته وی، در اجلاس پیمان شانگهای رئیس جمهور پیشنهاد حذف دلار و یورو و جایگزینی پول های ملی و توسعه زیرساخت های لجستیکی را مطرح کرد که با استقبال اعضا همراه شد.
وزیر صمت با اشاره به مشکلات صادراتی سالهای قبل گفت: امروز ما بازارهای بکر و مغفول مانده مانند آفریقا را زنده کردیم و برخلاف گذشته تجارت خود را به جایی گره نزدیم که دستاوردی نداشته باشد.
وی در ادامه به رشد اقتصادی واحدهای تولید کشور اشاره کرد و افزود: در ۳ ماه ابتدایی امسال رشد اقتصادی حوزه صنعت ۵.۱ درصد بود در حالیکه شاخص بنگاههای صنعتی داخل بورس با تولید ۵۰ درصد تولیدات کشور در خرداد رشد ۲.۵ درصدی، در تیر ۵.۸ درصدی در مرداد ۶.۷ درصدی و در شهریور ۶.۵ درصدی داشتند که کمنظیر و بیسابقه است.
فاطمیامین همچنین گفت: این رشد اقتصادی بینظیر وظیفه صادر کننده برای صادرات تولیدات را افزایش می دهد. امروز در برخی صنایع ظرفیت تولید بالایی وجود دارد اما به علت فقدات بازار فروش، تولید صورت نمی گیرد و در این زمینه صادرکنندگان می توانند تکمیل کننده چرخه رشد اقتصادی شوند.
شورای تجارت خارجی باید تاسیس شود
رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز در مراسم روز ملی صادرات گفت: به منظور ایجاد یکپارچگی در سیاستگذاریهای تجاری ایران تاسیس شورای تجارت خارجی اهمیت بسیار زیادی دارد.
غلامحسین شافعی اظهار کرد: از سالهای قبل همواره یکی از اصلیترین چالشهایی که اقتصاد ایران با آن مواجه بوده تعدد دستگاههای تصمیمگیر و فعال در حوزههای مختلف اقتصاد بوده است. از اینرو یک مدیریت واحد میتواند از آسیبهای جدی که در این حوزه به اقتصاد ایران وارد شده جلوگیری کند.
وی با بیان اینکه ۴۴ دستگاه در ایران به شکل مستقیم و غیرمستقیم درگیر تجارت هستند، تاکید کرد: بررسی وضعیت کشورهایی که در تجارت خارجی موفق بودند نشان میدهد که هر چه به سمت حرکت در تصمیمگیری واحد برویم شانس موفقیت در تجارت بالاتر میرود از اینرو خواسته مشخص بخش خصوصی تشکیل شورای تجارت خارجی برای عبور از این مشکلات است.
رئیس اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه نیاز به یک برنامه بلندمدت در حوزه صادرات و سیاست خارجی داریم، بیان کرد: امروز در جهان حجم صادرات غیرنفتی و چگونگی ترکیب آن اهمیت فراوانی در سنجش قدرت اقتصادی و سیاسی دارد. یکی دیگر از معضلاتمان محدود بودن نقشآفرینی اقتصاد ایران در زنجیره عرضه جهانی به حساب میآید موضوعی که باید در برنامههای بالادستی به آن توجهی ویژه داشته باشد.
شافعی ادامه داد: در برنامههای توسعه به عنوان سند بالادستی میتوان نگاه کلان به صادرات را مشخص کرد. نگاهی به اقلام اصلی صادرات کشور نشان میدهد که محصولات پتروشیمی و میعانات گازی تقریبا نیمی از صادرات ما را به خود اختصاص دادهاند. از سویی دیگر حدود ۷۵ درصد از صادرات ما تنها به پنج مقصد انجام میشود.
وی با اشاره به پایینبودن ارزش افزوده یا کالاهایی با فناوری بالا در سبد صادراتی ایران تاکید کرد: افزایش صادرات نیاز به افزایش تولید کالای باکیفیت دارد. برنامه ریزی برای همکاری بلندمدت با همسایگان و در نظر گرفتن تحولات سیاسی و اقتصادی در این زمینه نقشی مهم ایفا میکند. در شرایطی که پیشبینی میشود قدرت اقتصادی جهان در سالهای آینده تغییر کند جبران عقبافتادگیهای اقتصادی در برنامه هفتم توسعه میتواند اقتصاد ایران را به جایگاه واقعی خود برساند.