همشهری آنلاین_آرش نهاوندی: در راستای ناآرامی‌های اخیر، ایجاد فضایی برای اعتراضات قانونی مورد توجه برخی از مسئولان گرفته است، محسن منصوری استاندار تهران یکی از مسئولانی بود که در این رابطه اعلام کرده بود دو یا سه نقطه را در تهران به‌زودی برای برگزاری تجمعات تعیین خواهند شد.
این موضوع در کشورهای مختلف از اظهار نظر فراتر رفته و با تکیه بر قوانین مدون از ساختار مشخصی برخوردار شده است.
مناطقی برای اعتراض
مناطق تجمعات اعتراضی که همچنین به عنوان مناطق آزادی بیان در سایر نقاط دنیا شناخته می‌شوند، مکان‌های عمومی که منظور اعتراض سیاسی در نظر گرفته شده‌اند،در شهرها قرار دارند. در اغلب کشورهای دنیا، نقطه یا مکان خاصی را برای تجمع مشخص نکرده‌اند، چرا که در بیشتر کشورها فرد یا گروه سازمان دهنده تظاهرات موظف است، قبل از برگزاری هر نوع تجمع اعتراضی، زمان و مکان و موضوع این تجمع را به مقامات پلس اطلاع دهد، تا پلیس بتواند به بهترین نحو از تجمع کنندگان حفاظت کند.
میدان‌های معروف برای تظاهرات اعتراضی
در برخی از شهرهای بزرگ دنیا مکان‌های مهم و شناخته شده‌ای وجود دارند که به صورت نمادین و تاریخی در آنها تظاهرات اعتراضی برگزار می‌شود. در قاهره پایتخت مصر، میدان تحریر که شاهد انقلاب ۲۰۱۱ در این کشور نیز بوده از مکان‌های نمادین برای برگزاری تظاهرات مردمی محسوب می‌شود، در لندن اغلب تظاهرات اعتراضی مهم در میدان ترافالگار و خیابان‌های اطراف آن برگزار می‌شود، در پاریس نیز میدان‌های جمهوری و باستیل از نقاط اصلی و شناخته شده تظاهرات اعتراضی هستند. در شهر نیویورک نیز میدان تایمز شاهد بیشترین تظاهرات اعتراضی است.
آمریکا؛ تجمع‌های اعتراضی در دانشگاه‌ها غیر قانونی نیست
در آمریکا، وجود مناطق «آزادی بیان» بر اساس تصمیمات دادگاه ایالات متحده تعیین می‌شود. در متمم قانون اساسی آمریکا بر این نکته تاکید شده که دولت ممکن است به طور منطقی زمان، مکان تظاهرات و نحوه بیان شعارها در تظاهرات را تنظیم کند اما نمی‌تواند در تنظیم محتوای آن دخالتی داشته باشد. اگرچه مناطق «آزادی بیان» قبل از ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش (بوش پسر) وجود داشت، اما در دوران ریاست جمهوری بوش بود که دامنه آنها بسیار گسترش یافت. این مناطق تا دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، که لایحه‌ای را در سال ۲۰۱۲ مبنی بر گسترش قدرت سرویس مخفی برای محدود کردن سخنرانی و دستگیری امضا کرد، ادامه یافت.
بسیاری از کالج‌ها و دانشگاه‌ها در جریان اعتراضات دوران ویتنام در دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ قوانین منطقه آزاد بیان را برای کنترل تظاهرات دانشجویی وضع کردند. در سال‌های اخیر تعدادی از این موسسات آموزشی عالی در پی اعتراضات و شکایت‌های دانشجویی این محدودیت‌ها را اصلاح یا حذف کرده‌اند.
کانادا؛ خشونت در تظاهرات ۶ ماه زندان یا جریمه ۵ هزار دلاری
اعتراض در کانادا ، تا زمانی که هیچ قانونی از سوی معترضان زیرپاگذاشته نشود قانونی است. بخش دوم منشور حقوق و آزادی‌های کانادا، حق اعتراض را تضمین می‌کند. به گزارش سایت پاتریوتیک وانگارد، شهروندان کانادایی برای برپایی راهپیمایی اعتراضی در برخی شهرها و شهرک‌های این کشور باید مجوز داشته باشند. هر شهروند یا هر گروهی که در کانادا به فکر سازماندهی اعتراض است، باید آیین نامه شهرداری شهر محل سکونت خود را مطالعه و مورد بررسی قرار دهد. تجمع غیرقانونی زمانی اتفاق می‌افتد که گروهی متشکل از سه نفر یا بیشتر به دلیل اعمال خشونت در زمان اعتراضات، افراد یا دارایی‌ها را در معرض آسیب قرار دهند. تجمع غیرقانونی در کانادا می‌تواند با شش ماه زندان یا جریمه ۵ هزار دلاری مجازات شود. لازم به ذکر است که افراد اگر لباس مبدل به تن داشته باشند، ممکن است که مجازات زندان به پنج سال افزایش پیدا کند.
بریتانیا، وضع قوانین سخت گیرانه برای اعتراضات
در حالی که هیچ حق خاصی در قانون برای برپایی در تجمع‌های اعتراض آمیز کانادا در نظر گرفته نشده است اما در حقوق آزادی بیان و آزادی تجمع که به ترتیب تحت مواد ۱۰ و ۱۱ کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، تنظیم شده‌اند، حق ازادی بیان و تجمعات اعتراضی در بریتانیا به رسمیت شناخته شده است. طبق اطلاعات منتشر شده در سایت دولت بریتانیا، بر اساس قانون، افراد یا گروه‌های سازمان دهنده راهپیمایی‌های اعتراضی باید تا ۶ روز قبل از برگزاری تجمع درخواست کتبی خود را به پلیس اطلاع دهند. چندی پیش قانون جدیدی در بریتانیا به نام قانون نظم عمومی وضع شده است، این قانون به پلیس اختیارات گسترده‌تری برای جلوگیری و جرم انگاری می‌دهد. این اختیارات شامل احکام توقف، بازرسی بیشتر و صدور احکام زندان جدید برای محکومان است.
فرانسه؛ اطلاع به پلیس پیش از تظاهرات
طبق قوانین فرانسه، برگزاری تجمع اعتراضی از قبل باید به شهرداری محلی یا ایستگاه پلیس اطلاع داده شود. به گزارش سایت رایت آف اسمبلی، در شهر پاریس، پلیس و شهرداری باید ۴۸ ساعت قبل از برگزاری تجمع از آن مطلع شوند. برگزارکنندگان موظفند نام، آدرس، هدف اجتماع، تاریخ، مکان، و مسیر تظاهرات خود را ذکر کنند. این اقدامات در دستورالعمل قانونی ۲۳ اکتبر ۱۹۳۵ تنظیم شده است، بر اساس این قانون، اقداماتی برای تقویت حفظ نظم عمومی در نظر گرفته شده است. در قانون امنیت داخلی فرانسه به مقامات این کشور اجازه داده شده در شرایط خاص برگزاری تظاهرات در بزرگراه‌های عمومی را ممنوع کند.
هند؛ تظاهرات علیه دولت آزاد است
در هند افراد از آزادی تجمع مسالمت آمیز برای زیر سوال بردن و اعتراض به اقدامات دولت یا اقداماتی که دولت انجام نداده استفاده می‌کنند و می‌توانند از طریق تظاهرات، اجتماعات عمومی و همچنین تشکیل جنبش‌های اعتراضی طولانی مدت خواسته خود را بیان کنند. افراد اجازه داده می‌شود تا به شکل مسالمت آمیز تجمع و علیه دولت تظاهرات کنند.