به گزاش همشهری آنلاین و به نقل از ساینس الرت، رشد این همه علف در چنین محیط خشن و بی آبی شگفت انگیز و مرموز است. این علفزار توسط میلیون‌ها دایره عجیب پر شده است، که هر کدام عاری از علف یا سایر گیاهان هستند، این علفزار به همراه این دایره‌های مرموز یک الگوی وهم انگیز را در سراسر منطقه تشکیل می دهند. این دایره‌ها چنان وهم انگیز است که محققان آن‌ها را دایره‌های سحر انگیز یا افسون شده نیز نام گذاری کرده‌اند.
نظم فضایی
به تازگی گروهی از محققان تحقیقی درباره این دایره‌های مرموز انجام داده‌اند، نویسندگان این تحقیق در نتیجه مطالعات خود بر این نکته تاکید کرده‌اند که این ناحیه از صحرای نامیب که از شکاف‌های دایره‌ای در علفزار تشکیل شده در فاصله ۸۰ تا ۱۴۰ کیلومتری (۵۰ تا ۸۷ مایلی) ساحل نامیبیا قرار دارد، به نوشته محققان این تحقیق این منطقه مرموز از کیلومترها فاصله نیز قابل مشاهده است و درجه فوق العاده ای از نظم فضایی را نشان می‌دهد.
قطر یک دایره پر معمولی بین ۲ تا ۱۰ متر است که ۱۰ متر از بقیه دایره‌ها فاصله دارد. دانشمندان در ابهام‌زدایی از اسرار دایره‌های حلقه مانند صحرای نامیبیا، با به کار بردن تئوری‌های پیشرو به پیشرفت‌های ثابتی دست یافته‌اند و تا کنون درباره این دایره‌ها دو نظریه را مطرح کرده‌اند.
موریانه‌ها یا سازماندهی علف‌ها؟
بر اساس یکی از این نظریه‌ها نظریه‌ها احتمالا این دیره توسط موریانه‌هایی به وجود آمده که از ریشه علف‌ها تغذیه می‌کنند، در حالی که محققان در نظریه دیگر خود این فرضیه را مطرح کرده‌اند که علف‌ها برای به حداکثر رساندن دسترسی به آب خود را سازماندهی می‌کنند و همین باعث ایجاد این دلیره‌ها در فوصل منظم شده است.
تحقیقات انجام گرفته در سال‌های اخیر به هر نظریه اعتبار بخشیده است، و برخی تحقیقات نشان داده‌اند که هم موریانه‌ها و هم خودسازماندهی علف‌ها و گیاهان امکان دارد در پس ایجاد این دایره‌های پر قرار داشته باشند. اما این فرضیه‌ها پس از گزارش وجود دایره‌های مشابه در استرالیا در سال ۲۰۱۶ و بدون اینکه ارتباط واضحی میان این دایره‌های حلقه مانند با موریانه‌ها وجود داشته باشد، پیچیده‌تر شد.
در تحقیقات جدیدی که انجام گرفته به طور جدی بر نقش سازماندهی گیاهان در ایجاد این دایره‌های منظم در علفزار میان بیایان تاکید شده است. در این تحقیق به طور مشخص به این مساله اشاره شده که علف‌ها دایره‌ای پری را تشکیل می دهند تا از بارندگی کم بیشترین استفاده را ببرند، با این در تحقیق اخیر فرضیه موریانه‌ها به طور کامل رد نشده است.
سرمایه گذاری گیاهان برای دسترسی به آب
در سال ۲۰۲۰، تحقیقاتی تحت نظارت استفان گتزین، از دانشکده مدل‌سازی اکوسیستم در دانشگاه گوتینگن در آلمان، نیز از سناریوی کمبود آب و تلاش سازماندهی شده علف‌ها و گیاهان بیابانی برای گردآوری ذخیره آبی حمایت شده است.
گتزین و تیمی از محققان در جدیدترین دور تحقیقات خود به امید یافتن شواهد قانع‌کننده‌تری به نامیبیا بازگشتند و دایره‌های سحر آمیز را در ۱۰ منطقه در سراسر صحرای نامیب بررسی کردند.
بارندگی در این منطقه نادر و نامنظم است. محققان تاکید می‌کنند که علف‌ها گاهی بلافاصله پس از باران در دایره‌ها ظاهر می‌شوند، اما معمولا پس از مدت کوتاهی از بین می‌روند، در حالی که علف‌هایی که بین دایره‌ها رشد کرده‌اند بیشتر زنده می مانند.گتزین و همکارانش باران‌های پراکنده را در ۱۰ منطقه ردیابی کردند، علف‌ها، ریشه‌ها و شاخه‌های آن‌ها و هرگونه آسیب احتمالی ریشه‌ای که موریانه‌ها ایجاد می‌کردند را بررسی کردند.
آن‌ها شرایط اطراف علف‌های در حال مرگ را پس از بارندگی بررسی کردند و حسگرهای رطوبت خاک را در دایره‌ها و اطراف آن برای ثبت داده‌ها در فواصل نیم ساعتی، از فصل خشک سال ۲۰۲۰ و تا پایان فصل بارانی ۲۰۲۲، راه اندازی کردند. این مطالعه نشان داد که ده روز پس از بارندگی، فضای داخلی دایره‌ها رشد بسیار کمی داشت و علف‌های جدیدی که جوانه زده بودند در حال مرگ بودند. بیست روز پس از بارندگی، علف داخل دایره‌ها مرده بود، در حالی که علف‌های اطراف «سبز و نرم» بودند.
بررسی‌های محققان نشان داد که ریشه‌های علف‌های مرده داخل دایره‌ها به اندازه ریشه‌های بیرون از دایره‌ها یا حتی طولانی‌تر بودند، که نشان می‌دهد گیاهان سرمایه‌گذاری زیادی برای رشد ریشه برای جستجوی آب کرده‌اند. در جریان این تحقیق اما محققان شواهدی مبنی بر تغذیه موریانه‌ها از ریشه پیدا نکردند.
نمونه‌ای باور نکردنی
گتزین می‌گوید: فقدان ناگهانی علف و گیاه در بیشتر دایره‌ها را نمی‌توان با فعالیت موریانه‌ها مراتبط دانست، زیرا هیچ زیست توده‌ای برای تغذیه این حشرات وجود نداشت. اما مهم‌تر از آن، می‌توانیم نشان دهیم که موریانه‌ها مسئول ایجاد دایثره‌های بیابان نامیب نیستند، زیرا ریشه علف‌ها بلافاصله پس از بارندگی بدون هیچ نشانه‌ای از تغذیه موریانه از بین می‌روند.
محققان گزارش می دهند که حسگرهای مخصوص سنجش وضعیت خاک، کاهش آهسته رطوبت خاک را هم در داخل و هم در خارج از دایره‌ها پس از یک بارندگی اولیه نشان دادند، زمانی که علف‌ها هنوز به خوبی ریشه نگرفته بودند.
گتزین می گوید: تحت گرمای شدید در صحرای نامیب، علف‌ها به طور دائمی تعریق می‌کنند و آب خود را از دست می‌دهند. محققان در نتیجه گیری خود از این تحقیق نوشتند: تبدیل دایره‌های ظاهرا بی ثمر به مخزن آب برای حفظ علف‌های محیط پیرامون این دایره‌ها، یک نمونه باورنکردنی از بازخورد اکوهیدرولوژیکی است.