همشهری آنلاین- وجیهه امیرخانی: سینما این روزها حال خوشی ندارد. سینمای کمرمقی که ساز ناکوک آن با گیشه خلوت و سالنهای کم جمعیت حول و حوش یک دهه پیش نواخته شد و حالا بعد از عبور از رکود کرونا، ناآرامیها و جامعه ملتهب، زنده ماندن را برایش سخت و غیرممکن کرده است. نشان واضح آن، شکست تجاری فیلم هندی است که با وجود پیوند تاریخی و دیرینهای که با مخاطب سینماروی ایرانی دارد و در اروپا، آمریکا و آسیا رقم فروش فیلمها را جابجا کرده پس از اکران در سینماهای ایران با شکست مطلق روبرو شد. در چنین شرایطی تنها تعداد انگشتشمار انیمیشن ایرانی و کمدیها هستند که موفق به جذب مخاطب شدهاند.
در این گزارش مروری کردهایم بر صدرنشینی فیلمهای کمدی که طی یک دهه اخیر گیشه سینما را تکان دادهاند و فروش قابل توجهی را در حافظه سینمای ایران ثبت کردهاند.
کلاه قرمزی و بچه ننه(۱۳۹۱)
«کلاهقرمزی و بچهننه» سومین فیلم سینمایی درباره زندگی عروسک محبوب کلاه قرمزی است که پس از «کلاهقرمزی و پسرخاله» و «کلاهقرمزی و سروناز» موفق به فروش قابل توجهی در سینمای ایران شد. این فیلم به نویسندگی حمید جبلی، ایرج طهماسب وکارگردانی ایرج طهماسب روایتی رمانتیک از ورود پسرعمهزا به خانه و محل زندگی کلاهقرمزی و آقای مجری است. کاراکتر جذاب پسرعمهزا که با شروع برنامه نوروزی کلاه قرمزی از فروردین ۹۱ طرفداران پر و پا قرصی پیدا کرد در این فیلم دست به کار پرخطری میزند و با گذاشتن هیزم در اجاقگاز، خانه را منفجر میکند و با شکایت همسایگان به زندان میافتد و...
این فیلم که درست همزمان با اوج برنامههای نوروزی ایرج طهماسب در ابتدای دهه ۹۰ روی پرده رفت با فروشی حدود ۳میلیارد و ۳۰۷ میلیون و ۴۴۷ هزار تومان عنوان نخستین فیلم پرفروش دهه ۹۰ را از آن خود کرد. جالب اینکه «کلاهقرمزی و بچهننه» همزمان با اکران عید فطر و در همان ۵ روز اول اکران ۷۵۰ میلیون تومان فروش کرد. حمید جبلی، ایرج طهماسب، خسرو احمدی، مهدی باطبی، عیسی یوسفی پور، بهادر مالکی، بنفشه صمدی و پوپک مظفری از بازیگران این فیلم هستند.
معراجیها (۱۳۹۲)
معراجیها به کارگردانی و نویسندگی مسعود دهنمکی و تهیهکنندگی سید محمود رضوی، جنجالیترین اثری بود که در اکران ۱۳۹۲ موفق به جذب مخاطب حداکثری به سینما شد و فروشی حدود ۵ میلیارد تومان را تجربه کرد. این فیلم با حضور چهره هایی نظیر اکبر عبدی، مهران رجبی، برزو ارجمند، سیدجواد هاشمی و بهاره افشاری به عنوان پنجمین ساخته سینمایی دهنمکی روایتی طنز از روزهای جنگ تحمیلی را به تصویر میکشد و ماجرای جوانی است که برای اعزام به جبهه با مخالفت پدرش روبرو است.
دهنمکی در زمان اکران مورد هجمه انتقاداتی از سوی گروههای مختلف سیاسی و فرهنگی شد اما همه را غیرمنصفانه دانست و به منتقدان گفت که بدون در نظر گرفتن کیفیت خود فیلم، به انتقاد از فیلمش پرداختهاند.
یکی دیگر از حاشیههای پشت صحنه این فیلم، حادثه انفجار در شهرک سینمایی دفاع مقدس بود. این انفجار هنگام انتقال مواد منفجره از داخل یک خودروی سواری به بیرون خودرو رخ داد. در اثر این حادثه علیاکبر رنجبر (مدیر شهرک سینمایی دفاع مقدس)، محمد جواد شریفیراد، مهدی مرادی نژاد، رضا فرجی و جمشید احسانی فر (نگهبان شهرک) به شهادت رسیدند.
شهر موشها ۲ (۱۳۹۳)
«شهر موشها ۲» فیلم عروسکی موزیکال به کارگردانی مرضیه برومند و تهیهکنندگی منیژه حکمت در ادامه موفقیت سریال محبوب کودکان دهه ۶۰ و زنده کردن خاطرات مدرسه موشها ساخته شد. این فیلم داستان بزرگ شدن عروسکهای نوستالژیک کپل، نارنجی، دمباریک و... مدرسه موشها و زندگی آنها در شهری مدرن و امروزی را روایت میکند که ۳۰ سال بزرگتر شدهاند. کپل با نارنجی ازدواج کرده و دو فرزند به نامهای به نامهای صورتی و کپلک دارند. کپلک شخصیتی با مزه و کمیک دارد که اتفاقات جالبی را رقم میزند ...
کمتر کسی پیشبینی میکرد برنامه تلویزیونی مدرسه موشها که در اوایل دهه ۱۳۶۰ قرار بود بچهها را به مدرسه رفتن تشویق کند، به چنان محبوبیتی برسد که سه دهه بعد از آن یک فیلم سینمایی با با دستمایه قراردان همان خاطرات فروش عجیب و غریبی را در تاریخ سینمای ایران رقم بزند. مدرسه موشها۲ با حضور بازیگران، صداپیشگان و عروسکگردانانی نظیر لیلی رشیدی، امیر سلطان احمدی، کاظم سیاحی، مانی نوری، هنگامه مفید و نیما فلاح در اکران سال ۱۳۹۳ فروشی بالغ بر ۱۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان را تجربه کرد و با پشت سرگذاشتن رکورد فیلم اخراجیها ۲ در آن زمان عنوان پرفروشترین فیلم تاریخ سینما را از آن خود کرد.
من سالوادور نیستم (۱۳۹۵)
«من سالوادور نیستم» یکی از اولین ساختههای پرفروش منوچهر هادی در ژانر کمدی است که با حضور چهره گیشهپسند رضا عطاران موفق شد رقم ۱۴ میلیارد و ۳۳۰ میلیون تومان را نصیب گیشه کند. داستان این فیلم درباره ناصر ایزدی (رضا عطاران) معلمی است که مقدار زیادی پول پیدا کرده و آن را به صاحبش تحویل میدهد. او با این حرکت انسانی مشهور شده و برنده سفر به برزیل شده و تمام هزینههای سفر او را آژانس تعطیلات رؤیایی میپردازد...
از حاشیههای این فیلم در زمان اکران میتوان به پاره شدن بیلبوردهای سینما به دلیل عکس بازیگر زن برزیلی و هزینههای نجومی این فیلم در خارج از کشور اشاره کرد.
نهنگ عنبر ۲: سلکشن رؤیا (۱۳۹۶)
«نهنگ عنبر ۲: سلکشن رؤیا» فیلمی به کارگردانی، نویسندگی و تهیهکنندگی سامان مقدم دنباله «نهنگ عنبر» روایتی عاشقانه در دهه۶۰ با حال و هوایی کمدی بود. ارژنگ صنوبر(رضا عطاران) در این فیلم بعد از ۴۰ سال انتظار به وصال عشقش؛ رؤیا (مهناز افشار) می رسد و برای برگزاری عروسی با او راهی شمال میشود. در جریان سفر به شمال شاهد خاطره بازیها و یادآوری اتفاقات زندگی گذشته این دو در دهه ۶۰ هستیم. این فیلم با فروش۲۰٬۹۴۴٬۰۴۴٬۰۰۰ تومانی گیشه سال ۹۶ را تکان داد.
هزارپا (۱۳۹۷)
«هزارپا» کمدی موفقی از ابوالحسن داوودی، فیلم دیگری است که با رجوع به دهه ۶۰ و روایتی تازه و متفاوت توانست پدیده فروش ۹۷ شود. این فیلم با حضور رضا عطاران و جواد عزتی عنوان پربینندهترین فیلم دهه ۹۰ سینمای ایران و چهارمین فیلم پرفروش تاریخ سینمای ایران (بدون در نظر گرفتن تورم) و دومین فیلم پرفروش ایران (با در نظر گرفتن تورم) را به خود اختصاص داد.
«هزارپا» برشی از زندگی رضا نیازی (رضا عطاران) و دوستش منصور (جواد عزتی) است که مشغول کیفقاپی هستند. رضا نیازی از طریق مادر منصور متوجه میشود که دختر صاحب کارش الهام (سارا بهرامی) نذر کردهاست که با یک جانباز ازدواج کند. بههمین دلیل رضا که در تصادف پای خود را از دست داده تصمیم میگیرد خود را به دختر نزدیک کند تا بتواند با او ازدواج کند...
هزارپا در پنجمین هفته اکران توانست عنوان پرفروشترین فیلم تاریخ سینمای ایران را به دست آورد و کمتر از دو ماه فروش آن از مرز ۳۰ میلیارد تومان گذشت. این فیلم با رقم ۴۰ میلیارد و ۱۱۰ میلیون تومان با شکستن رکورد شهر موشها ۲ به پرمخاطبترین فیلم دهه ۹۰ با بیش از ۴ میلیون تماشاگر تبدیل شد.
مطرب(۱۳۹۸)
«مطرب»، کمدی موفق دیگری به نویسندگی، تهیهکنندگی و کارگردانی مصطفی کیایی است که با دست گذاشتن روی سوژه فرار خوانندگان قبل از انقلاب به آمریکا و چهرههایی نظیر پرویز پرستویی، الناز شاکردوست و مهران احمدی مخاطبان بسیاری را با خود همراه کرد.
داستان مطرب درباره خواننده کابارهای به نام ابراهیم خوشلحن (خوشسینه) با بازی پرویز پرستویی است که پیش از اوج گرفتن انقلاب اسلامی از صحنه کنار میرود از آنجا که از شهرت و اقبال چندانی برخوردار نبوده نمیتواند خواننده لس آنجلسی شود و در نهایت به خواننده مراسم تبدیل میشود... این فیلم در زمان اکرانش توانست رکورد هزارپا را بزند و لقب پرفروشترین فیلم سال ۱۳۹۸ را از آن خود کند.
دینامیت (۱۴۰۰)
«دینامیت» کمدی پرفروش دیگری از مسعود اطیابی است که در سال ۱۴۰۰ و همزمان با پشت سرگذاشتن رکود و رخوت کرونا رنگ پرده سینما را دید و با حضور چهرههای پرفروش کمدی نظیر احمد مهرانفر، پژمان جمشیدی و محسن کیایی موفق به فروش ۰۰۰/۱۷۸/۵۷ میلیارد تومانی شد. داستان این فیلم درباره دو طلبه جوان است که برای سکونت در تهران وارد آپارتمانی در شمال شهر میشوند که سبک زندگی و عقایدشان متفاوت از آنهاست.
این فیلم پس از ۳ سال توقیف و با ۲۷ دقیقه سانسور نمایش داده شد و با موفقیت تجاری که داشت عنوان پرفروشترین فیلم دوران همهگیری کویید-۱۹ و دومین فیلم پرفروش ایران را به خود اختصاص داد.
انفرادی (۱۴۰۱)
انفرادی کمدی دیگری به کارگردانی مسعود اطیابی کارگردان دینامیت است که همچنان با بهره بردن از ستارهای سینمای کمدی رضا عطاران، مهدی هاشمی و احمد مهرانفر موفق شده فروش قابل توجهی را در گیشه کمرمق سینمای بعد از کرونا تجربه کند.
داستان این فیلم درباره سه رفیقی است که پولهایشان توسط یک شرکت مالی و اعتباری ورشکسته به یغما رفته است و حالا که بیخانمان و بیپول شدهاند تصمیم میگیرند کاری کنند تا برای جای خواب و خوراک به زندان بیفتند اما وارد ماجراهای تازهای میشوند...
انفرادی با فروش ۷۳.۹۰۴.۶۶۸.۲۵۰۰ تومان طی ۸ ماه اکران تا کنون رقم پرفروش و پرمخاطب ترین فیلم کمدی ایرانی را به دست آورده است. البته این رقم برای فیلم انفرادی با احتساب افرایش ۴ برابری قیمت بلیت سینما نسبت به دوران قبل از کرونا در نظر گرفته میشود.