همشهری‌آنلاین-مجیدجباری: علی محمدمختاری که یکی از قدیمی‌ترین و باسابقه ترین مدیران شهری پایتخت است، علاوه بر این‌ها از اقدامات و برنامه‌هایی می‌گوید که می‌تواند تهران را به شهر دوستدارکودک تبدیل کند.
مشروح گفت‌وگوی مدیرعامل سازمان بوستانها و فضای سبز شهرداری تهران با همشهری‌آنلاین به شرح زیر است:
نخستین بوستان دوستدار کودک ماه گذشته در منطقه ۱۸ساخته شد و به بهره‌برداری رسید. این بوستان چه ویژگی‌هایی برای کودکان دارد؟
در این بوستان، وسایل بازی با توجه به گروه‌های سنی خردسال و کودک طراحی و پیاده سازی شده است. ساختمان‌ها و ابنیه این بوستان نیز با توجه به طراحی صورت گرفته دارای رنگ‌های متنوع و شاد است. مواردی چون خانه اسباب بازی، کتابخانه، آمفی تئاتر برای اجرای برنامه‌های نمایشی مخصوص کودکان، اِلِمان‌های حروف الفبا با استفاده از اشکال مختلف و نمونه‌های ماکت‌های جانوری، ایجاد مزرعه کودک جهت آموزش کاشت و نگهداری از گیاهان و ... از مهم‌ترین ویژگی‌های این بوستان است. البته ساخت این بوستان به‌صورت آزمایشی به منظور الگوبرداری سایر مناطق شهرداری تهران برای ایجاد بوستان‌هایی با این موضع در مناطق بوده است.
سازمان برای احداث چنین بوستان‌هایی وهمچنین زیرساخت‌های شهر برای تبدیل پایتخت به شهر دوستدار کودک چه برنامه‌های دیگری دارد؟
کودکان یکی از مخاطبان اصلی بوستان‌های شهری هستند. بر همین اساس، این سازمان به‌منظور ایجاد حس تعلق خاطر کودکان و نوجوانان به فضای سبز اقدامات متعددی را اجرا کرده است که از جمله این موارد می‌توان به ایجاد مزارع خانواده در بیش از ۱۰۰ بوستان تهران اشاره کرد. در این مزارع کودکان و نوجوانان به کمک مربیان آموزشی (کارشناسان فضای سبز شهرداری تهران) با نحوه کاشت گیاهان و مراقبت و نگهداری از آنها آشنا می‌شوند.
اجرای کلاس‌های آموزشی در مراکز مشاوره گل‌وگیاه در سطح نواحی شهر تهران و همچنین در مدارس از دیگر اقدامات این سازمان است. کاشت درخت در مدارس شهر تهران و نگهداری آن توسط دانش آموزان از دیگر برنامه‌های در دست اجراست. با توجه به اینکه بحث فضای سبز تنها یکی از زیرساخت‌های لازم در مباحث مربوط به شهر دوستدار کودک است، الزاماتی همچون مسائل شهرسازی، ترافیک و عمران، حمل ونقل و غیره موارد بسیار مهم دیگری است که خارج از حیطه وظایف این سازمان است. به همین خاطر در فضای سبز شهر تهران اهتمام لازم در راستای حرکت به سمت شهر دوستدار کودک به عمل آمده و این حرکت ادامه‌دار است.
آیا مکان یابی برای ساخت بوستان کودک در دیگر مناطق تهران انجام شده است؟ کدام مناطق در اولویت قراردارند؟
از سال ۱۴۰۰ بنا به دستور شهردار تهران، مقر شد در همه محله‌های تهران، ایجاد محیطی مناسب در بوستان‌های شهری برای استفاده مادران و کودکان مد نظر قرار گیرد. بر این اساس سازمان بوستانها و فضای سبز شهر تهران با بررسی بوستان‌های موجود شهری به‌صورت پایلوت به‌شناسایی و سپس ایجاد و بهره برداری از ۲۷ بوستان مادر و کودک در سطح مناطق ۲۲ گانه اقدام کرده است. این بوستانها با ویژگی‌های لازم از جمله تجهیزات مناسب بازی و وسایل تندرستی برای کودکان، اتاق مادر و کودک برای نظافت و شیردهی و نگهداری کوتاه مدت کودکان خردسال، حفاظ مناسب با استفاده از پوشش گیاهی جهت احساس آرامش در هنگام استفاده مادران و کودکان و ... برای استفاده این قشر جامعه همت گمارد که این تعداد بوستان به بهره برداری رسید و مورد استقبال فراوان شهروندان قرار گرفت. در سال جاری نیز مقرر شده با توجه به آسیب شناسی و نقاط قوت و ضعف پروژه‌های اجرا شده نسبت به توسعه این بوستانها در سطح محله‌های شهر تهران اقدام شود که به زودی شاهد افتتاح و بهره برداری از این بوستانها خواهیم بود. بوستان‌های انتخاب شده در این مرحله شامل بوستان‌هایی هستند که دارای وسعت مناسب بوده و بخشی از آن به‌صورت بوستان مادر و کودک مورد بهره برداری در محله‌های شهر تهران در کلیه مناطق ۲۲گانه قرار خواهند گرفت.
با توجه به فرسودگی تجهیزات و وسایل بازی بوستان‌هاچه برنامه ای برای نوسازی این تجهیزات دارید؟
تجهیزات و ادوات مورد استفاده در بوستانها دارای عمر مفیدی هستند که پس از استفاده طولانی مدت قطعا دچار استهلاک شده و پس از مدتی به‌دلیل فرسودگی می‌بایست نوسازی شوند. البته نگهداری مناسب این وسایل و تجهیزات می‌تواند عمر مفید و قابل استفاده آنها را افزایش دهد. این اقدام جزو وظایف مستمر ادارات فضای سبز در مناطق است که توسط ناظران عالی این سازمان کنترل شده و در صورت مشاهده وسایل و تجهیزات نامناسب و فرسوده که موجب وارد آمدن صدمه به استفاده کنندگان می‌شود بلافاصله به مسئول اداره فضای سبز تذکر لازم ابلاغ می‌شود تا نسبت به جایگزینی وسیله معیوب یا فرسوده اقدام شود. ضمن اینکه سالانه در بودجه شهرداری تهران برای ترمیم و نوسازی تجهیزات پارکی اعتباری پیش‌بینی می‌شود که مناطق۲۲گانه شهرداری تهران با نظارت این سازمان نسبت به ترمیم و بهسازی این ادوات و تجهیزات اقدام می‌کنند. علاوه بر آن در موارد خاص و در صورت مشاهده اداوات و تجهیزات مستعمل و فرسوده خطر آفرین، سازمان بوستانها رأساً ترمیم و نوسازی تجهیزات را برعهده می‌گیرد. برای نمونه در سال گذشته وسایل و تجهیزات تعدادی از بوستان‌های منطقه ۲۰ شهرداری تهران توسط این سازمان نوسازی شد و هم اکنون مورد استفاده شهروندان منطقه قرار دارد.
با توجه به برنامه‌های مدیریت شهری، به ویژه در این دوره، چه مساحتی از فضای سبز شهر تهران‌در حال حاضر با پساب تصفیه شده آبیاری می‌شود؟
در حال حاضر سالانه قریب به ۱۴ میلیون متر مکعب از پساب تصفیه شده فاضلاب شهر تهران، برای آبیاری فضای سبز استفاده می‌شود این میزان پساب جهت استفاده در جنگل‌کاری‌های کمربند سبز پیرامون شهر تهران در مناطق شمالی و شرقی شهر و همچنین در اراضی درختکاری مناطق ۲، ۵ و ۶ شهرداری تهران مصرف می شود الویت استفاده از این پساب با جنگلکاری های کمربند سبز پیرامون شهر تهران و درختکاری های درون شهری بوده که تردد واستفاده شهروندان در آنها بسیار کم می‌باشد، زیرا پساب تصفیه شده فاضلاب صرفاً دارای استاندارد استفاده در فضای سبز و کشاورزی بوده و به دلیل احتمال وجود آلاینده های میکروبی و بیماریزا در آن در بوستان‌های شهری و محیط هایی که امکان تردد شهروندان در آنها زیاد است مورد استفاده قرار نمی گیرد. مساحتی که این میزان پساب با آن آبیاری می شود. بالغ بر ۵ هزار هکتار می باشد.
آبیاری ۱۰۰ درصدی فضای سبز شهر تهران چه میزان آب و زیر ساخت هایی نیاز دارد؟
منابع آبی پایدار برای حفظ فضای سبز شهر تهران یک ضرورت انکارناپذیر است. بنابراین تأمین منابع آبی پایدار جزو برنامه‌ها و اصول سازمان بوستانها و فضای سبز شهر تهران است. در این راستا استفاده از پساب تصفیه شده فاضلاب جهت آبیاری فضای سبز شهر تهران یکی از اولویت‌های سازمان محسوب می‌شود. هم اکنون بیش از ۱۴ میلیون مترمکعب پساب تصفیه شده جهت آبیاری فضای سبز شهر تهران خصوصاً در مناطق جنگل کاری استفاده می‌شود،
در همین زمینه، شهرداری تهران با وزارت نیرو تفاهم‌نامه‌ای داشته است.بر اساس این تفاهمنامه همکاری، میزان استفاده از منابع آبهای زیرزمینی برای آبیاری فضای سبز در تهران تا سال ۱۴۱۰ به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده و منبع اصلی تأمین آبیاری تهران پساب تصفیه خانه ها خواهد بود . ازجزییات این تفاهم نامه بگویید.
بر اساس تفاهم نامه مابین شهرداری تهران و وزارت نیرو مقرر شده است که تا سال ۱۴۱۰ بالغ بر ۱۴۵ میلیون مترمکعب در سال پساب تصفیه شده فاضلاب در اختیار شهرداری تهران جهت آبیاری فضای سبز قرار گیرد و در قبال آن از میزان برداشت منابع آب زیرزمینی یعنی چاه‌های آب که توسط شهرداری تهران جهت آبیاری فضای سبز شهر تهران استفاده می‌شود به میزان ۷۵ میلیون مترمکعب کاهش یابد. هم اکنون نیز با اقداماتی که توسط سازمان بوستانها و فضای سبز شهر تهران در حال انجام است، پیش بینی می‌شود که تا پایان سال نزدیک به ۳۰ میلیون مترمکعب به میزان استفاده از پساب تصفیه شده فاضلاب جهت آبیاری فضای سبز افزوده شود. آبیاری فضای سبز شهر تهران تا سال ۱۳۶۵تنها با آب شرب انجام می شده اما با اجرای طرح جامع آب خام فضای سبز شهر تهران توسط این سازمان، هم اکنون نیاز آبی فضای سبز شهر تهران از آب خام شامل چاه‌های آب، روان آب های سطحی، قنوات و پساب تصفیه شده فاضلاب تأمین می شود. خوشبختانه زیر ساخت‌های لازم جهت توزیع آب در فضای سبز شهر تهران تا ۷۱ درصد آماده بوده و در صورت تحویل پساب تصفیه شده در محل تصفیه خانه‌های فاضلاب وزارت نیرو اقدامات انتقال آب و ایجاد ایستگاههای پمپاژ نسبت به انتقال پساب تصفیه شده به شبکه توزیع آب فضای سبز شهر تهران اقدام لازم به عمل خواهد آمد.