اما چرا این تیم بعد از این قهرمانی نتوانست مثل گذشته بازی کند و نتیجه بگیرد؟ قهرمانی، سقوط به پایین جدول و دوباره بازگشت به قهرمانی. این سیر استقلال در 4 سال گذشته است. از قلعه نویی تا قلعه نویی. بهتر است یک‌بار این دوران را مرور کنیم.
ناکامی مرفاوی
امیر قلعه‌نویی بعد از قهرمانی به تیم ملی رسید. در این شرایط صمد مرفاوی که کمک او در استقلال بود، به عنوان سرمربی وارد لیگ ششم شد. اما دوران تازه برای استقلال، ورود این تیم به بحران بود. باشگاه استقلال در این دوران با جدایی محمدحسین قریب برای مدتی بدون مدیرعامل بود.
بعد از آن نیز نجف نژاد، مدیرعامل استقلال شد. کسی که ظاهرا هیچ گاه تجربه مدیریت در عرصه ورزش را نداشت. بعدها با تاخیر در ارسال فهرست بازیکنان به AFC، استقلال از حضور در لیگ قهرمانان آسیا بازماند؛ موضوعی که مشکلات زیادی در تیم به وجود آورد. در حالی که استقلال با مربیگری صمد مرفاوی لیگ را شروع کرده بود. بهتاش فریبا، بازیکن اسبق استقلال دراین‌باره می‌گوید: «مرفاوی در شروع کار با دو مشکل اساسی روبه‌رو بود. یکی نفرات این تیم بود که نسبت به گذشته تغییرات زیادی کرده بود. یعنی بهترین‌های این تیم که در قهرمانی فصل قبل نقش داشتند، دیگر جایی در تیم او نداشتند. به نظر من، این مسئله به تیم قهرمان ضربه بدی زد.» رضا عنایتی، مجتبی جباری و علیرضا واحدی نیکبخت سه بازیکنی بودند که در تیم مرفاوی بازی نمی‌کردند.
عنایتی که در سال آخر بازی‌اش در استقلال باز هم آقای گل شده بود، راهی امارات شد. مجتبی جباری، هافبک طراح این تیم مصدوم بود و نیکبخت در انتقالی تاریخی سر از پرسپولیس درآورد. باشگاه استقلال در مقابل علی انصاریان و علی علیزاده را جذب کرد. استقلال مدیرعامل نداشت و با مشکلات مالی روبه‌روبود.با این وجود، استقلال با مرفاوی نتیجه گرفت و البته تنها نتیجه. زیرا بیشتر کارشناسان معتقد بودند که تیم مرفاوی تاکتیک خاصی را به جز استفاده از پرتاب‌های بلند علیزاده دنبال نمی‌کند.
رضا احدی، مهاجم اسبق استقلال اما معتقد است که نگاه به استقلال بعد از قهرمانی به گونه‌ای دیگر بود: «البته یکی از دلایل آن به نمایش زیبا و قابل قبول تیم قلعه‌نویی برمی‌گشت. مثلا تیمی که قهرمان شد، هم خوب بازی می‌کرد و هم نتیجه می‌گرفت. به نظر من، مرفاوی هم می‌خواست دنباله‌روی قلعه‌نویی باشد. اما او ابزار لازم را نداشت. با همه اینها، من فکر می‌کنم 70 درصد از نمایش تیم مرفاوی مثل فصل قبل بود. یعنی مثل استقلالی که به قهرمانی رسیده بود.»
با این وجود، استقلال مرفاوی معمولا با تفاضل یک گل به پیروزی می‌رسید. استقلال البته با او در آستانه تکرار قهرمانی بود. در هفته‌های پایانی و زمانی که خیلی از کارشناسان شانس این تیم را بیشتر از سایپا می‌دانستند؛ به خصوص اینکه ناکامی سایپا سبب شد استقلال در سه هفته مانده به پایان لیگ، با 4 امتیاز بیشتر از این تیم در صدر جدول جا خوش کند. در آن روزها فتح‌الله‌زاده، با حضور در باشگاه استقلال، حامل خبر جدیدی نیز بود؛ بازگشت ناصر حجازی. فتح الله‌زاده که در آن روزها نمی‌خواست دست به چنین تغییری بزند، به گفته فریبا، آرامش استقلال را به هم ریخت. طوری که این تیم ابتدا به سایپا باخت و بعد به پیکان. یک تساوی در هفته آخر لیگ کافی بود تا استقلال علاوه بر از دست دادن قهرمانی تا رده چهارم جدول هم سقوط کند. با همه اینها، مرفاوی در 30 مسابقه 14 پیروزی، 10 مساوی و تنها 6 باخت به دست آورده بود.
تغییر مداوم سیستم بازی
علی فتح‌الله‌زاده به آنچه گفته بود، عمل کرد. ناصر حجازی جایگزین صمد مرفاوی شد اما حجازی که پس از مدت‌ها به این باشگاه بازگشته بود، 12 هفته بیشتر دوام نیاورد. او فهرست بازیکنان مورد نظرش را در اختیار باشگاه گذاشت تا بازیکنانی که می‌خواهد به خدمت بگیرد. فتح‌الله‌زاده نیز مثل زمانی که در فصل نقل و انتقالات با عابدینی، مدیرعامل وقت پرسپولیس رجز خوانی داشت، این بار حبیب کاشانی را رقیب می‌دید. استقلال اما به جای جذب بازیکنانی چون محسن خلیلی و عباس آقایی، بیاتی‌نیا، برهانی و حمید شفیعی را گرفت. بیاتی‌نیا در هفته‌های اول لیگ آسیب دید و برهانی یک گل‌نزن تمام‌عیار بود؛ شفیعی هم همین‌طور. در ضمن کارت بازی فرهاد مجیدی بعد از 8 هفته صادر شد.
این تیم البته حسین کاظمی را از دست داد و در ابتدای فصل هافبک دفاعی نداشت. رضا احدی معتقد است که حجازی نمی‌دانست در استقلال چه کار کند. او می‌گوید: «معمولا مربیان با توجه به سیستمی که می‌خواهند بازی کنند، بازیکن می‌گیرند اما حجازی این کار را نکرد. به عنوان مثال همین که تیم هافبک دفاعی نداشت و بعدها این تیم مجبور شد به یک بازیکن جوان مثل سعید بیات دل ببندد. به نظر من، بازیکنانی که به خدمت گرفت، به درد تیمش نمی‌خورد. البته حجازی هم زمان زیادی برای این کار نداشت.»
افت روحی و روانی
استقلال با مربیگری ناصر حجازی که معمولا در مسابقه‌ها ابتدا از حریف پیش می‌افتاد و دست آخر شکست می‌خورد، از باشگاه رفت تا فیروز کریمی این تیم را تجربه کند. البته با سروصدای زیاد. به عقیده احدی باشگاه استقلال با آوردن فیروز کریمی خواست به تیم شوک وارد کند. شوکی که بازیکنان را به لحاظ روحی و روانی به مرز آمادگی برساند. او اما می‌گوید که چنین تاکتیکی از سوی فتح‌الله‌زاده با شکست روبه‌رو شد.کریمی در استقلال با مشکل دفاع راست روبه‌رو بود و تنها بازیکن او در این پست مهدی امیرآبادی بود. پیروز قربانی نیز در زمان کریمی در دفاع خطی قرار گرفت و جواب نداد. برای دفاع پوششی، استقلال کوشکی را به خدمت گرفت که موفق نبود. هر حال، کریمی که گفته بود در نیم فصل دوم به تیمی تبدیل خواهند شد که از پس منچستریونایتد هم برمی‌آیند، به عنوان سیزدهمی لیگ دست یافت.
دوران اوج
سوت آغاز برای استقلال هفت هفته دیرتر به صدا درآمد. هنگامی که تغییرات مدیریتی توام با درخشش بازیکنان این تیم، یک برد پرگل مقابل استقلال اهواز را رقم زد. پیروزی با 6 گل در حضور امیر رضا واعظ‌آشتیانی، مدیرعامل جدید باشگاه استقلال و رئیس فدراسیون دوچرخه‌سواری که بعد از برکناری علی فتح‌الله‌زاده، بر مسند ریاست نشست.
پیش از این اتفاق، زمانی که فتح‌الله‌زاده همچنان به ماندن امیدوار بود، استقلال همان تیمی بود که برای اولین بار در بدترین جایگاه جدول لیگ قرار گرفت؛ رده هفدهم جدول. آنها لیگ امسال را با برد شروع کردند. پیروزی مقابل ابومسلم و البته بعد از این مسابقه بود که استقلال سقوط کرد. یعنی بعد از باخت به داماش، تساوی ناامید کننده مقابل سپاهان، باخت به مس‌کرمان و صبای قم. در این بین مسابقه هفته ششم استقلال لغو شد، تا این باشگاه زمانی برای رهایی از قعر جدول داشته باشد. در این فاصله زمانی، فتح‌الله‌زاده که پس از مدت‌ها دوری از این باشگاه، به استقلال بازگشته و دومین فصل حضورش را تجربه می‌کرد، در تصمیمی غیرمنتظره برکنار شد.
در اینجا بود که شگفتی رویارویی دو باشگاه آبی به وجود آمد. پس از آن، استقلال با مربیگری امیر قلعه‌نویی، که خود بعد از مدت‌ها به استقلال بازگشته، از
قعر جدول جدا شدند. به این ترتیب که این تیم راه‌آهن را یک هفته قبل از شهرآورد شکست داد، در شهرآورد به نتیجه مساوی دست یافت. مقابل مقاومت‌سپاسی به پیروزی رسید، همین طور مقابل پیکان قزوین. البته با این تفاوت که پیروزی برابر پیکان ارزشمندتر به نظر می‌رسید. زیرا پیکان یکی از تیم‌های بالای جدول به حساب می‌آمد. اما مهمترین پیروزی استقلال در این روزها مقابل ذوب‌آهن به دست آمد. تیمی که صدرنشین بود و البته با این باخت هم از جایگاه اولی تکان نخورد. طوری که ذوب‌آهن حتی به قهرمانی نیم‌فصل اول لیگ هم رسید.
استقلال در این هفته‌ها، دو نتیجه ناامید‌کننده هم به دست آورد؛ یکی تساوی مقابل ملوان و یکی باخت به فولاد. در ادامه استقلال تنها یک بار طعم باخت را آن هم مقابل سپاهان چشید. یعنی تیم‌هایی چون داماش، مس، برق شیراز و ابومسلم را از پیش‌رو برداشت. البته برد مقابل ابومسلم تنها یک پیروزی نبود و بعد از این مسابقه استقلال برای اولین‌بار به تنهایی در جایگاه اولی نشست.
یعنی در اولین هفته از دور برگشت که ذوب‌آهن نتوانست با پیروزی مقابل مس صدرنشین باقی بماند و یک تساوی برای صدرنشینی استقلال کافی بود. تیمی که حالا و پس از گذشت سه سال از آخرین قهرمانی این باشگاه، برای اولین بار خود را به عنوان یک مدعی جدی در لیگ معرفی کرده است. آیا استقلال که پیشتر با حجازی، کریمی، مرفاوی و... نتوانست به عنوان قهرمانی دست یابد، با قلعه‌نویی می‌تواند؟