همشهری آنلاین - گروه سیاسی: «تبادل پیام بین ایران و آمریکا ادامه دارد و احتمال زیاد گفت وگوها در آینده از سر گرفته میشود.» این را شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس میگوید. حیدری تاکید میکند که لابیها عربستان و اسرائیلی اجازه به نتیجه رسیدن مذاکرات را نداد و البته اروپاییها نیز تمایل به امضا توافقی دارند که منافع ایران در آن ضعیف باشد.
در ادامه مشروح گفتوگوهای این نماینده مجلس را با همشهری آنلاین درباره وضعیت فعلی و آینده برجام و روند دیپلماسی میان ایران و غرب میخوانید.
در دو ماه اخیر مقامات آمریکاییها به صراحت اعلام کردند که بر مذاکرات با ایران متمرکز نیستند. فکر میکنید ناآرامی های دو ماه گذشته چه تاثیری بر روند گفتوگوهای ایران و طرفهای برجام و آمریکا داشته است؟
وحدت داخلی مهم ترین مولفه قدرت ما مردم است. اساس نظام و انقلاب و مشروعیت نظام از مردم است و لذا برای ما اهمیت دارد که مردم یکپارچه و متحد باشند. به هر شکل اعتراضات و اغتشاشاتی در کشور پیش آمد و به طور مثال ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل به همین بهانه حذف شد. بنابران میبینیم که این اتفاقات اخیر برای بهانهگرفتن بی اثر نبود اما اینکه بر توافق هستهای اثرگذار باشد محلی از منطق ندارد. طرفهای برجامی نمیتوانند اعتراضات و اغتشاشات را برای تحریمها و به نتیجه نرسیدن برجام بهانه کنند. برجام موضوعی کاملا متفاوت بود و از این جهت انتظار است نتیجه و ماحصل سالهای مذاکره پیرامون مباحث مختلف به نتیجه برسد.
فکر میکنید چه موانعی در این میان وجود داشت و دارد؟
توافق هستهای موضوعی دو طرفهست و بنابراین اگر قرار است منفعت یا ضرری باشد باید بین دو طرف به شکل مساوی اتفاق بیافتد. برجام بر مبنای لغو تحریمها در ازای شفاف سازی جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت. این اتفاق در چند مرحله رخ داد و هر بار با کمال تاسف شاهد نقض تعهدات از سوی طرفهای ما به ویژه آمریکا بودیم. چهار ماه پیش اما پس از مذاکرات میان طرفها قرار شد توافق هستهای بار دیگر به نتیجهای برسد اما متاسفانه با لابیهای صهیونیستی و عربستان و به ویژهای هزینههایی که عربستان کرد، اجازه این کار را داده نشد.
همین کشورها از جمله رژیم صهیونیستی و عربستان نگران به نتیجه رسیدن برجام هستند و تمایل دارند توافقی بی خاصیت امضا شود تا هیچگونه سودی برای جمهوی اسلامی ایران نداشته باشد. تا این لحظه ایران کماکان پایند به مذاکرات برجام است و تمایل دارد این موضوع حل شود. اما اینکه طرفهای اروپایی هر بار با نقض تعهدات و اخیرا با اعمال تحریمها و حذف ایران از مجامع بینالمللی در مسیر مذاکرات کارشکنی کردند. آنچه باید انتظار داشته باشیم از سرگیری مذاکرات برجام است و چنانچه توافق نیز به نتیجه نرسید برنامه هستهای ایران طبق قانون راهبردی پیش میرود و کماکان جمهوری اسلامی نیز امورات خود را پیش میبرد. چراکه تحریمهای ناحق و غیرکارشناسی عادت دارد. همان طوری که در چهل سال گذشته امورات جمهوری اسلامی هم پیش رفته است. امروز ایران کشوری توسعه یافته است و بسیاری از تکنولوژیهایی که وارداتی بود ما امروز در اختیار داریم و تولیدکننده و صادرکننده آن هستیم.
عربستان و اسرائیل چگونه در روند مذاکرات کارشکنی کردند؟
ببینید برجام به نفع همه طرفها بود اما آنها ثابت کردند که دغدغه ندارد و در پی غارت منابع و انرژی منطقه است. امروز عربستان جولانگاه غارتگرانی مثل چین و آمریکا و رژیم صهیونیستی شده و به بهانه ایران هراسی و پرونده هستهای علیه ما فعالیت میکند. در این بین عربستان بیشترین ضرر را هم کرده است. چراکه منابع ملی زیادی را هبه و هدیه میکند تا بر توافق هستهای و روابط ایران با برخی از کشورها تاثیر بگذارد.
آیا تبادل پیام نیز بین طرفها متوقف شده است؟
دو طرف کماکان به تبادل پیام ادامه میدهند. آمریکا همزمان که تحریمها را تشدید میکند مرتب و مستمر پیامهایی مبنی بر آمادگی برای ادامه مذاکرات میدهد. بنابراین منتظر جلسات آتی و خروجی آن هستیم که تعیین کننده آینده مذاکرات و به نتیجه رسیدن یا نرسیدن آن است. به احتمال زیاد پیامها دو طرف منجر به ادامه جلسات مذاکرات رسمی شود.
در چنین شرایطی فکر میکنید هنوز امکان احیای توافق هستهای نیز وجود دارد؟
بهتر است بحث مذاکرات احیای برجام از سر گرفته شود و جمهوری اسلامی نیز آمادگی کافی دارد. از سال ۲۰۱۵ تا امروز این جلسات چندین مرحله ادامه داشته است.
پیش بینی می کنم که طرف ها دنبال برجامی ضعیف به ضرر جمهوری اسلامی ایران هستند و تشدید تحریمها نیز در همین راستاست. اگر قرار است توافق به نتیجه برسد باید به شکل برد-برد باشد نه باخت-برد. چرا که جمهوری اسلامی نیز هرگز اجازه حصول توافقی که منافع کشور در آن لحاظ نشده باشد را نخواهد داد. امیدواریم طرفهای برجامی به اصل منطق بازگردند و واقعیتها را ببینند و بدون بهانهگیری و تحت تاثیر رژیم صهیونیستی و عربستان قرار گرفتن به اصل مذاکرات بازگردند تا توافقی حاصل شود.
در هر حال پایههای ایران محکم است و استراتژی ایران همکاری بود اما اگر طرفها تمایل نداشته باشند ایران در تنگنا نیست.