مدیر طرح: زهرا ادریس آبادی
همکاران: شبنم چهره، فریده درفشی، زهره دیداری، ، میترا زاغی، سیامک کفایی، پیمان محمودی، سمیه گایگانی
پیشگفتار
پیدایش محله‌ها و شهرک‌های نوساز وتازه شکل گرفته بخشی از فرایند شتابناک توسعه در بیشتر شهرهاست. این فرآیند در ایران خارج از ضابطه واصول شهرسازی شکل گرفت و شرایط را به گونه‌ای تغییر داد که منجر به حذف محله‌های اصیل و قدیمی، به خصوص در شهر تهران شد.
در شهرهای سنتی، کوچه و محله به عنوان اولین رکن شهر به حساب می‌آید. هر محله، دارای تاریخچه، سابقه و معروف به نامی است که برگرفته از موقعیت منطقه‌ای آن، موقعیت صنفی محله، یا موقعیت و معروفیت افراد آن محله بوده است.
با وجود توسعه روزافزون تهران در ابعاد عرضی، طولی و ارتفاع، باز هم کارشناسان حوزه شهری، معماران و جامعه‌شناسان در مورد یک زندگی شهری پویا، اتفاق نظر ندارند و برعکس نگرانند هویت شهری تهرانیان با این گسترش روزافزون به خطر افتد.
از این‌رو کارشناسان چاره‌کار را در هویت بخشی به کوچک‌ترین اجتماع شهری یعنی محله‌ها معطوف داشته‌اند و امر محله محوری و احیای فرهنگ محله‌ای را در دستور کار امور فرهنگی- عمرانی شهرداری تهران قرار داده‌اند.
هدف از انجام این تحقیق:
بررسی ویژگی‌های محلات تهران (هویت محله)
جامعه آماری و تاریخ نظرسنجی:
نمونه آماری این تحقیق که از تاریخ 7 تا 10 دی ماه 1387 انجام شده شامل 1177 نفر از مردم تهران است. گفتنی است که از این تعداد 37 درصد مرد و 63 درصد زن هستند.
گزیده‌ای از یافته‌های این تحقیق به قرار زیر است:
54 درصد از پاسخگویان هنوز در همان محله‌ای که به دنیا آمده‌اند زندگی می‌کنند. این درحالی است که 46 درصد از آنان محله خود را تغییر داده‌اند. از میان پاسخگویانی که محله‌شان را تغییر داده‌اند؛ 37 درصد به دلیل ازدواج، 36 درصد مسائل اقتصادی، 11درصد نزدیکی به محل کار، 8 درصد مسائل فرهنگی موجود در بعضی محله‌ها و 8 درصد نزدیکی به خانواده خود یا همسرشان محله خود را تغییر دادند.
جدول زیر توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنان درباره اینکه نماد محله‌ای را که در آن زندگی می‌کنند چه می‌دانند، را نشان می‌دهد:
| نماد محله‌ها |
تعداد |
درصد |
| معروفیتی ندارد |
612 |
52 |
| اماکن مذهبی |
159 |
14 |
| اماکن تجاری |
98 |
8 |
| موارد فرهنگی |
70 |
6 |
| بناهای تاریخی |
64 |
5 |
| مسائل اقتصادی |
49 |
4 |
| قومیت ساکنان |
47 |
4 |
| اماکن تفریحی |
46 |
4 |
| آب و هوا |
32 |
3 |
| جمع |
1177 |
100 |
نمودار زیر نشان‌دهنده میزان علاقه پاسخگویان به محله‌ای که در آن زندگی می‌کنند، است:
این نظرسنجی‌ها ادامه دارد. ممکن است در روزهای آینده، پژوهشگران مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای همشهری، با تلفن شما هم تماس بگیرند. متن کامل این خبر را در www.hccmr.com بخوانید.