به گزارش همشهری آنلاین، با وجود پیشرفت تکنولوژی و فناوری‌های نوین و اضافه شدن شارژر برای ابزار مختلف، هنوز هم استفاده از باطری‌های ساعتی، نیم قلم و قلم متداول است و آمارها نشان می‌دهد که هر خانواده میانگین ۱۰ باطری در سال استفاده می‌کند. عمر مفید این باطری‌ها که برای کنترل تلویزیون، ساعت، موس رایانه، عروسک و....استفاده می‌شود بسیار کوتاه است، پس بنابراین خیلی زود تبدیل به زباله می‌شود، زباله‌ای که اغلب مردم با نحوه دفع آن آشنا نیستند و آن را مانند زباله‌های دیگر به مخازن شهری می‌فرستند.
خطر این باتری‌ها چیست؟
به طور کلی انواع باتری‌های یک بار مصرف و باتری‌های قابل شارژ مانند باتری رایانه‌ها، گوشی‌های تلفن همراه، تجهیزات رایانه‌ای، تلویزیون، باتری خودرو، باتری‌های ups، باتری کتابی و… جزو پسماندهای الکترونیکی محسوب می‌شوند. این پسماندها به دلیل وجود فلزات سنگین و سمی مانند سرب، آلومینیوم، نیکل و موادی مانند جیوه، آرسنیک و کادمیوم شدت خطرناک هستند.
سازمان ملل متحد در گزارش سال گذشته خود خبر از ۸۰۰ میلیون کودکِ در معرض خطر مسمومیت ناشی از آب‌های آلوده به آرسنیک و سرب داد. در بخشی از این گزارش، سموم باتری‌های غیر قابل بازیافت، سرب باتری‌های خودرو و سایر باتری‌های قابل بازیافت، به عنوان یکی از منابع مهم تولید سرب معرفی شده‌اند. این سموم با نفوذ در آب‌های زیرزمینی، در پوسته زمین و خاک سطحی می‌رسند و محصولات کشاورزی، آب‌های آشامیدنی جاری و به طور کلی در خوراک روزانه گیاهان و جانوران وارد می‌شوند و سلامتی ما را به خطر می‌اندازند.
سرانجام باتری‌های مصرف شده در ایران
اما کارشناس ارشد بازیافت زباله درباره این باتری‌های خانگی می‌گوید: باتری‌های خانگی که حاوی فلزات سنگین و سمی هستند، پایداری زیادی در خاک داشته و به ریشه‌ی گیاهان آسیب می‌زنند. همچنین این نوع باتری‌ها باعث آلودگی آب‌های زیرزمینی شده و در نهایت وارد چرخه زندگی انسان می‌شوند که بسیار خطرناک است. در برخی موارد فلزات موجود در باتری‌های خانگی ممکن است وارد مواد خوراکی شده و در نهایت باعث عقیم شدن افراد شود.
کامیار فیلسوفی با بیان اینکه بازیافت انواع باتری نیاز به فناوری چندان بالایی ندارد و امکان این کار در کشور وجود دارد، گفت: اما متاسفانه سیستم جمع‌آوری زباله و تفکیک زباله از مبدا در کشور ناقص بوده و به همین دلیل بازیافت باتری‌های خانگی در کشور تاکنون انجام نشده است. این در حالی است که هم‌اکنون باتری خودرو در کشور بازیافت می‌شود.
او به تجربه کشورهای پیشرفته در این باره اشاره کرد و افزود: در این کشورها، ماموران جمع‌آوری زباله از دستگاه‌های نمایشگر ویژه‌ای برای تشخیص باتری‌های موجود در کیسه‌های زباله استفاده می‌کنند و در صورت وجود هرگونه باتری در کیسه‌های زباله‌ی خانگی فرد خاطی با جریمه‌ی سنگینی مواجه می‌شود. باتری کالایی است که اگر بازیافت نشود مانند یک بمب ساعتی است و در درازمدت می‌تواند عواقب خطرناکی روی زندگی انسان بگذارد.
فیلسوفی ادامه داد: روی بسیاری از باتری‌های خانگی درج شده که پس از مصرف در سطل زباله انداخته نشده و با سایر زباله‌ها ترکیب نشوند. این در حالی است که در کشور ما به دلیل اطلاع‌رسانی کم و همچنین بازیافت نشدن باتری‌های خانگی، این محصول همراه با سایر زباله‌ها در خاک دفن می‌شود.
چگونه این باتری‌ها را بازیافت کنیم؟
همه باتری‌های قابل بازیافت اعم از باتری خودرو، باتری موتور سیکلت، باطری UPS و حتی باتری‌های اتمی و خورشیدی، دارای عمر مفید مشخصی بین ۲ الی ۳ سال هستند. عمر مفید، یعنی بازه زمانی که یک باتری عملکرد قابل قبولی خوبی دارد.
دلیل اصلی قابل بازیافت بودن باتری‌های فرسوده، سرب و سایر فلزات گران قیمت تشکیل دهنده باتری است. به همین دلیل، شرکت‌های ارائه کننده خدمات خرید باتری فرسوده با خرید باتری‌های اسقاطی و فرسوده نظیر باتری فرسوده یو پی اس، باتری اسیدی فرسوده، باتری فرسوده لیفتراک و… علاوه بر فعالیت اقتصادی، قدمی برای حفظ محیط زیست برمی‌دارند. البته این شرکت‌ها در ایران چندان فعال نیستند اما کارشناسان محیط زیست پیشنهاد می‌دهند که برای بازیافت، آنها را همراه با زباله‌های دیگر دفع نکنید و به صورت جداگانه به مراکز بازیافت زباله شهرداری تحویل دهید.