همشهری آنلاین–مجید جباری: شهر درندشت تهران برای بخشی از شهروندان و حدود ۳ میلیون مسافری که روزانه برای کار و یا امور اداری به این شهر تردد دارند، شهر سر راستی نیست. نام‌هایی که عمدتا بر سردر کوچه‌ها ومعابر نشسته، بارها در معابر دیگر تکرار شده است. مثلا دو کوچه در منطقه ۱۵ تهران در کنار هم به نام شهید ابراهیمی است یا دو کوچه در خیابان سهروردی به نام دو برادر شهید نامگذاری شده است که باعث گمراهی عابران می‌شود. حتی برخی خیابان‌های اصلی در دو منطقه جداگانه از پایتخت، با یک عنوان نام گذاری شده؛ مانند شهید محلاتی که نام یک شهرک معروف در شمال شرق تهران و یک اتوبان معروف دیگر در جنوب شرق تهران در امتداد بازار بزرگ است یا شهید کلاهدوز که نام یک خیابان در انتهای خیابان پیروزی و خیابانی دیگر در منطقه دروس و قلهک است. خیابان بهار که در مرکز تهران دو بار تکرار شده و در نزدیکی شهرک آزمایش در منطقه ۲ نیز نام خیابانی اصلی است، خیابان کارگر که یکی در مجاورت با خیابان شریعتی و دیگری در امتداد خیابان انقلاب قرار دارد، اینها نمونه‌هایی هستند که مساله دشواری یافتن آدرس در پایتخت را مضاعف می‌کند، ضمن اینکه کوچه‌ها یا خیابان‌های فاقد نام نیز در محدوده شهر کم نیستند.
بر اساس آخرین آمار سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، پایتخت ۲۸ هزار و ۲۰۸ کوچه دارد که برخی نام‌ها در این کوچه‌ها تکراری است و می‌تواند تغییر کند. تهران همچنین ۶۰ بزرگراه، ۳۴۵ خیابان‌های اصلی و ۲ هزار و ۳۵۱ خیابان‌های فرعی دارد که البته این معابر به نسبت کوچه‌ها کمتر تشابه اسمی در آن دیده می‌شود.
یاس، لاله و حسینی؛ بیشترین تکرار
به غیر از خیابان‌ها و معابر تکراری که در بالا از آنها یاد شد، تهران بر اساس آمار سازمان فاوا شهرداری، بیش از ۳۲هزار بن‌بست دارد که مشکل اصلی سردرگمی شهروندان از همین جا بیشتر می‌شود. از میان این کوچه‌ها برخی فاقد نام یا دارای نام‌های تکراری هستند. مثلا «بن بست اول» با ۱۷۹۴ بار استفاده برای نامگذاری بن‌بست‌های تهران، تکراری‌ترین نام در میان آنهاست. در میان کوچه‌ها نیز «کوچه دوم» با ۲۴۵ بار تکرار، بیشترین میزان نامگذاری را دارد. اما دلیل اینکه «کوچه اول» رکورد دار پرتکرارها نیست، تقسیم این نامگذاری میان دو واژه «یکم» و «اول» است که جمعا ۳۱۹ بار تکرار شده است.
نکته مهم در نامگذاری معابر شهر اما تکرار زیاد برخی نام‌های خاص است که بررسی‌های سازمان فاوا نشان می‌دهد اسامی «یاس»، «لاله» و «حسینی» بیشترین مورد استفاده را در نامگذاری کوچه‌ها و بن‌بست‌های پایتخت دارد.
درخواست بالای مردم برای تغییرنام
سخنگوی شورای‌اسلامی شهر تهران و عضو کمیسیون فرعی نامگذاری پارلمان شهری پایتخت در گفت و گو با همشهری آنلاین، باتاکید برضرورت تغییر تدریجی برخی اسامی پرتکرار در شهر گفت: در شورای‌شهر، درخواست‌های زیادی برای نامگذاری و تغییر نام به شورا و شهرداری واصل می‌شود که خیلی از آنها مردمی هستند و بسیاری هم از سوی مجموعه‌ها و تشکل‌ها به دست ما می رسد.
علیرضا نادعلی افزود: بخشی از این درخواست‌ها عمدتا برای معابر بی‌نام تازه تاسیس و تازه شکل گرفته هستند که قابلیت نامگذاری دارند یا معابری را شامل می‌شوند که نام‌هایشان تکراری است.
اسامی تکراری اما با حساب‌وکتاب
او ادامه داد: سیستم هوشمندی در نقشه تهران جستجو و تعداد تکرار هر کدام از نام‌ها را اعلام می‌کند. این سیستم در زمان نامگذاری‌ها به کمک کمیسیون نامگذاری می‌آید. پیش از نامگذاری کوچه یا معبری در شهر، از این سیستم، استعلام گرفته می‌شود که مثلا اسمی که قرار است روی معبری گذاشته شود، چقدر تکرار شده است و اگر پرتکرار بود، نام دیگری انتخاب می‌کنیم.
نادعلی با بیان اینکه نام‌های پرتکرار و تکراری دقیقا جایی است که ما برای نامگذاری‌های بهتر و هدفمند تر برنامه ریزی داریم، گفت: از ابتدای دوره شورا با همین روش پیش رفته‌ایم و در ادامه راه نیز این روند را به تدریج ادامه می‌دهیم.
سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران در عین حال اضافه کرد: میسر نیست که همه نام های تکراری شهر را برداریم و تغییر نام دهیم. چرا که بخشی از این نامگذاری‌ها در هر گوشه تهران به تدریج و متناسب با اتفاقات آن زیست بوم بوده است. در این نقطه است که ما حق نداریم به هم ریختگی ایجاد کنیم و یکباره اسم‌های تکراری را عوض کنیم. برخی از این نامگذاری ها با حساب و کتاب بوده است.
تغییر نام‌ها تدریجی خواهد بود
عضو کمیسیون نامگذاری شورای اسلامی شهر تهران گفت: «اما آنچه مسلم است، ما به تدریح نام‌هایی که ممکن است مردم را برای یافتن نشانی، سردرگم کند، تغییر می دهیم و نام جدید جایگزین می‌کنیم. در دوره‌های قبل از ما هم تقریبا به همین شکل بوده است. با این روش، عملا با گذر زمان نام های پرتکراری که لازم است به تدریج با نام های جدید جایگزین می شوند؛ در واقع ما در شورا و به ویژه در کمیسیون، به سمت نامگذاری هدفمند حرکت می‌کنیم. ضمن اینکه باید تاکید کنم که این روند به دوره و زمان خاصی محدود نیست و روند آن تدریجی خواهد بود.»