همشهری آنلاین: مه‌دود شدیدی در زمستان سال ۲۰۱۳ بخش‌های بزرگ از شرق چین از جمله شهرهای بزرگی مانند پکن و شانگهای را پوشاند و میزان ذرات معلق کمتر از ۲/۵ میکرون PM.2.5 به طور میانگین به بالای ۱۵۰ میکروگرم در متر مکعب رسید و در برخی از جاها تا ۳۰۰ تا ۵۰۰ میکروگرم در مترمکعب اوج گرفت.
گرچه چین از لحاظ شاخص‌های بین‌المللی کارکرد زیست‌محیطی در رتبه‌های بالایی قرار ندارد، اما هنگامی که آلودگی هوا به حدی بالا گرفت که دیگر نمی‌شد آن را نادیده گرفت، مقامات چینی با پشتکاری تمام‌عیار اقدامات سریع و هماهنگی را در پاسخ به ناخشنودی عمومی انجام دادند.
مقامات در آن هنگام در بالاترین سطوح پذیرفتند که آلودگی هوا به حد بحرانی رسیده است و باید آن را حل کرد. لی که چیانگ، نخست‌وزیر چین در مارس ۲۰۱۴ در سخنانی در جلسه سالانه پارلمان طرح مشروحی برای حل مشکل آلودگی هوا را ارائه کرد گفت جنگ با آلودگی با همان جدیت جنگ با فقر در گذشته دنبال خواهد شد.لی مه‌دود ناشی از آلودگی هوا در شهرها را «هشدار قرمز طبیعت بر ضد توسعه ناکافی و بی‌احتیاط» نامید.
برنامه «جنگ با آلودگی» کاهش دادن شاخص ذرات معلق خطرآفرین با قطر زیر ۱۰ میکرون (PM10) و ۲/۵ میکرون (PM2.5) را در اولویت قرار داد و همچنین حذف نیروگاه‌ها و کارخانه‌های قدیمی به عنوان منبع اغلب آلودگی هوا نیز هدف گرفت.
شهر پکن نیز برای این جنگ با آلودگی یک برنامه چندلایه ۱۰۰ میلیارد دلاری را برای پاک کردن هوایش به اجرا درآورد.
صنایع سنگین مانند صنایع فولاد را تغییر مکان داده شدند، کارخانه‌های آلاینده تعطیل شدند، خودروهای قدیمی را مجبور به خروج از خیابان‌ها شدند و مصرف گاز طبیعی و برق به عنوان منبع انرژی جایگزین زغالسنگ در پکن و مناطق مجاور آن شد و درخت‌کاری گسترده‌ای در این مناطق انجام شد.
پذیرفتن برگزاری المپیک زمستانی ۲۰۲۲ در پکن در سال ۲۰۱۵ نیز به عنوان کمکی برای افزایش انگیزه‌ها برای بهبود وضعیت محیط زیست این شهر به کار گرفته شد و شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین در آن هنگام وعده داد که پکن میزبان بازی‌هایی «سبز» باشد.
یک دلیل دیگر موفقیت این برنامه هماهنگی کارآمد میان دولت‌های مرکزی، ایالتی و شهری بود که امکان اجرای همزمان اقدامات لازم را در شهر پکن و ایالت‌های مجاور آن را داد.
با اینکه برای پاک شدن هوای پکن هنوز اقدامات بیشتری لازم است انجام شود، اما به گفته مقامات چینی این شهر در سال ۲۰۲۲ نسبت به هنگام شروع این کارزار کمتر از یک دهه پیش حدود چهار ماه بیشتر با آسمان پاک دارد و غلظت PM2.5 با کاهشی ۷/۹ درصدی در هر سال نسبت به هنگام شروع این برنامه ۶۳ درصد کاهش یافته است.
البته هنوز مبارزه چین با الودگی هوا پایان نیافته است. هدف موقتی که چین برای برنامه آلودگی هوایش تعیین کرده بود، رساندن میانگین شاخص P2.5 به ۳۵ میکروگرم در مترمکعب بود، اما میزان هنوز ۵ میکروگرم در متر مکعب بالاتر از میزان توصیه‌شده ۳۰ میکروگرم در مترمکعب بوسیله سازمان جهانی بهداشت است. برخی از بخش‌های صنعتی شمال چین هنوز میزان این شاخص آلاینده به خصوص در زمستان به ۲۰۰ میکروگرم می‌رسد.
کارگروهی که مطالعه‌ای درباره آلودگی هوا به سفارش برنامه ملی پژوهش آلودگی چین انجام می‌داد، امسال توصیه کرد این کشور استانداردهای ملی کیفیت هوایش را بالا ببرد و حفاظت‌های قانونی برای سلامت انسان را ارتقا بخشد.
بر اساس گزارش این کارگروه، قرار گرفتن کوتاه‌مدت در معرض میزان‌های بالای PM2.5 ممکن است باعث آسیب حاد به بدن شود و بروز علائم یا بیماری‌های قلبی-عروقی و تنفسی را باعث شود و به مرگ زودرس و رشته‌ای از اثرات زیانبار بر سلامت بینجامد.
این کارگروه به دولت چین توصیه کرد همچنان استفاده از انرژی‌ها پاک را ترغیب کند، ارتقای صنایع برای کاهش آلایندگی‌شان ادامه دهد و آلودگی ناشی از وسائل حمل‌ونقل را کاهش دهد و بالاخره برای رسیدن به هدف «کربن خنثی» (به صفر رساندن میزان خروجی گازهای کربن‌دار به جو) تا سال ۲۰۶۰ بر اساس تعهد چین تلاش‌های بیشتری انجام دهد.