زمانی که قرار بود تولید شود به اتهام استعماریبودن چندین مرتبه تولیدش به تعویق افتاد، پس از آن هم تحویل و تولیدش بارها به جنجال روز بازار تبدیل شد و حال نیز دوباره قیمت این خودرو و حاشیههای جدیدش دردسرساز و گیجکننده شده است. خودروسازان طی ماههای اخیر هرچه کردند نتوانستند قیمت این خودرو که روزی قرار بود جایگزین پیکان و پراید شود را 2 میلیون تومان بالا ببرند، حال میگویند چه باید کرد تا از تولید این خودرو زیان نکنیم. البته عدهای میگویند که آنها هنوز هم روی این خودرو سود میکنند اما سودشان مثلاً مانند تولید پراید نیست که طبق گفتههای احمد قلعهبانی، رئیس سازمان گسترش 6 میلیون تومان تمام میشود و 5/7 میلیون تومان فروخته میشود.
مسئولان رنوپارس، تامینکننده قطعات تندر 90 میگویند: هرچند تولید بالا رفته، باید قیمت قطعات افزایش یابد، اما خودروسازان ایرانی میگویند یا رنوپارس قیمت فروش قطعاتش را کم میکند یا خودمان قطعات را تامین میکنیم و در این صورت نیازی به شرکت رنوپارس یکی از معدود شرکتهایی که پس از انقلاب با سرمایهگذاری مشترک خارجی و ایرانی شکل گرفته است نیست. اما رنوپارس نیز اینگونه جواب میدهد که تولید تندر در ایران بدون حضور رنوپارس غیرممکن است.
جنجال بر سر رنوپارس
میشل کربل، مدیرعامل رنوپارس در پاسخ به این سؤال که خودروسازان ایرانی در پی خرید ارزان قطعات بهدنبال حذف این شرکت هستند اینگونه پاسخ میدهد که طبق قرارداد، تولید تندر90 با وجود رنوپارس معنی پیدا میکند. رنو با توجه به حضور رنوپارس دانش فنی و سرمایهگذاری را وارد ایران کرده است تا کیفیت تولید قطعات و تامین قطعه مناسب را تضمین کند پس چنین گفتهای امکان ندارد.
وی در پاسخ به این سؤال که خودروسازان ایرانی میگویند تولید تندر90 سودی ندارد و این به خاطر افزایش قیمتهای رنو است، اما حال مجوز افزایش قیمت خودرو نیز داده نشده است، میگوید: قیمت خودرو بستگی به ایرانخودرو و سایپا دارد و این مسئولیت ما نیست. اما در مورد قیمت قطعات رنوپارس مسئول است در این بخش باید توضیح دهم که قیمت قطعات هم به دو بخش باز میگردد قطعاتی که از ایران تامین میشود و قطعاتی که از خارج از ایران میآیند.
در مورد 40درصد قطعاتی که از خارج تامین میشود ما هیچ افزایش قیمتی نداشتهایم. اما درباره 60درصد قطعاتی که از داخل تامین میشوند به چندین دلیل افزایش اتفاق افتاده است. اول آنکه تورم و افزایش هزینههای تولید مانند انرژی و دستمزد نیروی کار، تولید را گران تمام میکند و دوم افزایش قیمت یورو است. در آن زمان که قرارداد بسته شد، یورو 800 تومان بود و حالا 1400 تومان است. قطعهسازان ایرانی نیز برای خرید مواداولیه محتاج به پرداخت یورو هستند و در نتیجه قیمت محصولاتشان افزایش یافته است. از طرفی قطعهسازان ایرانی هنوز به راندمان مطلوب تولید موردنظر رنو نرسیدهاند که همین دلیل قیمت را افزایش میدهد. البته شانس آنکه قیمتها را پایین و ثابت نگه داریم در آینده هست، اما به شرطی که راندمان بالا رود و با افزایش تیراژ، تولید اقتصادی شود.
ولی برخلاف این سخنان مهرداد بذرپاش، مدیرعامل سایپا خبر از کاهش قیمت خرید قطعات E0 و E1 داده است، اما مدیرعامل رنوپارس این صحبتها را تایید نمیکند. البته این تنها مهر عدمتایید رنو نیست. بلکه میشل کربل حرف ناصر مرزبان، مدیرعامل شرکت ایساکو که گفته بود قیمت برخی قطعات تندر90 هشت برابر شده است را نه تنها تایید نمیکند حتی تکذیب هم میکند و میگوید: ما حتی قطعات یدکی را برای ایران ارزانتر از جاهای دیگر دنیا وارد میکنیم. اما تمام این سخنان ضدونقیض نتیجه یک بحث است و آن هم افزایش نیافتن قیمت تندر90. وزارت صنایع با افزایش قیمت تندر90 مخالفت کرده و خودروسازان با آنکه میگویند خودرو کالای اساسی نیست که دولت بتواند قیمتش را تعیین کند مجبور شدند قیمت مدل E0 و E1 تندر را ثابت نگه دارند و تنها حدود 400 هزار تومان قیمت این محصولات افزایش یافت چرا که هزینه شمارهگذاری و بیمه خودرو و برخی موارد دیگر که بر عهده مشتری است افزایش یافته است.
به این ترتیب E0 بدون کولر 8 میلیون و 900 هزار تومان و E0 با کولر 9 میلیون و 400 هزار تومان عرضه میشود. E1 پایه نیز 9 میلیون و 800 هزار تومان تمام میشود البته پیشفروش برخی از مدلهای تندر تنها در چند روز تمام شد. ولی فروش نقدی این محصولات با تحویل 15 روز در مدلهای E0 و E1 در پارسخودرو آغاز شده است با این همه تکلیف تندر90، E2 پرتقاضاترین مدل تندر90 که با توجه به امکاناتی که دارد مانند ABS و کیسه هوا و همچنین موتور 110 اسب بخاریش، یکی از بهترین خودروهای کنونی بازار ایران است مشخص نشده و شرکتهای تولیدکننده سعی در افزایش قیمت این محصول دارند.
با این همه چه شده قیمت تندر90هایی که طبق قرارداد CKD آن 3800 یورو قیمت دارد آنقدر بالا رفته است که کربل مدیرعامل رنوپارس در پاسخ به این سؤال که مگر چقدر قیمت 60درصد قطعات کل خودرو که تولید داخل است افزایش یافته که حال خودروسازان میگویند سود نمیکنیم و در نهایت قیمت خودرو نیز 4 میلیون تومان بیشتر از قیمت قطعات خودرو طبق قرارداد است. تنها میگوید: نمیتوانم ریز قیمتها را بگویم، تنها با توجه به افزایش هزینهها و قیمت قطعات خودرو باید بهدنبال راهی باشیم که نظر دو طرف یعنی زیانندادن خودروسازان ایرانی و فشارنیامدن به رنوپارس و قطعهسازان ایرانی تامین شود.
خودروسازان ایرانی متقاضی کاهش سود رنوپارس هستند بهگونهای که مدیران 2 شرکت سایپا و ایرانخودرو گفتهاند در غیراین صورت خواهان حذف رنو هستند اما کربل مدیرعامل رنوپارس نیز این کاهش سود را تایید نمیکند و میگوید: ما بهدنبال راههایی هستیم که بتوانیم مشکل را به نفع 2طرف حل کنیم.
از نظر برخی کارشناسان یکی از راههای حلشدن مشکلات افزایش تیراژ است، اما با توجه به آنکه تندر90 نتوانست قیمت پراید و پیکان را داشته باشد نتوانست به تیراژ 300 هزار دستگاهی که تولید را کاملاً دارای صرفه اقتصادی میکرد برسد، با این همه کربل در پاسخ به این سؤال که تاکنون پس از دو سال 70 هزار تندر تولید کردهاید امسال چقدر تندر تولید میکنید، تنها امیدوار است 100 هزار تندر تولید شود.
در این میان شاید صادرات یکی از راههای افزایش تیراژ و کاهش هزینه تولید باشد طبق قرارداد نیز 20درصد محصولات باید صادر شود که تاکنون محقق نشده است. صادرات یکی از همان بندهایی بود که نمایندگان مخالف طرح تندر90 در مجلس میگفتند هیچگاه تحقق نخواهد یافت و رنو هم مانند پژو با دروغ زیر تعهداتش خواهد زد.
اما کربل مدیرعامل رنوپارس، میگوید: ما صادرات به عراق را شروع کردیم و قرار است تندر90 تمام همسایههای ایران را کارخانههای ایران تامین کنند، ما هیچگاه زیر قرارداد خود نخواهیم زد، چون سرمایه و دانش وارد ایران کردهایم و کیفیت کارخانههای قطعهسازی در ایران را نیز افزایش دادهایم، قدم بعدی ما پس از این مراحل صادرات است ما گام به گام پیش خواهیم رفت.