به گزارش همشهری آنلاین، سال‌هاست که ایرانی‌ها به‌خاطر تحریم‌های ظالمانه صورت گرفته از سوی دولت آمریکا به بخش مهمی از امکانات و ابزارهای مورد نیاز خود دسترسی ندارند. GL D-۲ در واقع یک مجوز عمومی است که در حوزه ارتباطات برای شرکت‌ها می‌تواند از اهمیت خاصی برخوردار باشد. پیش از این شرکت‌های حوزه فناوری ارتباطات امکان دسترسی به بسیاری از سرویس‌ها را نداشتند که اکنون سند GL D-۲ این محدودیت‌ها را برداشته است. در این میان چند نکته قابل توجه است. تا لحظه نگارش این گزارش، گشایشی از سوی کاربران و شرکت‌ها مشاهده نشده است. دوم، شاید شرکت‌های خارجی حداقل فعلا تمایلی برای این گشایش‌ها نداشته باشند و علاوه بر این آمریکا به رقبا و سهم بازار جهانی خود هم توجه می‌کند.
انتشار اپلیکیشن‌های بانکی
پوریا آسترکی، کارشناس ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به این پرسش همشهری که آیا اپلیکیشن‌های مالی و بانکی امکان انتشار در فروشگاه‌های اپلیکیشن را خواهند داشت یا نه، می‌گوید: «ابهام‌هایی در این مورد وجود دارد. طبق تعریفی که در GL D-۲ آمده، اپلیکیشن‌های شخصی و حتی شرکتی ایرانی اکنون می‌توانند در اپ استورها حضور داشته باشند. اما بانکی که تحریم است، علی‌القاعده نمی‌تواند اپلیکیشن خود را منتشر کند.»
آسترکی GL D-۲ را یک مجوز عمومی برای استفاده از نرم‌افزار، خدمات فناوری، سخت‌افزار و امثالهم می‌داند و ادامه می‌دهد: «فرد، شخص، سرویس یا شرکتی که تحریم است نمی‌تواند مشمول این مجوز باشد.»
آیا اجرایی می‌شود؟
این کارشناس فناوری اطلاعات همچنین به این موضوع اشاره می‌کند که اگرچه این مجوز داده شده، اما اجرایی شدن آن و اینکه چه شرکت‌هایی آن را اجرایی کنند، مسئله‌ای جداگانه است. آسترکی به ۲مانع برای اجرایی شدن مفاد GL D-۲ از سوی شرکت‌ها اشاره می‌کند که نخستین مورد موضوع پرداخت‌های مالی است.
به‌گفته او این موضوع به این معنی است که «یک ایرانی باید بتواند با مثلا شرکت‌هایی چون آمازون، اپل یا مایکروسافت ارتباط مالی برقرار کند تا بتواند از خدمات آنها استفاده کند. اما از آنجا که این ارتباط مالی حداقل به‌طور رسمی برقرار نیست، مشکلاتی پیش‌رو خواهد بود». تحلیلگر شبکه‌های اجتماعی دومین دلیل را براساس تجربه‌های گذشته و تصمیم‌های متعدد آمریکایی‌ها تحلیل می‌کند و می‌گوید: «شرکت‌های مورد نظر با توجه به اینکه دسترسی مالی رسمی و جدی به بازار ایران ندارند، باید در ساختار کسب‌وکار یا دسترسی‌های خود تغییراتی ایجاد کنند و این در حالی است که آمریکا ممکن است چندماه دیگر، دوباره آنها را محدود کند.
به‌گفته آسترکی «این بی‌ثباتی تبدیل به عاملی برای عدم‌تمایل شرکت‌ها به اجرایی کردن GL D-۲ می‌شود».
چه نفعی برای مردم دارد؟
این تحلیلگر شبکه‌های اجتماعی به GL D-۱ که حدود ۱۰سال پیش منتشر شد، اشاره می‌کند و می‌گوید: «در این مجوز استفاده از بعضی خدمات آنلاین مانند شبکه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌ها و... برای کاربران ایرانی مجاز شمرده شده بود و کاربر در این مجوز به‌عنوان شخص حقیقی تعریف شده بود.» آسترکی با اشاره به اینکه GL D-۲ مجوز گسترده‌تری است، عنوان می‌کند که هم استفاده از خدمات در این مجوز بیشتر شده و هم قید «فرد» حذف شده است. نکته مهم این مجوز استفاده شرکت‌های ایرانی از امتیازات آن و استفاده از اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های رایگان و پولی است. به‌گفته این کارشناس پیش از این «نه تنها ایرانی‌ها نمی‌توانستند از گوگل کلود یا سرویس‌های دیگر استفاده کنند، بلکه اگر یک سایت روی آنها ساخته شده بود هم احتمالا ایرانی‌ها به آن دسترسی نداشتند».
برنده کیست؟
این کارشناس در مورد تحلیل‌های مرتبط با این مجوز می‌گوید: «یک برداشت از GL D-۲ این است که آمریکایی‌ها می‌گویند ما می‌خواهیم خدمات فناوری و آزادی‌های بیشتری برای کاربران ایرانی فراهم کنیم که درواقع برای خنثی‌سازی فیلترینگ و محدودیت‌های داخلی است.» با این حال، به‌گفته آسترکی «یک روایت دیگر را هم نباید نادیده گرفت که وقتی آمریکایی‌ها تصمیم می‌گیرند این خدمات را در اختیار ایرانی‌ها قرار دهند، در حقیقت می‌خواهند با رقبای داخلی و خارجی(اروپا یا چین یا هند) که شاید تحریم‌ها را خیلی جدی نمی‌گیرند مقابله کنند». این کارشناس می‌گوید: «درواقع، این آزادسازی می‌تواند به‌معنای حفظ مزیت رقابتی سرویس‌های آمریکایی و حفظ برتری آنها از نظر سهم بازار جهانی باشد.»
گزارش: عمادالدین قاسمی‌پناه