به گزارش همشهری آنلاین، ۲۷ دی‌ماه «ایگور لویتین» دستیار ویژه رییس جمهور روسیه در دیدار با «محمد مخبر» معاون اول رییس جمهور کشورمان از آمادگی شرکت‌های روسی برای «تولید مشترک بالگرد» با ایران خبر داد.
پیش از این هم امیر مجتبی روحانی مدیرعامل پنها (پشتیبانی و نوسازی هلی‌کوپتری ایران) از تبدیل شدن ایران به قطب منطقه‌ای تعمیر بالگردهای شرقی خبر داده بود.
سابقه حضور بالگردهای روسی در ایران به اواسط دهه هفتاد شمسی بازمی‌گردد، در این زمان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای تکمیل ناوگان خود تعدادی بالگرد ترابری میل۱۷ در مدل‌های مختلف خریداری کرد، پس از آن هلال احمر و فرماندهی انتظامی کشور نیز تعدادی از همین بالگرد در مدل‌های مختلف را از روسیه خریداری کردند.
بالگرد mil۱۷ هوانیروز سپاه در حال شلیک راکت سنگین S۲۴
با ورود بالگردهای روسی میل۱۷ به کشور، رفته رفته زمینه ایجاد بسترهایی برای اورهال و نگهداری این بالگردها در کشور ایجاد شد و متخصصان بالگردی کشور در زمینه تعمیر، نگهداری و بروزرسانی این بالگردها تجارب ارزشمندی به‌دست آوردند.
به‌نظر می‌رسد با تجارب خوبی که در حوزه به‌کارگیری بالگردهای روسی در نیروهای مسلح به‌ویژه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وجود دارد، زمینه برای ورود سایر بالگردهای روسی مخصوصاً بالگردهای رزمی نیز به‌وجود آمده است و برخی کاربران و کارشناسان شبکه‌های اجتماعی نیز به آن پرداخته‌اند و گمانه‌زنی‌هایی راجع به خرید بالگرد رزمی میل۲۸ و کاموف۵۲ توسط نیروهای زمینی و دریایی سپاه را مطرح کرده‌اند؛ موضوعی که خیلی هم دور از انتظار نیست و با توجه به نوپا بودن «هوانیروز» در نیروی زمینی و «هوادریا» در نیروی دریایی سپاه، نیاز مبرم این دو رده به بالگردهای جدید با کارایی بالا احساس می‌شود.
هم‌اکنون تنها بالگرد رزمی موجود در نیروهای مسلح کشورمان بالگردهای AH۱-J کبرا هستند که در دو نوع با قابلیت شلیک موشک هدایت‌شونده تاو و دیگری تنها با قابلیت شلیک راکت‌های هفتاد میلی‌متری هایدرا هستند.
بالگرد AH۱-J تاو کبرای هوانیروز سپاه با سامانه هدفگیری بهینه‌شده ایرانی
این بالگردها پیش از انقلاب از کشور آمریکا خریدار شده‌اند و پس از پیروزی انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس در قالب پروژه «طوفان» ارتقا یافته‌اند و هم‌اکنون علاوه بر قابلیت پرواز در شب می‌توانند طیف متنوعی از تسلیحات بومی را نیز شلیک کنند.
بالگرد طوفان۲
اما علی‌رغم همه تلاش‌های صورت‌گرفته برای ارتقای بالگردهای کبرا و حتی تولید بالگردهای رزمی شاهد۲۸۵ و تعریف پروژه‌هایی مانند بالگرد شاهد۲۱۶ هیچ‌کدام از این پروژه‌ها نتوانسته‌اند پاسخگوی همه نیاز نیروهای مسلح ـ با توجه به تغییر معادلات در حوزه نبرد زمینی ـ باشند.
بالگردهای شاهد۲۷۸ و شاهد۲۸۵
طرح پیشنهادی برای ساخت بالگرد شاهد۲۱۶
در حوزه هوادریا نیز نیروی دریایی سپاه از بالگردهای میل ۱۷، ۲۰۶ و ۴۱۲ بهره می‌برد که علی‌رغم امکان تسلیح این بالگردها هیچ‌کدام بالگرد تخصصی رزمی نیستند و در این زمینه نیز به‌نظر می‌رسد هوادریای سپاه باید با بالگردهای جدید تقویت شود.
بالگرد mil۱۷ نیروی دریایی سپاه
بالگرد ۴۱۲ نیروی دریایی سپاه
با توجه به موارد پیش‌گفته، به‌نظر می‌رسد بالگردهای میل۲۸ و کاموف۵۲ گزینه‌های مناسبی برای نیروهای زمینی و دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی باشند،
چه اینکه حضور هردوی این بالگردها در جنگ اوکراین، فرصت خوبی را برای ارزیابی آنها توسط فرماندهان ایرانی فراهم کرده است.
بالگردهای میل۲۸ (جلو) و نسخه دریایی کاموف۵۲ (عقب)
بالگرد میل۲۸ یا «شکارچی شب» یک بالگرد رزمی با دو موتور توربوشفت با قدرت ۲۵۰۰ اسب بخار است که سرعتی معادل حدود ۳۲۰ کیلومتر بر ساعت به این بالگرد می‌دهد.
این بالگرد مجهز به توپ ۳۰میلی‌متری ۲A۴۲ است که در نفربر بی.ام.پی.۲ نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، علاوه بر آن، دو بالچه جانبی این بالگرد به آن اجازه حمل طیف متنوعی از تسلیحات مختلف مانند انواع راکت‌های ۸۰ و ۱۲۲ میلی‌متری و موشک‌های هدایت‌شونده ضد تانک اتکا و اشتورم را می‌دهند.
علاوه بر این، بالگرد میل۲۸ می‌تواند برای دفاع هوایی، از موشک‌های هدایت حرارتی دیگر نیز استفاده کند، همچنین این بالگرد می‌تواند با تجهیز به مخازن سوخت خارجی به برد عملیاتی بیشتری دست یابد.
بالگرد mil۲۸
میل۲۸N با تجهیز به انواع سامانه‌های دید در شب پیشرفته، مخصوص پرواز و عملیات در شب طراحی شده است و نمونه NE آن با تجهیز به سامانه‌های ارتباطی پیشرفته و امکان ارتباط با پهپاد، برای صادرات در نظر گرفته شده است.
همچنین کابین خلبان این بالگرد از حفاظت خوبی در برابر گلوله‌هایی تا کالیبر ۲۳میلی‌متری برخوردار است، علاوه بر آن، بالگرد میل۲۸ به انواع هشداردهنده‌های لیزری و حرارتی و همچنین فلر برای منحرف کردن موشک‌های حرارتی مجهز است که سطح حفاظت این بالگرد را در حد قابل قبولی ارتقا داده است.
بالگرد میل۲۸ همچنین می‌تواند یک رادار موج میلی‌متری روی روتور اصلی ملخ خود حمل کند که به این ترتیب قادر خواهد بود از موشک‌هایی با این نوع هدایت نیز استفاده کند.
هدایت موج میلی‌متری به شیوه‌ای از هدایت موشک گفته می‌شود که در آن امواج رادار به سطح زمین تابانده می‌شود. در حالت عادی، امواج برگشتی طول موج ۵۰ میکرون دارند و در صورتی که شیئی دیگر روی سطح قرار داشته باشد که جنس آن متفاوت باشد، طول موج امواج بازگشتی متفاوت خواهد شد و موشک طول موج‌های متفاوت را دنبال می‌کند تا به هدف برسد.
این شیوه هدایت در دریا نیز کاربرد دارد زیرا دریا سطحی صاف و بدون عارضه دارد که کوچکترین عارضه در سطح آن قابل تشخیص و هدفگیری است.
جدول مشخصات میل۲۸
| طول |
۱۷ متر |
| عرض |
۵ متر |
| ارتفاع |
۳ متر |
| وزن خالی |
۷۸۹۰ کیلوگرم |
| بیشینه سرعت |
۳۲۰ کیلومتر بر ساعت |
| سقف پروازی |
۴۶۰۰ متر |
| برد رزمی |
۴۴۰ کیلومتر |
| برد با مخازن سوخت خارجی |
۱۳۰۰ کیلومتر |
| بیشینه وزن برخاست |
۱۱۵۰۰ کیلوگرم |
با توجه به ظرفیت‌های بالگرد میل۲۸ در حوزه حمل سلاح که چند برابر بالگردهای کبراست و همچنین سطح حفاظت مناسب آن، به‌نظر می‌رسد گزینه مناسبی برای نیروی زمینی سپاه باشد.
mil۲۸ به‌همراه رادار موج میلی‌متری روی ملخ اصلی
بالگرد کاموف۵۲ نیز یکی دیگر از بالگردهای پیشرفته روسی است که به آن لقب «تمساح» داده‌اند؛ اما شرایط این بالگرد با سایر بالگردهای رزمی فرق می‌کند و اولین تفاوت آن در نوع قرارگیری ملخ‌های اصلی و طرز نشستن خلبان و کمک‌خلبان کنار یکدیگر است.
در بالگرد کاموف۵۲ ملخ عقب بالگرد حذف شده است و برای جبران نیروی گشتاور ملخ اصلی، دو ملخ روی همدیگر قرار گرفته‌اند که خلاف جهت یکدیگر می‌چرخند.
علاوه بر آن، به‌خلاف سایر بالگردهای رزمی در دنیا که خلبان و افسر اسلحه به‌صورت پشت‌سرهم قرار می‌گیرند، در این بالگرد، خلبان و افسر سلاح کنار یکدیگر می‌نشینند.
نبود ملخ عقب در این بالگرد موجب کاهش طول آن شده است و همین امر موجب می‌شود این بالگرد گزینه‌ای مناسب برای نشست و برخاست از روی ناوهای نیروی دریایی باشد.
کاموف۵۲ دارای دو موتور توربوشفت با توان ۲۷۰۰ اسب بخار است که سرعت آن را به ۳۵۰ کیلومتر بر ساعت می‌رساند. این بالگرد همچنین دارای سامانه دید جریانی و یک رادار موج میلی‌متری در دامنه بالگرد است که توان کشف تانک از فاصله ۱۲کیلومتری را دارد.
کاموف۵۲ دارای دو بالچه هر کدام با سه جایگاه حمل تسلیحات است که این بالگرد را قادر می‌سازد انواع راکت‌ها و موشک‌های هوا به زمین روسی و همچنین موشک‌های هوا به هوا را با خود حمل کند؛ علاوه بر این، کاموف۵۲ دارای یک توپ ۳۰میلی‌متری ثابت در سمت راست بدنه است.
حمل و شلیک موشک‌های کروز ضدکشتی قابلیتی است که این بالگرد را به گزینه مناسبی برای نیروی دریایی در اجرای عملیات‌های دریایی و پشتیبانی از تاخت آب‌خاکی تبدیل کرده است.
بالگرد کاموف۵۲ با موشک کروز KH-۳۵
همچنین نمونه‌ای از این بالگرد با نام کاموف۵۲کا برای تفنگداران دریایی روسیه توسعه داده شده است که به‌جای رادار موج میلی‌متری، از یک رادار آرایه فازی مانند رادار جنگنده میگ۳۵ استفاده می‌کند.
بالگرد کاموف۵۲ مدل توسعه‌یافته برای تفنگداران دریایی روسیه
مشخصات کاموف۵۲
| طول |
۱۶ متر |
| ارتفاع |
۵ متر |
| بیشینه وزن برخاست |
۱۲۲۰۰ کیلوگرم |
| بیشینه سرعت |
۳۵۰ کیلومتر بر ساعت |
| سقف پروازی |
۵۵۰۰ متر |
| برد رزمی |
۴۶۰ کیلومتر |
| نوع موتور |
۲ موتور وی‌کا۲۵۰۰ |
| قدرت موتور |
۲۷۰۰ اسب بخار |
صحبت‌های اخیر شهریار حیدری، نماینده و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی مبنی بر خرید جنگنده‌های سوخو۳۵ و تسلیحاتی نظیر سیستم‌های پدافندی، موشکی و همچنین بالگرد، احتمال ورود این دو بالگرد به سازمان رزم نیروهای مسلح به‌ویژه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تقویت می‌کند؛ موضوعی که در صورت تحقق، گام مؤثری در جهت تقویت ناوگان بالگردی نیروهای مسلح کشورمان خواهد بود.