همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: استان زنجان با پوشش تحصیلی بالای ۹۹ درصد، جزو استان‌های برتر کشور در این حوزه شناخته می‌شود. موضوعی که علی اسماعیلی، مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان، آن را تایید می‌کند و به خبرنگار همشهری‌آنلاین می‌گوید: وضعیت پوشش تحصیلی در استان تا حدی بهبود پیدا کرده که باید با ذره‌بین دنبال افراد بیسواد یا دانش‌آموزانِ بازمانده از تحصیل بگردیم. اگرچه همچنان آمار ترک تحصیل را داریم که دلایل متفاوتی دارد. از بیماری دانش‌آموزان گرفته تا بیماری، ازدواج یا مهاجرت.
۱۲ مدرسه در زنجان با یک دانش‌آموز فعالند
مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان با تاکید بر این که پوشش تحصیلی حداکثری، یکی از مهم‌ترین برنامه‌های ما در استان است، ادامه می‌دهد: برای پوشش تحصیلی بالا، باید تعداد مدارس هم زیاد باشد. در دوره ابتدایی ما می‌توانیم مدارسی را داشته باشیم که فقط با یک دانش‌آموز فعال باشد و برای همین ۱۲ مدرسه ابتدایی در استان فقط با یک دانش‌آموز فعالند. ۱۸۷ مدرسه ابتدایی هم در سراسر استان داریم که کمتر از ۱۰ دانش‌آموز دارند.
اسماعیلی تاکید می‌کند: از آنجا که «توسعه عدالت آموزشی» برای ما اهمیت بالایی دارد، تمام تلاش خود را می‌کنیم که دانش‌آموزی به دلیل نبود مدرسه یا به حد نصاب نرسیدن تعداد دانش‌آموزان، از تحصیل باز نماند.
مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان می‌گوید: از آنجا که در زنجان هم مثل خیلی از استان‌ها مساله مهاجرت از استان وجود دارد، خیلی از روستاهای ما به دلیل مهاجرت ساکنان، خالی از سکنه شده‌اند و در بعضی از روستاها فقط پنج شش خانوار یا کمتر زندگی می‌کنند. در ان میان ما تلاش‌مان این است که نگذاریم دانش‌آموزان باقیمانده در روستاها از تحصیل جدا شوند.
اسماعیلی می‌گوید: در شهرها که آمار جمعیتی بالاست، این اتفاق نمی‌افتد. اما در روستاهای دوردست که تعداد افراد در سن تحصیل کم است و دانش‌آموزانش هم امکان رفتن به مدارس روستاهای هم‌جوار را ندارند، سعی کرده‌ایم با یک معلم، یک جا را تعیین کنیم که دانش‌آموز از تحصیل عقب نماند. در بعضی روستاها مدرسه داریم. در بعضی از روستاها هم یک جا مثل خانه را در نظر گرفته‌ایم تا دانش‌آموز در آن تعلیم ببیند.
او تاکید می‌کند: این کار هزینه بالایی برای آموزش و پرورش دارد اما چون دنبال برقراری عدالت آموزشی هستیم، باید برایش هزینه کنیم.
دلایل ترک تحصیل زنجانی‌ها
مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان به آمار ترک تحصیل دانش‌آموزان در این استان اشاره می‌کند و می‌گوید: ما در استان ۸۴۶ دانش‌آموز ابتدایی، هزار و ۹۵۲ دانش‌آموز مقطع متوسطه اول و ۷ هزار و ۴۴۳ دانش‌آموز مقطع متوسطه دوم داریم که از تحصیل بازمانده‌اند. البته تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در مقاطع مختلف تحصیلی در استان نسبت چند سال گذشته روند کاهشی دارد.
این مسئول درباره دلایل ترک تحصیل در این استان توضیح می‌دهد: عوامل متعددی برای ترک تحصیل بچه‌ها در زنجان وجود دارد. یکی از این دلایل، ازدواج دانش‌آموزان در سنین خیلی پایین است. مثلا در ۱۰ - ۱۱ سالگی ازدواج می‌کنند که در این زمینه نیاز به کار فرهنگی داریم. همین مساله باعث پایین آمدن پوشش تحصیلی می‌شود.
اسماعیلی با بیان این که آمار ترک تحصیل در ۲ شهرستان زنجان بیشتر از بقیه شهرستان‌ها است، می‌گوید: اینها وقتی در سن پایین ازدواج می‌کنند، دیگر تمایلی به ادامه تحصیل ندارند. نه خودشان و نه همسران‌شان. همین پوشش تحصیلی را به هم می‌زند. البته امکان تحصیل برای دانش‌آموزانی که ازدواج می‌کنند، فراهم است اما هم خودشان تمایلی نشان نمی‌دهند و هم شناسایی آنها برای آموزش و پرورش دشوار است که در این حوزه نیازمند همکاری سایر ارگان‌ها و نهادهای مرتبط هستیم.
او می‌گوید: خبر ندارم که آمار ازدواج دانش‌آموزان در استان زنجان امسال بیشتر از پارسال شده یا نه، ولی این مشکل در دختران حادتر است و درباره پسرها کم است. در مجموع، آمار ترک تحصیل دخترها در استان زنجان بیشتر است.
مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان می‌گوید: دانش‌آموزان هرچقدر سن‌شان بالاتر می‌رود، ریزش‌شان بیشتر می‌شود. در همه استان‌ها همین‌طور است. مثلا دانش‌آموز در دوره دبستان، چتر حمایتی بیشتری دارد. اما وقتی در متوسطه اول یا متوسطه دوم درس می‌خواند، وارد بازار کار می‌شود، یا ازدواج می‌کند و از مدرسه بیرون می‌آید. درضمن تعدادی از دانش‌آموزان به بیماری‌های خاص مبتلا شده و مجبور به ترک تحصیل می‌شوند. تعدادی دانش‌آموزان استثنایی هم داریم که خانواده‌هاشان علاقه ندارند اینها را به مدرسه بفرستند. مهاجرت از استان را هم باید به این آمار اضافه کرد. ما همه اینها را در آمار ترک تحصیل محاسبه می‌کنیم.
اسماعیلی با بیان این که پوشش تحصیلی دانش‌آموزان مقطع ابتدایی استان زنجان ۹۹.۲۸ درصد است، ادامه می‌دهد: زنجان جزو ۲ استان نخست کشور در پوشش تحصیلی دانش‌آموزان ابتدایی است و در این زمینه تا بهبود پیدا کرده که باید با ذره‌بین دنبال افراد بیسواد یا افراد بازمانده از تحصیل بگردیم.