به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از ساینس الرت، کابلهای فیبر نوری در سراسر اقیانوسها کشیده شده و راه را برای ارتباط مردم جهان با هم هموار کرده است. دانشمندان میگویند این شبکه گسترده زیرساختی میتواند استفاده دیگری هم داشته باشد: مشاهده سطح زمین از پایین.
به ویژه ۱.۲ میلیون کیلومتر کابل فیبر نوری موجود در حال حاضر، میتواند با ماهوارهها و سایر ابزارهای سنجش از راه دور ترکیب و کل جهان را در زمان حال نظاره کرد. به این طریق، طوفانها و زمینلرزهها ردیابی میشوند و آنطور که تیم محققان پشت این ایده میگویند، میتوان والها و کشتیهای در حال عبور را هم ردیابی کرد. این شبکه حتی پتانسیل این را دارد که برای مشاهده خطوط لوله شکسته هم مورد استفاده قرار گیرد.
مارتین لاندورو، از دانشگاه علوم و فناوری نروژ میگوید:«این ایده میتواند یک رصدخانه جهانی و همینطور بازیگردانی برای علوم اقیانوس و زمینشناسی باشد.»
این نظارت از طریق قابلیت سنجش آکوستیک کابلهای فیبر نوری انجام میشود. هرگونه حرکت در کابل ناشی از امواج صوتی یا امواج واقعی را میتوان اندازهگیری، ثبت و تفسیر کرد. این قبلا توسط برخی از اعضای این تیم از طریق ردیابی نهنگ ها در سراسر قطب شمال بررسی شده است. در طول ۴۴ روز در سال ۲۰۲۰ ، دانشمندان توانستند از طریق کابل زیر آب بیش از ۸۰۰ آواز نهنگ را در فاصله ۱۲۰ کیلومتر تشخیص دهند. آنها همچنین طوفان بزرگی را از فاصله ۱۳ کیلومتر دورتر تشخیص دادند.
این کار از طریق سیستمی که به نام سنجش صوتی توزیعشده یا DAS و دستگاهی امکانپذیر است که اسمش را پرسشگر (interrogator) گذاشتهاند. این دستگاه پالس تور را به پایین و به کابل فیبر نوری میفرستند، سپس هر گونه لرزش و حرکتی را تشخیص میدهد و اندازهگیری میکند.
بیشتر بخوانید:
اگرچه این فناوری چندان جدید نیست، اما در پنج سال گذشته قدم بزرگی رو به جلو برداشته است. لاندورو میگوید: «ما میتوانیم از این امر برای نظارت و اندازهگیری سیگنالهای صوتی در مسافت ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلومتر استفاده کنیم و این جدید است.» البته در حال حاضر محدودیتهایی هم وجود دارد: نتایج حاصل از سیستم نویز زیادی دارد، و این یعنی انتخاب سیگنالها دشوارتر از کاری است که مثلا لرزهنگارها انجام میدهند. این فناوری مدام در حال ارتقا است.
این تحقیق در « Scientific Reports» منتشر شده است.