همشهری آنلاین- محمد بلبلی: همان موفقیت نسبی که با تلاش فراوان در زمینه جذب گردشگر خارجی به دست آمده بود نیز در چند سال اخیر به شدت با چالش مواجه شد. با رئیس جامعه تورگردانان در زمینه گردشگری در کشور گفت و گو کردیم.
رئیس جامعه تورگردانان گفت: تا سال ۹۸ گردشگران خارجی حضور بسیار پررنگی در ایران داشتند، تا آنجا که در شهرهایی مانند اصفهان، شیراز، تبریز و یزد با کمبود هتل و امکانات گردشگری مواجه می‌شدیم، این استقبال گردشگران خارجی تا بهمن‌ماه سال ۹۸ ادامه داشت تا اینکه هواپیمای مسافربری اوکراین دچار حادثه شد و بعد از آن باریزش شدید گردشگران روبه‌رو شدیم.
ابراهیم پورفرج افزود: در اسفندماه سال ۹۸ نیز شیوع ویروس کرونا اتفاق افتاد و گردشگری را در تمام دنیا تحت‌الشعاع قرار داد و تا چند ماه پیش ادامه داشت. بعد از برداشته شدن محدودیت‌های کرونایی در بیشتر کشورها دوباره گردشگری آرام آرام رونق گرفت، این مساله در کشور ما نیز به همین صورت بود. در این چند ماه که شرکت‌های خدمات گردشگری کار را از سر گرفتند، کمی امیدواری ایجاد شد، اما اینبار شروع ناآرامی ها سد راه جذب گردشگران خارجی شد.
وی با بیان اینکه اولین مساله‌ای که برای هر گردشگر داخلی یا خارجی اولویت اول را دارد، امنیت در مقصد گردشگری است، اظهار کرد: کشور ما همواره برای گردشگران، یک مقصد امن بوده، اما این ناآرامی ها باعث شد تا رقبا و مغرضین دست‌به‌کار شده و اخبار ضد و نقیض و بدخواهانه ای را در رابطه با وضعیت امنیت در ایران منتشر کنند که موجب قوت گرفتن انعکاس اخبار بر علیه کشورمان شد. این اتفاقات و تبلیغات سوء باعث شد که حضور گردشگران خارجی در ایران تا ۹۰ درصد کاهش پیدا کند.
پورفرج ادامه داد: ناآرامی در کشورهای مختلف جهان اتفاق می‌افتد، مثلا کشور فرانسه مدت‌هاست که درگیر تجمعات اعتراضی‌ست، اما این تبلیغات سوء بر علیه آنها به وجود نمی‌آید، اما کوچک‌ترین اتفاق در کشور ما توسط رسانه‌های مختلف و بدخواه، بزرگ‌نمایی شده و انواع اخبار منفی بر علیه‌مان به صورت گسترده منتشر می‌شود.
رئیس جامعه تورگردانان با بیان اینکه امسال، چهارمین سالی‌ست که گردشگری در ایران با رکود مواجه شده است، گفت: تنها بخش همچنان فعال در این زمینه، گردشگری زیارتی‌ست، که گردشگرانش از کشورهای همسایه مثل عراق، افغانستان و پاکستان برای زیارت حرم مطهر امام رضا(ع) و دیگر زیارتگاه‌ها به کشورمان سفر می‌کنند.
وی ادامه داد: همانگونه که ما ایرانیان تحت هر شرایطی به زیارت عتبات عالیات مشرف می‌شویم، مردم عراق نیز برای زیارت مرقد امام هشتم شیعیان بسیار مشتاقند. درست است که این هم یکی از انواع گردشگری محسوب می‌شود، اما این گردشگران تنها در یک شهر اقامت می‌کنند، مدت‌زمان کمتری را در ایران می‌مانند و به لحاظ مادی سود کمتری آید سیستم گردشگری کشور می‌کنند.
پورفرج در پاسخ به این سوال که برای نوروز امسال چه برنامه‌ریزی جهت حضور گردشگران خارجی دارید؟ گفت: نوروز را فراموش کنید و این مساله را کاملا کنار بگذارید، چرا که در این شرایط نمی‌توانیم برنامه‌ریزی خاصی برای این ایام داشته باشیم، تا زمانی که این التهابات به طور کامل به پایان نرسد ما نمی‌توانیم با همکاران خارجی خود وارد مذاکره شویم. ما به عنوان فعالان این حوزه همواره برای جذب گردشگران خارجی تبلیغات بسیار مثبتی انجام داده‌ایم.
وی درباره شرکت‌های گردشگری افزود: موسسه جامعه تورگردانان درسال ۱۳۷۰ با همکاری ۳ شرکت گردشگری فعالیت خود را آغاز کرد تا اینکه شرکت‌ها تا سال ۹۸ به ۳۴۰ شرکت افزایش یافتند. بعد از فروکش کردن کرونا به تمامی این شرکت‌ها اعلام کردم که در یک جلسه برای آغاز فعالیت مجدد حضور یابند، اما از ۳۴۰ شرکت حدود ۷۰ شرکت در جلسه حاضر شدند.
وی ادامه داد: نمی‌خواهم بگویم تعداد شرکت‌ها تقلیل یافته، اما بعضا بی‌انگیزگی در بین آنها ایجاد شده است. خیلی از این شرکت‌های گردشگری به خاطر کاهش شدید حضور گردشگران خارجی مجبور به تعدیل نیروهای حرفه‌ای خود شده‌اند، چرا که منبع درآمدهای خود را از دست داده‌اند و قادر به پرداخت حقوق کارکنان نیستند.
پورفرج با بیان اینکه جذب گردشگر خارجی نیازمند تبلیغات است و یکی از این تبلیغات موثر حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی است، افزود: در وضعیت کنونی هیچ یک از شرکت‌ها قادر به حضور یافتن در نمایشگاه‌های بین‌المللی نیستند، به طور مثال برای حضور در سه نمایشگاه به شرکت‌ها اطلاع‌رسانی کردیم، سابقا در هر نمایشگاه ۴۰ تا ۵۰ نفر شرکت می‌کردند، اما اینبار تنها ۴ نفر برای حضور در نمایشگاه اعلام آمادگی کردند.
این کارشناس و فعال گردشگری اظهار کرد: مخارج حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی گردشگری برای هر غرفه حدود ۱۰ هزار یورو تمام می‌شود، حساب کنید به قمیت روز یورو ببینید چقدر باید هزینه شود؟
وی با بیان اینکه راه‌اندازی مجدد صنعت گردشگری راه‌اندازی کار آسانی نیست، گفت: من با وزیر گردشگری، آقای ضرغامی این موضوع را مطرح کردم؛ که در تمام کشورهای دنیا نمایشگاه‌ها توسط دولت برگزار می‌شود، اما در کشور ما رغبتی برای انجام این کار وجود ندارد و نمایشگاه‌ها توسط خود شرکت‌های گردشگری خصوصی برگزار می‌شود، اگر دنبال رونق گردشگری در کشور هستید باید این مساله را در عمل نشان بدهید.
پورفرج افزود: اگر به شرایط عادی برگردیم و دیگر مشکلی برای جذب گردشگر خارجی نداشته باشیم، حداقل ۵ سال زمان می‌برد تا دوباره به شرایط اولیه برگردیم. تا قبل از سال ۹۸ سالانه حدود ۸ میلیون ورودی گردشگر خارجی داشتیم که حدود ۱۵ میلیون دلار ارزآوری برای کشور داشت، اما این رقم در حال حاضر به حدود ۲۰۰ هزار نفر کاهش یافته که آن هم تنها به بخش گردشگری زیارتی و سلامت اختصاص دارد.