همشهری آنلاین - مریم سرخوش: سیدحیدر محمدی، رئیس سازمان غذا و دارو در نشست خبری امروز، با تبریک دهه مبارک فجر انقلاب اسلامی، درباره اقدامات انجام شده در حوزه دارو، گفت: امسال شاهد رشد فزاینده‌ای در حوزه تولید دارو بودیم. یکی از دستاوردهای خوب ما در حوزه دارو رشد میزان تولید دارو به ۹۹ درصد عددی برای اولین بار بوده است. این در حالی است که طی چند سال میزان تولید عددی ما حدود ۹۷ درصد باقیمانده بود و امسال با توجه به آمارنامه دارویی سامانه تیتک، این عدد افزایش پیدا کرده است.
محمدی با بیان این که تولید ریالی دارو هم رشد داشته، بیان کرد: اکنون ۸۷ درصد بازار تولید ریالی است و این عدد هم ارتقا یافته است. این دستاورد بزرگی است و امیدواریم که این اعداد به ۱۰۰ درصد هم برسد.
وی درباره یک درصد از داروهایی که از طریق واردات تامین می‌شود هم عنوان کرد: این داروها برای بیماری‌های نادر و جزو اقلامی است که به صورت بسیار محدود اما با قیمت بالا واردات می‌شوند. این داروها شامل MPS، SMA، داروهای آنزیمی و... که تعداد شرکت‌های تولید کننده آنها کم است و ما نیاز به تامین آنها داریم. بسیاری از این داروها طی سال‌های اخیر تامین شده با وجودی که اثربخشی کامل آنها هنوز مشخص نیست اما با هدف کاهش آلام بیماران تامین شده است. امیدواریم با کمک محققان ایرانی این داروها هم در داخل کشور تولید شوند و به خودکفایی ۱۰۰درصدی در عرصه تولید دارو برسیم.
البته به گفته رئیس سازمان غذا و دارو تکنولوژی تولید بسیاری از داروها در داخل کشور وجود دارد اما به دلیل به صرفه نبودن هزینه تولید، شرکت‌های داروساز به سمت تولید آنها نرفته‌اند.
این مسئول با بیان این که پس از پیروزی انقلاب و طی چند دهه اخیر سبد بزرگی از داروهای بیولوژیک دنیا در کشور تولید می‌شود، ادامه داد: همین حالا در تولید واکسن کشور پیشرو هستیم و واکسن کرونا را در چهار پلتفرم تولید کردیم. سال گذشته واکسیناسیون، با واکسن‌های ایرانی تکمیل شد و در حال حاضر آمادگی کامل تمامی واکسن‌های ایرانی از جمله واکسن کرونا را داریم. در خصوص داروهای بیولوژیک هر ساله شاهد افزایش تولید عددی و رشد ریالی هستیم و در حال حاضر ۹۶ درصد داروهای بیولوژیک مصرفی در کشور تولید داخل است و ۷۹ درصد واکسن‌های مصرفی در مراکز بهداشت و داروخانه‌ها هم از سوی شرکت‌های ایرانی تولید شده‌اند. این در حالی است که در گذشته واکسن‌های مورد نیاز کشور به سختی تامین و واردات می‌شد و در دوران کرونا هم شاهد این مساله بودیم. امروز با افتخار ۷ تولیدکننده واکسن کرونا در کشور وجود دارد که با چهار پلتفرم، واکسن‌های مورد نیاز کشور را تولید می‌کنند. پلتفرم‌هایی که اکنون در اختیار داریم می‌توانند در تولید واکسن‌های دیگر هم به ما کمک کنند. به زودی تولید انبوه واکسن بر پایه mRNA از سوی یکی محققان کشور آغاز می‌شود و یکی از افتخارات خوبی است که در کشور رقم خورده است.
محمدی گفت: در دولت سیزدهم به سمت خودکفایی در تولید انسولین هم حرکت کرده‌ایم. در حال حاضر ۲ تولیدکننده انسولین در کشور فعال هستند و ۳ تولیدکننده هم در مرحله نهایی تولید انسولین انسانی قرار دارند. امیدواریم در سال آینده بخش بزرگی از سهم نیاز بیماران دیابتی از بازار داخلی تامین شود. در این دولت تولید آلبومین و IVIG هم آغاز شده است و در حال حاضر بخش زیادی از نیاز بازار مصرف از این داروها تامین می‌شود. البته هنوز نیاز کامل را نمی‌توانیم تامین کنیم چرا که در دوران کرونا مصرف این داروها افزایش پیدا کرد و اکنون هم مصرف IVIG برای درمان ناباروری هم افزایش پیدا کرده است. بر این اساس نیاز متعادل با تولید ما نیست و کمبود آنها از طریق واردات تامین شده است.
رئیس سازمان غذا و دارو از تولید چند داروی جدید هم خبر داد و بیان کرد: این داروها برای سکته‌های مغزی - قلبی و ضد سرطان برای اولین بار در کشور تولید شده و در دسترس بیماران قرار گرفته است. داروی درمان مشکلات عصبی کودکان هم تولید شده، به زودی رونمایی خواهد شد و در اختیار آنها قرار می‌گیرد. شرایط در حوزه دارو، بسیار مناسب است و به آن افتخار می‌کنیم.
تامین ۱۰ همت برای حل مشکلات نقدینگی دارو
محمدی با بیان این که تنها مشکل موجود در حوزه دارو، تامین نقدینگی است، ادامه داد: یکی از اقدامات بزرگ در دولت سیزدهم اصلاح سیاست‌های ارزی بود. همه می‌دانند که ارز ترجیحی چه مشکلاتی داشت و یکی از چالش‌های حوزه سلامت تامین و انتقال آن بود. اما با شجاعت مسئولان اجرایی دولت این طرح از ۲۳ تیر امسال اجرا شد و ارز ترجیحی برای اقلام دارویی و وارداتی حذف شد و اکنون معضلی در این باره نداریم. این مساله قاچاق معکوس را به شدت کاهش داده است و نزدیک به صفر رسیده‌ایم. امیدوارم مشکل تامین نقدینگی هم با دستورات رئیس‌جمهوری حل شود.
وی افزود: در این باره قرار است ۴ هزار میلیارد تومان از منابع عمومی کشور، ۵ هزار میلیارد تومان از محل صادرات گاز مایع و هزار میلیارد هم از محل اعتبارات عمومی وزارت بهداشت به حوزه سلامت اختصاص پیدا کند. این ۱۰ هزار میلیارد تومان با دستور ریاست جمهوری به دارو تخصیص می‌یابد و بخش بزرگی از مشکلات و چالش‌های مربوط به نقدینگی مرتفع می‌شود.
افزایش شاخص‌های محصولات غذایی
وی افزود: در حال حاضر داریم از یکسری محصولات کشاورزی را نمونه‌برداری می‌کنیم و میزان آفت‌کش‌ها و باقیمانده سموم و افت‌کش‌ها را در آنها اندازه‌گیری می‌کنیم. همچنین میزان نفوذ سموم به داخل فرآورده، میوه و سبزیجات، میزان فلزات سنگینی که از خاک و آب به آنها رسیده، نیترات این محصولات و ... بررسی و اندازه‌گیری می‌کنیم. حال باید توجه کرد که تمام این آزمایشات نیاز به زیرساخت دارد. ایجاد این زیرساخت هم نیاز به تجهیز آزمایشگاه‌ها به دستگاه‌های سنجش و اندازه‌گیری مانند HPLC، GC- MAS و... دارد. ما این دستگاه‌ها را در کشور تولید نمی‌کنیم و در عین حال واردات آنها هم هزینه بالایی دارد که نیاز دارد در قانون بودجه، اعتبار مناسبی برای این موضوع هم دیده شود. البته قبلا اعتباری بالغ بر ۲۵۰ میلیارد تومان در این زمینه در قانون دیده شده بود که اکنون به ۱۰ میلیارد تومان کاهش یافته است. بنابراین نیاز است که این اعتبار هم اصلاح شود تا بتوانیم یکسری از آزمایشگاه‌ها را تجهیز کنیم.
محمدی با بیان اینکه اکنون چهار تا پنج محصول کشاورزی را بعد از ورود به بازار بررسی می‌کنیم، گفت: هدف ما این است که سالانه تعداد محصولات کشاورزی را که مورد ارزیابی و آزمایش قرار می‌گیرند، افزایش دهیم تا به حدی برسیم که بتوانیم تمام محصولات را آزمایش کنیم، اما زیرساخت آن باید تقویت شود که یکی از این زیرساخت‌ها، همین آزمایشگاه‌ها هستند. در حال حاضر تمام محصولات غذایی و کشاورزی صادراتی ما الزاما باید آزمایش و اندازه‌گیری شود. همچنین تمام محصولات غذایی و کشاورزی وارداتی ما نیز باید در گمرک آزمایش و سپس ترخیص شود. در عین حال تعداد شاخص‌هایی را هم که در حال حاضر برای سنجش محصولات غذایی داریم، کم است که به زودی این شاخص‌ها را به ۱۷۰۰۰ شاخص افزایش می‌دهیم.
مبنای محاسبه نرخ ارز در بودجه سال آتی دارو ۳۰ هزار تومان باشد
وی درباره پیشنهاد سازمان غذا و دارو برای بودجه سال آینده، گفت: برای بودجه سال آینده، سازمان غذا و دارو در زمینه مبنای محاسبه نرخ ارز است که مشکل دارد. سازمان برنامه و بودجه مبنای محاسبه نرخ ارز را ۲۳ هزار تومان می‌داند، اما ما اعلام کرده‌ایم که نرخ ارز حداقل باید با ۳۰ هزار تومان محاسبه شود. زیرا ما در سال آینده نمی‌توانیم قانون بودجه را تغییر دهیم. می‌توانیم آن را کم کنیم، اما نمی‌توانیم آن را حتی یک ریال افزایش دهیم. مگر اینکه با مصوبه سران قوا ۱۰ درصد بتوانیم آن را افزایش دهیم که با احتساب ۱۰ درصد می‌شود ۷۵ هزار میلیارد تومان که عملا فایده‌ای برای حوزه دارو ندارد.