بهزاد رنجبر: جنجال‌های عرضه خودرو در بورس‌کالا تمامی ندارد و هر روز یک نهاد تازه مصوبه جدیدی در مورد عرضه خودرو در بورس‌کالا تصویب می‌کند. در ابتدای هفته جاری و به دنبال انتشار دستورالعمل شورای رقابت که فرمول جدیدی برای قیمت‌گذاری خودرو تعیین کرده و رای به خروج خودرو از بورس‌کالا داده بود، شاخص بورس با نزول مواجه شد.
از ابتدای بهمن ماه که بحث قیمت‌گذاری خودرو در شورای رقابت مطرح شده، بازار سهام ۲۶میلیارددلار افت کرده و ۸هزارو۲۰۰میلیاردتومان نقدینگی سهامداران خرد از بازار سهام خارج شده است. این موضوع موجب شده ارزش روزانه مبادلات خرد ۶۰درصد کاهش یابد و از ۱۰هزارمیلیاردتومان به ۴هزارمیلیاردتومان برسد.
مجید عشقی، رئیس سازمان بورس دیروز با انتقاد از مصوبه شورای رقابت گفت: با ورود شورای رقابت عرضه خودرو در بورس‌کالا متوقف شد و این سیگنال خیلی بدی برای بازار بود ریزش بی‌سابقه بورس پس از توقف عرضه رخ داد. عرضه خودرو در بورس علامتی است برای اینکه ما از قیمت‌گذاری دستوری فاصله بگیریم و به حقوق سهامداران احترام بگذاریم. زمانی‌که این موضوع منتفی شد، جو بی‌اعتمادی ایجاد شد و موجب شد تقاضای سهام کاهش یابد، خریداران سهام عقب‌نشینی کنند و کاهش قیمت‌ها اتفاق بیفتد.
رأی جدید و واکنش بورس
۲ روز بعد از انتشار دستورالعمل شورای رقابت برای خروج خودرو از بورس‌کالا و تعیین فرمول قیمت‌گذاری روز گذشته کمیسیون تلفیق مجلس طرحی را تصویب کرد که براساس آن شرکت‌های خودروساز می‌توانند از سال آینده همه محصولاتشان را در بورس‌کالا عرضه کنند.
مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس دیروز در همین باره گفت: تصمیم‌گیری عرضه خودرو در بورس‌کالا از شورای رقابت اخذ می‌شود و به بورس‌کالا سپرده خواهد شد.
تصویب این طرح درکمیسیون تلفیق، واکنش مثبت بورس را در مبادلات دیروز درپی داشت و موجب شد شاخص کل بورس تهران با ۱۸ هزارو ۶۵۵ واحد افزایش معادل ۱.۲ درصد رشد کند. تحت تاثیر این رشد، دیروز سه شنبه ارزش کل بازار سهام که در روز دوشنبه به ۱۵۹ میلیارد دلار کاهش یافته بود بار دیگر به کانال ۱۶۰ میلیارد دلار صعود کرد.
کالبد شکافی مصوبه کمیسیون تلفیق
مصوبه روزگذشته کمیسیون تلفیق مجلس ۳ محور اصلی دارد. محور نخستش این است که خودروسازان از سال آینده تمام محصولات خود را باید در بورس‌کالا عرضه کنند و محور دومش این است که قیمت‌های پایه خودروها باید در شورای رقابت تعیین و پس از تایید حسابرس اعلام شود.
شورای رقابت همچنین موظف است حداکثر ظرف ۳ماه قیمت‌های پایه را به‌روزکند. اما مهم‌ترین بند مصوبه کمیسیون تلفیق، بندی است که در آن خودروسازان موظف می‌شوند ۸۵درصد مابه‌التفاوت قیمت کشف‌شده در بورس‌کالا و قیمت پایه را به حساب وزارت‌کشور و سازمان شهرداری‌ها برای توسعه حمل و نقل عمومی واریز کنند.
این موضوع می‌تواند جریانات نقدی شرکت‌های خودروساز را به شدت تحت تاثیر قرار دهد بعید است انگیزه‌های لازم برای شرکت‌های خودروساز برای عرضه محصولاتشان در بورس‌کالا به وجود بیاید.
درواقع طبق قواعد مالی، مانده جریان‌های نقدی حاصل از درآمدهای عملیاتی در حساب‌های خود شرکت از اهمیت زیادی برخوردار است و در صورت خروج حتی بخشی از این مقدار از حساب‌های شرکت‌های خودروساز، که با زیان‌های سنگین و کسری وجوه در گردش مواجهند، این شرکت‌ها به سرعت با کسری منابع مالی و افزایش زیان ناشی از افزایش هزینه‌های مالی مواجه می‌شوند.
در پیامد این، خودروسازها با مشکل تامین هزینه‌های‌شان مواجه می‌شوند. همین‌حالاهم جمع کل زیان انباشته شرکت‌های خودروساز به ۱۳۰هزارمیلیاردتومان رسیده است. اما عاملی که موجب شده این شرکت‌ها سرپا بمانند درآمدهای عملیاتی آنهاست که صرف پرداخت هزینه‌های جاری می‌شود و در صورتی که قرار باشد این مبلغ به حساب‌های شرکت‌ها واریز نشود، خودروسازها به سرعت وارد مرحله ورشکستگی و بحران‌های کارگری می‌شوند.
انتشار اوراق سلف موازی خودرو، هفته آینده در بورس‌کالا
مدیر بازارهای مشتقه و صندوق‌های کالایی بورس‌کالا با بیان اینکه اوراق سلف موازی خودرو هفته آینده در بورس‌کالا منتشر می‌شود، گفت: عرضه اوراق سلف موازی استاندارد وانت کارا ۲۰۰۰تک‌کابین برای تأمین مالی تولید شرکت بهمن موتور با سررسید ۲ساله و با ارزش ۲۰هزارمیلیارد ریال از هفته آینده در بورس‌کالا آغاز می‌شود.
رحمان آراسته افزود: در صورت تمایل خریدار اوراق، امکان تحویل فیزیکی اوراق به معنی تحویل وانت کارا ۲۰۰۰تک کابین در سررسید مطابق با مشخصات قرارداد و مقررات جاری فراهم است.
او همچنین با بیان اینکه۲خودروساز دیگر نیز در مرحله تکمیل مدارک برای انتشار این اوراق هستند ادامه داد: با توجه به نیاز فعلی کشور در خصوص افزایش تولید و کاهش هزینه‌های تمام‌شده در صنعت خودرو، پیش‌بینی می‌شود بهره‌گیری از سرمایه‌های عمومی و هدایت مستقیم آن به صنعت خودرو در بستر بازار سرمایه نقش چشمگیری در توسعه این صنعت داشته باشد.