به گزارش همشهری آنلاین به نقل از رویترز در حالیکه احتمال یافتن بازماندگان زنده بیشتر در زیر آوار بسیار کمتر میشود، شمار کشتههای زمینلرزه دوشنبه و پسلرزههای پس از آن در مجموع دو کشور ترکیه و سوریه به بالای ۳۳۰۰۰ نفر رسیده است و به نظر میرسد همچنان افزایش یابد. این مرگبارترین زمینلرزه در ترکیه از سال ۱۹۳۹ میلادی تاکنون است.
ساکنان بیخانمانشده در شهر قهرمانمرعش در ترکیه در نزدیکی مرکز سطحی زمینلرزه گفتند آنها مجبور شدهاند چادرهایشان تا جایی که امکان دارد نزدیک به خانههای آسیبدیده یا ویرانشدهشان برپا کنند تا از غارت اموالشان جلوگیری کنند.
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه که در آستانه انتخابات سراسری با پرسشهایی درباره پاسخ دولتش به زمینلرزه روبرو است، وعده داده است که بازسازی مناطق آسیبدیده در طول چند هفته آغاز شود.
در سوریه زمینلرزه بیشترین آسیبه ارا در منطقه شمال غرب این کشور که در دست شورشیان است، ایجاد کرده است و بسیاری از افراد را که قبلا چندین بار در طول جنگ داخلی ۱۲ ساله این کشور آواره شدهاند، دوباره بیخانمان کرده است.
مارتین گریفیث، رئیس کمکهای سازمان ملل از مرز ترکیه و سوریه که در حال حاضر فقط یک گذرگاه در آن برای عبور محمولههای سازمان ملل باز شده است، در توئیتی نوشت: «ما تا به حال به مردم شمال غرب سوریه رسیدگی نکردهایم. آنها به درستی احساس میکنند که به حال خود رها شدهاند» و افزود که او بر حل سریع این مشکل متمرکز است.
در حالیکه بیش از شش روز از نخستین زمینلرزه میگذرد، ماموران اورژانس هنوز چند نفری را که در زیر آوار خانههایشان زنده ماندهاند، پیدا میکنند در حالیکه برای هزاران نفر دیگر این ویرانهها به گورستان بدل شده است.
گروهی از امدادگران چینی و آتشنشان ترکیهای در شهر انطاکیه ترکیه یک مرد ۵۴ ساله سوری به نام مالک میلاندی را پس از ۱۵۶ ساعت ماندن زیر آوار زنده نجات دادند. چنین صحنههایی بسیار نادر شده است و در همین حال شمار مردگان به طور بیامانی بالا میرود.
در یک مراسم تشییع در نزدیکی شهر ریحانلی در ترکیه گروهی از زنان محجبه در حالیکه جنازههای عزیزانشان- بعضی در تابوتهای دربسته، برخی در تابوتهای سرباز و برخی پیچیده شده در پتو- از کامیونها تخلیه میشد، شیون میکردند و بر سینه میکوبیدند.
یک ساکن شهر قهرمانمرعش گفت او تا به حال بستگانش را دفن نکرده است، چرا که پارچه کافی برای کفن کردن جنازهها وجود ندارد. در جاده منتهی به شهر یک کامیون تا لبه بخش بارش از تابوتهای چوبی پر شده بود.
مشکلات امنیتی و جلوگیری از غارت اموال مردم
در مسیر جاده اصلی منتهی به شهر انطاکیه که در آن معدود ساختمانهای سر پا مانده شکافها و سوراخهای بزرگی در نمایشان دارند، گاه به گاه ترافیک متوقف میشود، چرا که امدادگران خواستار برقراری سکوت میشوند تا نشانههای زندگی باقیمانده در زیر آوار را شناسایی کنند.
پس زمینلرزه مرگبار اخیر، کیفیت ساختمانها در کشوری که بر روی چند گسل لرزهای قرار دارد، به کانون توجهها بدل شده است.
فواد اوکتای، معاون رئیسجمهور گفت ۱۳۱ مظنون تا به حال به عنوان مقصران فروریختن برخی از هزاران ساختمان ویرانشده در ۱۰ استان آسیبدیده ترکیه شناسایی شدهاند.
او گفت:«ما این موضوع را تا زمانی که روند قضایی لازم به نتیجه برسد، با دقت دنبال خواهیم کرد، به خصوص برای ساختمانهایی که دچار آسیب شدید شدهاند و ساختمانهایی که فروریختنشان به کشته و زخمیشدن افراد انجامیده است.»
این زمینلرزه در هنگامی رخ داده است که اردوغان با انتخابات ریاستجمهوری و پارلمانی برنامهریزیشده برای ماه ژوئن (خرداد) روبرو است. حتی پیش از این مصیبت، محبوبیت اردوغان به خاطر اوجگیری تورم و کاهش ارزش پول ملی ترکیه سقوط کرده بود.
برخی از آسیبدیدگان زمینلرزه و سیاستمداران مخالف دولت را به واکنش کند و ناکافی در ابتدای عملیات نجات متهم کردهاند و منتقدان این پرسش را مطرح کردهاند که چرا ارتش که نقشی کلیدی در امدادرسانی پس زمینلرزه سال ۱۹۹۹ داشت، زوتر وارد میدان نشده است.
اردوغان مشکلاتی مانند مشکلات کمکرسانی با وجود آسیبدیدن راههای ارتباطی را پذیرفته سات، اما میگوید موقعیت تحت کنترل در آمده است. او خواستار اتحاد شده و سیاسی کردن منفی شرایط را محکوم کرده است.
او همچنین هشدار داده است که غارتگران اموال مردم به شدت مجازات خواهند شد.پلیس با هشت وسیله نقلیه زرهی وانتهای حامل کمک که به سوی شهر قهرمانمرعش را اسکورت میکرد.
گیزم یک امدادگر از استان جنوب شرقی سانلیورفا گفت او غارتگران در شهر انطاکیه دیده است. او گفت: «ما نمیتوانستیم دخالت زیادی بکنیم، اغلب این غارتگران چاقو به همراه دارند.»
یک ساکن سالمند شهر قهرمانمرعش گفت که طلا و جواهرات در خانه او دزیده شده است، و نیروهای پلیس در شهر بندری اسکندرون در تقاطعهای خیابانهای تجاری که فروشگاههای متعدد تلفن و جواهرات دارند، مستقر شدهاند.
دو سازمان امدادرسانی آلمانی روز شنبه با استناد به گزارشها درباره زدوخورد میان گروههای مردم و تاکید بر نگرانیهای امنیتی در مناطق زلزلهزده کارشان را ترکیه متوقف کردند.
مشکلات در سوریه
در سوریه جنگ داخلی ۱۲ ساله عملیات امداد و نجات را با مانع روبرو کرده است. سخنگوی سازمان ملل گفت ورود کمکهای ارسالی از مناطق تحت کنترل دولت به مناطق تحت کنترل شورشیان افراطی با مشکل تایید از جانب گروه اسلامگرای «هیئت تحریر الشام» (HTS) روبرو است که بیشتر این منطقه را کنترل میکند.
منابع نزدیک به HTS در شهر ادلب میگویند این گروه اجازه ورود هیچ کمکی از مناطق تحت کنترل دولت سوریه را نخواهد داد و کمک باید از طرف شمال از جانب ترکیه وارد منطقه شود.
سازمان ملل امیدوار است که با باز کردن دو گذرگاه مرزی دیگر میان ترکیه و منطقه تحت کنترل شورشیان سوری عملیات کمک را با تحویل محمولههای ارسالی از طریق مرزها گسترش دهد.
وزیر خارجه امارات روز یکشنبه با بشار اسد، رئیسجمهور سوریه دیدار کرد و چندین کشور عرب دیگر نیز کمک ارسال کردهاند. نخستین محموله کمکهای کشورهای اروپایی نیز روز یکشنبه وارد دمشق شد.
ششمین مصیبت طبیعی مرگبار قرن بیست و یکم
این زمینلرزه اکنون از لحاظ مرگبار بودن در میان بلایای طبیعی رخ داده در قرن بیست و یکم در رده ششم قرا ردارد و شمار کشتههای آن اکنون از شمار ۳۱۰۰۰ نفر تلفات زمینلرزه بم در سال ۱۳۸۲ فراتر رفته است.
شمار کشتهها در ترکیه اکنون به ۲۹۶۰۵ نفر و در سوریه که در روز است ارقام جدیدی منتشر نکرده است، به بیش از ۳۵۰۰ نفر رسیده است. ترکیه همچنین حدود ۸۰۰۰۰ نفر زخمی بستری در بیمارستان و بیش از یک میلیون نفر بیخانمان مقیم پناهگاههای موقتی دارد.