به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از ساینس الرت، پیدا نکردن حیات روی مریخ ممکن است یک دلیل ساده داشته باشد. مریخنوردهایی که وظیفه کشف نشانههای زیستی را بر عهده دارند، ممکن است، حیات میکروسکوپی را تشخیص ندهند، تنها به این دلیل که ابزار آنها برای این کار مناسب نیست.
مطالعهای جدید که در قدیمیترین صحرای زمین انجام شد نشان میدهد که فناوری کنونی ما، حتی در تشخیص نشانههای حیات در سطح سیاره خودمان هم دچار ضعف است، چه رسد به مریخ.
محققان پشت این تحقیقات استدلال میکنند که بدون بهبود توانایی ما برای شناسایی «ماده تاریک میکروبی» که مدتهاست مرده، درک حیات در مریخ همچنان برای ما دور از دسترس است. به خصوص اگر حیاتی که ما به دنبال آن هستیم میلیاردها سال پیش زمانی که این سیاره گرمتر و مرطوبتر از امروز بود، وجود داشته است.
بیابان آتاکامای شیلی دارای یک دلتای باستانی به نام سنگ سرخ است که حاوی ماسه و سنگ غنی از هماتیت و گل سنگ است. از نظر زمینشناسی، این منطقه کاملا شبیه به بخشهایی از مریخ است، به همین دلیل است که اخترزیستشناسان اغلب از آن به عنوان مدلی برای سیاره سرخ استفاده میکنند.
هنگامی که محققان در شیلی کانیشناسی سنگ سرخ را با بهترین ابزارهای موجود امروزی آزمایش کردند، به نشانههای مرموزی رسیدند. تقریبا ۹ درصد از توالیهای ژنتیکی بهدستآمده با استفاده از توالییابی نسل بعدی در دسته «طبقهبندینشده» قرار گرفتند، در حالی که ۴۰ درصد از توالیهای باقیمانده را نمیتوان به چیزی خاصتر از بالاترین گونهها، مانند سفارشها یا دامنهها اختصاص داد. محققان دانشگاه آتانومای شیلی (Universidad Autónoma de Chile) میگویند که یافتههای آنها «درجات غیرمعمول و بالایی از عدم تعیین فیلوژنتیک» را آشکار میکند.
این تیم مفهوم جدیدی را برای نشان دادن این عدم قطعیت پیشنهاد کرده است، چیزی که آنها را میکروبیوم تاریک یا ماده تاریک میکروبی مینامند. این اصطلاح اساسا به میکروارگانیسمهایی اطلاق میشود که دانشمندان میتوانند از طریق توالییابی ژنتیکی بدون اینکه دقیقا بدانند چی هستند، شناساییشان کنند.
محققان می نویسند: «بنابراین، میکروبیوم تاریک سنگ قرمز ممکن است توسط گونههاای موجود واقعا متفاوتی که در هیچ جای دیگر روی زمین یافت نمیشوند تشکیل شده باشد، یا چنین میکروبیوم تاریکی در واقع نشاندهنده جامعه باقی مانده از گونههای میکروبی باشد که در گذشتههای دور در دلتای سنگ سرخ زندگی میکردند و هیچ خویشاوندی از آنها در پایگاه دادهها وجود ندارد.»
نمونههای سنگ قرمز نیز توسط ابزارهای بستر آزمایشی مورد استفاده در مریخ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند، که نشان میدهد تشخیص میکروارگانیسمها بسیار چالش برانگیزتر و در اکثر موارد با فناوری کنونی غیر قابل تشخیص است.
سال گذشته، مریخنورد استقامت در مریخ، هنگام عبور از دلتای رودخانه باستانی نشانههای قوی از مواد آلی پیدا کرد. در سالهای قبل از آن، مریخنورد کنجکاوی نشانههایی از مولکولهای آلی را هم در ماسه و هم در گل خشکشده کشف کرد. این اکتشافات امیدوارکننده هستند، اما مواد آلی نشانه مطمئنی از حیات نیست. هنوز مشخص نیست که آیا این مولکول ها واقعا منشأ بیولوژیکی دارند یا خیر.
بیشتر بخوانید:
محققان معتقدند که اگر نمونههای جمعآوری شده از مریخ به زمین آورده شوند، شانس بیشتری برای کشف حقیقت وجود دارد. اگر چه سالها است که ناسا در حال برنامهریزی برای آوردن نمونه از مریخ به زمین است، اما گفتن این حرف از انجامش راحتتر است. تاریخ این ماموریت ناسا در حال حاضر دهه ۲۰۳۰ یا ۲۰۴۰ تعیین شده است. امیدواریم تا آن زمان فناوری ما برای مشاهده دقیقتر، پیشرفتهتر شود.
این مطالعه در «Nature Communications» منتشر شد.