گرچه تعدادی از ردههای بالای ارتش، به عنوان یکی از پایههای اساسی حکومت پهلوی وابستگیهایی به خاندان طاغوتی پهلوی داشتند، اما تعلق خاطر و دلبستگی جمع کثیری از بدنه ارتش به حضرت امام خمینی(ره) موجب شده بود تا حکومت محمدرضا شاه متزلزلتر از آن باشد که تصورش میرفت. نفوذ کلام و تفکر منطقی امام- چه در دوران انقلاب و چه در دوران جنگ- کاری کرد که ارتش با تأسی به ایشان در جریان انقلاب نقش موثری ایفا کند. حتی بعضی از مقامات رده بالای ارتش هم با این برخورد امام، دیگر حاضر به اطاعت از دستورات سرکوبگرانه شاه علیه قیامهای مردمی نبودند و آرام آرام به موج چشمگیر مردم پیوستند.
در مرور صفحات زرین انقلاب شکوهمند اسلامی و در بازنگری رویدادها و حوادث دوران هشتساله جنگ تحمیلی، موارد قبل اعتنا و تاثیرگذار فراوانی به چشم میخورد که در میان آنها عملیات آفندی « والفجر 8» جایگاه ویژهای دارد. این عملیات که در رده گستردهترین، پرحادثهترین و موفقترین عملیاتهای دفاع مقدس قرار میگیرد و در سطح دنیا و به خصوص رسانههای گروهی کشورهای غربی انعکاس وسیعی یافت، در ساعت 22:30 بیستم بهمن سال 1364 و همزمان با هفتمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شد؛ عملیاتی که ارتش و هوانیروز در پیروزی آن نقش موثری داشتند؛ همان نیروهایی که در خلال انقلاب نیز جانفشانیهای بینظیری از خود نشان دادند.
در سیامین سالگرد پیروزی انقلاب و به یمن این تقارن،چگونگی اجرای این عملیات غرور آفرین را مرور میکنیم.
پس از انجام چند عملیات مهم توسط ارتش، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در کنار ارتش طی این عملیاتها کار آزموده شده بود، تصمیم گرفت با همکاری ارتش و هوانیروز با نظر آقای هاشمی رفسنجانی عملیات والفجر 8 را طرحریزی کند و در این راه تمام ابزار مورد نیاز خود را اعم از تانک، هواپیما، هلیکوپتر و... از طریق ارتش فراهم کرد.
نیروهای هوانیروز که در بحبوحه حوادث انقلاب همچون اغلب یگانهای ارتش به دلیل خودداری نیروهایش از اطاعت دستورات جابرانه حکومت پهلوی برای سرکوب حکومت مردم انقلابی سرباز زده بودند، در این عملیات نیز دلاورانه حماسه آفرینی کردند. در این عملیات حدود 100فروند هلیکوپتر هوانیروز شرکت داشتند که 80 فروند آن فعال بودند و همین هلیکوپترها با حدود 4هزار ساعت پرواز در جریان عملیات با جابهجایی 2 هزار نفر از مجروحان، جان بسیاری از رزمندگان را نجات دادند و حدود 1600 نفر از فرماندهان و روسا و سربازان را هم منتقل کردند. جالب است که طی این عملیات و در خیلی از موارد دیگر در دوران جنگ تحمیلی، بودند رزمندگانی که قبل از عملیات غسل شهادت میکردند.
چنین افرادی پای کار ما بودند؛ افرادی که با ایمان و بدون توجه به مادیات در جنگ شرکت میکردند. در عملیات والفجر 8، 5 قرارگاه وجود داشت که 3 قرارگاه در اختیار نیروی زمینی سپاه بود؛ قرارگاههایی هم به نام «فرمانده شهید بابایی» ،«شهید سلیمان خاطر» و «خلبان انصاری» در اختیار هوانیروز قرار داشت؛ قرارگاهی هم به نام «رعد» در اختیار نیروی هوایی بود. این عملیات به عنوان بزرگترین عملیات آبی- خاکی کشور طی جنگ تحمیلی شناخته میشود که در آن، صدام به نیروهایش فشار آورده بود که با توجه به مقاومت و حمله جانانه ایرانیها، هر چقدر جلو بروند و خاک ایران را بگیرند، پاداش خوبی در انتظارشان است.
در این عملیات که در سالگرد طلیعه انقلاب صورت گرفت، حدود 30 کیلومتر مربع از خاک میهن اسلامی آزاد شد و حدود 770 کیلومتر مربع از خاک عراق به تصرف نیروهای کشورمان درآمد و ارتباط عراق با آبهای آزاد قطع شد.
از موارد قابل توجه در این عملیات کشته و زخمی شدن حدود 42هزار نفر و به اسارت درآمدن 2500 نفر از نیروهای عراقی بود که تعداد قابل توجهی از آنان از افسران ارشد عراقی بودند. جالب آنکه چندی بعد از اجرای این عملیات در گزارشی که خبرگزاری آلمان آن را در روز 28 بهمن سال 1364 منتشر کرد، افشا شد که صدام حسین در بازدید از جبهه فاو و با مشاهده پیروزیهای درخشان رزمندگان اسلام، در بازگشت به بغداد طی نامهای به نیروهای گارد ریاست جمهوریاش- که مورد اعتمادترین نیروهای او بودند- با لحنی تحقیرآمیز چنین به موفقیت نیروهای کشورمان اعتراف کرد: «ایرانیها با عبور از روی سینه و پهلوی شما، خاک ما را اشغال کردند!»
سرانجام این عملیات غرورآفرین پس از 7 روز تلاش اصلی و تصرف فاو ادامه یافت، ولی ادامه عملیات و دفع پاتکهای مکرر عراق تا 78 روز ادامه داشت و سلحشوران هوانیروز در طول این زمان در منطقه حضور فعال داشتند. پیروزی در این عملیات و بسیاری از عملیاتهای مهم و توفیقآفرین، طی جنگ تحمیلی برآمده از توان و پایمردی دلاورمردان ارتشی بود که امام خمینی(ره) طی ایام پیروزی انقلاب اسلامی با درایت و آیندهنگری بیبدیل خود از توطئه انحلال آن جلوگیری کردند تا پایههای این انقلاب نورسته بیش از پیش محکم شود.
* فرمانده اسبق هوانیروز