همشهری‌آنلاین - فتانه احدی: پایگاه خبری اکسیوس در گزارشی به نقل از ده مقام صهیونیستی، دپیلمات‌های غربی و هم‌چنین متخصصان مطلع آمریکایی نوشت که دولت بایدن طرح توافق موقت با ایران که موجب رفع برخی از تحریم‌ها در ازای توقف بخش‌های از برنامه هسته‌ای ایران می‌شود را با شرکای اروپایی و صهیونیستی خود مطرح کرده است.
اولین واکنش آمریکا به پیشنهاد توافق موقت با ایران | برجام احیاء می‌شود؟
جزئیات طرح بایدن برای توافق با ایران ؛ واکنش تهران | آمریکا نگران است
اکسیوس در ادامه نوشت که این رویکرد جدید آمریکا نمایانگر نگرانی آمریکا از تحولات اخیر برنامه هسته‌ای ایران است. این درحالی است که به گفته ابوالفتح، مقامات آمریکایی این موضوع را به طور کل نقض کرده‌اند. از این رو نمی‌توان در این باره صحبت و تحلیلی انجام داد.در ادامه گفت‌وگوی همشهری آنلاین با امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا را می‌خوانید که این موضوع و مسائل احتمالی در این باره را تحلیل کرده است.
پایگاه خبری اکسیوس نوشت که دولت بایدن طرح توافق موقت با ایران را که هم باعث رفع برخی از تحریم‌ها در ازای توقف بخش‌های از برنامه هسته‌ای ایران می‌شود با شرکای اروپایی و صهیونیستی خود مطرح کرده است. تحلیل شما از این اتفاق چیست؟ چرا دولت بایدن به این نتیجه رسیده است؟
البته در مقاله‌ای که اکسیوس منتشر کرده، آمده است که ایران با چنین طرحی که در آن توقف غنی سازی ۶۰ درصدی و تعلیق برخی از تحریم‌ها باشد، مخالفت کرده است.
اما اخباری هم شنیده‌ام که دولت آمریکا از اساس این موضوع را تکذیب کرده است و گفته که چنین پیشنهادی مطرح نیست.
البته اکسیوس گفته است که ۱۰ منبع این خبر را تایید کرده است. بنابراین من نمی‌دانم صحت و سقم این مقاله چقدر است و واقعا این اتفاق افتاده است یا خیر. منابع رسمی دولت آمریکا در حد وزیرخارجه، سخنگوی وزارت خارجه، سخنگوی کاخ سفید و افراد مسئول و ذی‌نفع از دیشب تا کنون که این مقاله منتشر شده است، من ندیدم که آن را تایید کرده باشند. بنابراین تا زمانی که از دولت آمریکا نشانه‌ای از صحت این گزارش منتشر نکرده باشد، نمی‌توان به سوالات پیرامون این موضوع جواب داد. چون ممکن است از اساس این خبر به واقعیت نزدیک نباشد.
آیا نمی‌توان اینگونه تحلیل کرد که اگر این اتفاق بیفتد چه خواهد شد؟
موضع ایران که مشخص است که ایران توافق موقت را نمی‌پذیرد. این بحث اکنون هم نیست در زمان دولت روحانی که آقای عراقچی مسئول مذاکرات بود هم مطرح می‌شد و حتی گمانه‌زنی‌هایی می‌شد که ممکن است طرفین به توافق موقت برسند. اما مدام افراد رسمی ماجرا می‌گفتند که ایران توافق موقت را نمی‌پذیرد. دلایلی هم مطرح می‌کنند که اقتصاد در بن بست باقی خواهد ماند و چون توافق موقت است سرمایه‌گذاران خارجی به سوی ایران نخواهند آمد، چراکه هر لحظه ممکن است که توافق موقت به هم بخورد از این جهت به نفع ایران نیست که این اتفاق بیفتد.
البته در کلیت دولت آمریکا مایل است توافق صورت بگیرد حتی موقت؛ اما این گونه که این روزها مقامات دولت بایدن ادعا دارند برجام در اولویت آنها نیست. اولویت را اعتراضات در ایران و کمک‌های ایران به روسیه عنوان می‌کنند.
اگر گزارش اکسیوس درست باشد نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها صداقت ندارند و سیاست اعلامی و اعمالی آنها متفاوت است. اگر گزارش اکسیوس واقعیت نداشته باشد نشان می‌دهد که موضع‌گیری دارند که می‌گویند برجام اولویت ما نیست به واقعیت نزدیک‌تر است.
فرض بگیریم که دولت بایدن بررسی این طرح را با اسرائیل و تروئیکای اروپایی مطرح کرده است. آیا با توجه به اینکه احتمالا اروپا موافق و اسرائیل مخالف است چگونه به موازنه و جمع‌بندی می‌رسند؟
بدیهی است که دولت آمریکا ریل‌گذاری سیاست خارجی خود در مقابل ایران را با متحدانش مطرح می‌کند. در منطقه غرب آسیا با عربستان، اسرائیل، ترکیه وکشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، در اروپا با چند کشور اصلی اتحادیه اروپا و با ژاپن، کانادا و استرالیا. طبیعی است که اگر آمریکا پیشنهادی بدهد با آنها مطرح می‌کند و به بحث و تبادل نظر می‌پردازند. حال باید دیدکه آیا اسرائیل با هر توافق مخالف است یا با توافقات خاصی مخالف است؟ اما اینکه واشنگتن با تلاویو، لندن، برلین و پاریس مذاکره کند چیز عجیب و غریبی نیست.
گفته می‌شود رویکرد جدید به خاطر تحولات برنامه هسته‌ای ایران است. این رویکرد تا چه اندازه می‌تواند بایدن را به سوی توافق با ایران و بازگشت به برجام ترغیب کند؟
تا الان که منجر به این اقدام نشده است.
بنا به همان گزارش، بایدن گفته است که آمریکا برای همه گزینه‌ها آماده می‌شود، از نظر شما همه گزینه‌ها به چه معنی است؟
در ادبیات مقامات کاخ سفید وقتی بگویند که همه گزینه‌ها روی میزاست یعنی از جمله اقدام نظامی. اما این حرفیست که ۳۰ سال است از سوی آمریکا مطرح می‌شود.
این ادعا نیز همواره طبیعی است چرا که هیچ رئیس جمهوری نمی‌گوید که اقدام نظامی روی میز نیست. همیشه اقدام نظامی روی میز است،اما استفاده شود یا خیر بحثی دیگر است.
در مورد ایران به کرات گفته‌اند که همه گزینه‌ها روی میز است.گاهی اوقات آن را بزرگنمایی می‌کنند و در پروپاگاندا به آن می‌پردازند، بعضی مواقع هم مطرح نمی‌شود. زمانی که مطرح نمی‌شود به این معنی نیست که گزینه نظامی روی میز نیست، به این معنی است که الان نیازی ندارند به آن اشاره کنند. که گاهی اوقات فکر می‌کنند لازم است روی آن تاکید کنند، گاهی هم سکوت می‌کنند.