همشهری آنلاین – گروه سیاسی: تحرکات اخیر نظامی آمریکا با واکنش وزارت خارجه روبه‌رو شده است. سخنگوی وزارت خارجه در توییتی نوشت که انتشار دوره‌ای اخبار مربوط به اعزام زیردریایی، جابجایی ناوها و یا اعزام بمب افکن‌ها به غرب آسیا، در شرایطی که معادلات جدید منطقه مستعد شکل‌گیری نظمی نوین و عدم نیاز به نیروهای نظامی فرامنطقه‌ای است، بخشی از تقلای دولت آمریکا برای سرپوش گذاشتن بر روند افول قدرتش در جهان است.
این توییت هنگامی نوشته شد که فرماندهی ناوگان هفتم نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا امروز (دوشنبه) در بیانیه‌ای اعلام کرد که ناوشکن موشک‌انداز «یو اس اس میلیوس» از آب‌های جزایر مورد مناقشه «اسپراتلی» در دریای چین جنوبی عبور کرد تا «آزادی ناوبری» را تضمین کند. این آب‌ها مورد مناقشه چین و تایوان است.
در سوی دیگر نیز چهارشنبه هفته پیش وزارت دفاع کره جنوبی از رزمایش هوایی مشترک با آمریکا و حضور دستکم یک بمب افکنB-۵۲H خبر داد. به نظر یم‌رسد ورود بمب‌افکن‌ها به منطقه غرب آسیا پازل تحرکات جدید آمریکا را کامل کرد و حال سوال اینجاست که چرا آمریکا دست به چنین اقداماتی زده است و در پی چیست؟
محمود عباس زاده مشکینی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این زمینه به همشهری آنلاین گفت که تحرکات اخیر آمریکا نشانه افول قدرت این کشور است.
در ادامه مشروح گفت‌وگو با این نماینده مجلس را می خوانید.
تحرکات نظامی آمریکا نشانه چیست و شما آن را چطور ارزیابی می‌کنید؟
نخستین نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که پروژه ایران‌هراسی که آمریکا سرمایه‌گذاری زیادی روی آن کرده بود شکست خورد و حتی نتیجه عکس داد. امروز تمایل همسایگان ایران برای ارتباط با ما از نشانه‌های شکست پروژه آمریکاست. نکته دوم این است که قدرت آمریکا روز به روز کمتر و نقش این کشور در مناسبات جهانی کمرنگ می‌شود.
بزرگ‌ترین حوزه نفوذ آمریکا و عمق استراتژیک این کشور نیز اروپاست که امروز با ادامه بحران اوکراین تبدیل به منطقه تهدید برای آمریکا شده است. اروپا متحد و حیاط خلوت آمریکا بوده است و منظور ما از غرب نیز آمریکا به علاوه اروپا و کاناداست. بنابراین اروپا به عنوان قلب جغرافیایی غرب درگیر مناقشه و بحران شده است.
این اتفاق با ظهور یک قدرت در خاورمیانه به نام جمهوری اسلامی ایران همراه شده است. قدرتی که غربی ادعا می‌کنند نقش تعیین کننده‌ای در معادلات جهانی و جنگ اوکراین دارد. بنابه ادعای غربی‌ها جمهوری اسلامی سلاح به روسیه صادر می‌کند و روسیه با سلاح‌های ایرانی در اوکراین می‌جنگد. البته این ادعای غرب است و من به این مسئله ورود نمی‌کنم. بنابراین افول تدریجی قدرت آمریکا و ظهور یک قدرت بسیار بزرگ، مردمی و دموکراتیک در قلب خاورمیانه منجر به شرایط جدیدی شده است.
امروز غربی‌ها برای ردگم کردن و نقاب کشیدن بر برخی از سیاست‌های شکست خورده خود دست به تحرکاتی در نقاط مختلف آسیا زدند. تهدید اتمی آخرین برگه غربی‌ها و آمریکایی‌ها است که انتظار نمی‌رود به راحتی از آن استفاده کنند. اما وقتی از چنین تهدیدی استفاده می‌کنند و بمب‌افکن‌های دارای قابلیت حمل سلاح اتمی را به پرواز درمی‌آورند نشانه واضحی از سرعت گرفتن تضعیف آمریکا و غرب است.
فکر می‌کنید همزمان با تغییر معادلات در منطقه و جهان این تحرکات منجر به رویارویی‌های بیشتر می‌شود؟ به طور مثال رویکرد آمریکا در قبال چین چطور خواهد بود؟
تمرکز آمریکا بر جمهوری اسلامی ایران است. آن‌ها به نوعی چین را به عنوان قدرت جهانی پذیرفته است و توان و ظرفیت رویارویی مستقیم با چین را ندارند. بنابراین احتمال برخورد این دو کشور بسیار کم و حتی ناممکن است. آمریکا چنین ریسکی نمی‌کند که با قدرت‌هایی مثل چین درگیر شود.
آیا این اتفاقات تاثیری بر روند توافق‌ها در منطقه و روابط ایران و عربستان خواهد داشت؟
اول اینکه به نظر من این تحرکات تاثیری ندارد اما به فرض محال اگر تاثیر بگذارد چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ هیچ اتفاقی نمی‌افتاد. ایران و عربستان بر اساس منافع خود اقدام می‌کنند و امضا توافق با عربستان یا برهم خوردن آن تاثیر چندانی بر ایران ندارد. سیاست خارجی ایران همسایه‌محور است و می‌خواهیم با همه همسایگان از جمله عربستان ارتباط خوب و موثر داشته باشیم. پیش از این سوءتفاهماتی وجود داشته که حل شده و باید از وزارت خارجه و نهادهای مرتبط با این موضوع تقدیر و تشکر کرد. عربستان نیز از این توافق نفع بسیاری خواهد برد و بر اساس منافع ملی خود عمل می‌کند و از عوامل خارجی تاثیر نمی‌گیرد. اما اگر تاثیر بگیرد نیز اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد. چرا که ایران و منطقه ظرفیت‌های بسیاری برای رشد و پیشرفت دارد.