به گزارش همشهری آنلاین، در شغل صحافی شما باید دو شیوهی سنتی و مدرن را در کنار هم یاد بگیرید چرا که گاهی کتابهای قدیمی به پستتان میخورد که صحافی آنها برای شما درآمد خوبی دارد، اما این کتابها همیشگی نیستند و در بقیهی روزهای سال باید به صحافی مدرن مشغول شوید و روزانه بیش از هزار جلد کتاب را به قفسهی کتابفروشیهای مختلف برسانید.
قدم اول: شاگردی در یک کارگاه صحافی
مهدی قانونی را از میان صحافان جوان انتخاب میکنیم تا با او به گفت و گو بنشینیم. او کسب و کارش را از یک کارگاه کوچک صحافی آن هم به صورت سنتی شروع کرد و بعد از چند سال توانست کسب و کارش را گسترش دهد. این روزها از کارگاهی که او راهاندازی کرده چندین نفر نان میخورند و با هم چرخش را میچرخانند.
او این افراد را از میان کارآموزهایی که به کارگاهش مراجعه میکنند انتخاب کرده و شاگردی کردن در کارگاههای صحافی را اولین گام برای صحاف شدن میداند: «من خودم یکی از کارآموزهایی بودم که کنار دست پدر، صحافی را یاد گرفتم. بعد از آن، تا یکی دو سال آنقدر در کارگاههای مختلف آزمون و خطا کردم تا اینکه بالاخره توانستم برای خودم یک کارگاه صحافی راهاندازی کنم، در یک کارگاه صحافی افراد مختلفی در جایگاههای متفاوت کار میکنند که هر کدام از آنها باید تجربه و اطلاعات لازم برای صحافی کردن را داشته باشند. اگر کسی میخواهد صحاف شود باید حداقل دو یا سه سال شاگردی کند و از زیر و بم صحافی سر در بیاورد. از آن به بعد میتواند مقدمات لازم برای دایر کردن یک کارگاه را بچیند.»
صحافی قدیمی و امروزی، در کنار هم
راه اندازی یک کارگاه صحافی به سرمایه نیاز دارد. شاید فکر کنید با داشتن چند ابزار ساده مثل دستگاه پرس، دستگاه برش، حروف سربی فارسی و لاتین، گالینگور، مقوای صحافی، چسب صحافی و شیرازه بتوان این کار را در یک زیرپله هم انجام داد اما برای کسی که صحافی را به عنوان یک شغل انتخاب میکند روش سنتی زیاد به صرفه نیست و این افراد باید پای دستگاههای صحافی مدرن را به کارگاهشان باز کنند تا بتوانند روزانه چند هزار جلد کتاب صحافی کنند: «در صحافی مدرن، هر کسی شاخهای را انتخاب میکند و سر پستش حاضر میشود. به عبارتی این کار به شاخههای مختلف از جمله صحافی شومیزی، مفتول، صحافی مجله و کتاب با حجم کم، صحافی سررسید و دفترهای قطور و صحافی سخت یا تختی تقسیم بندی میشود. کسی که کار صحافی تختی را انجام میدهد تجربهاش از همه زیادتر است و فوت و فنهای مخصوص این کار را خوب میداند.
برای اینکه بتوانید در تمام این شاخهها فعالیت کنید و روزانه تعداد زیادی کتاب را به صورت حاضر و آماده به دست کتابفروشیها برسانید باید دستگاههای متنوعی در کارگاهتان داشته باشید. وجود دستگاه برش کاغذ، ورق تا کنی، دستگاه طلاکوب و نقره کوب و ۳۰ ابزار دیگر در کارگاه شما ضروری است تا بتوانید صحافی مدرن را در کارگاهتان تجربه کنید.
مزیت صحافی مدرن نسبت به سنتی این است که در روش امروزی شما روزانه هزار جلد کتاب را صحافی میکنید در حالی که اگر بخواهید روش سنتی را در پیش بگیرید در یک روز تنها پنج جلد کتاب را صحافی خواهید کرد. اما باید در نظر داشت که هر کسی صحافی مدرن را انتخاب میکند قطعا باید روش سنتی را هم بلد باشد. بعضی از کتابها تنها به روش قدیمی صحافی میشوند و یک استاد کار به اندازهی زمانی که صرف صحافی آن کتاب میکند دستمزد میگیرد بنابراین اگر به دنبال درآمد خوب میگردید نباید هیچ پیشنهادی را از دست بدهید.»
۲۰ متر کارگاه
سرمایهی اولیه برای راهاندازی یک صحافی کوچک اما مدرن، شاید زیاد به نظر برسد اما اگر شما به این کار علاقهمند باشید و پشتکار لازم را به خرج دهید طی مدت کوتاهی این سرمایهی اولیهتان را زنده خواهید کرد: «برای اینکه بتوانید یک کارگاه ۲۰ متری با وسایل صحافی داشته باشید . این مبلغ بستگی به این دارد که شما کارگاهتان را با چه متراژی و در کدام نقطهی شهر راهاندازی میکنید. مکانی که شما انتخاب میکنید اهمیت زیادی دارد. کارگاه شما هر چقدر به کتاب فروشیها یا قطب صنعتی شهر نزدیک باشد چرخ کارتان بهتر و راحتتر میچرخد. اما در کل خوب است بدانید به دلیل ضوابطی که در اتاق اصناف برای این شغل تعریف شده کارگاههای صحافی نمیتوانند در مرکز شهر راهاندازی شوند.»
صحافی، کار گروهی میطلبد
در صحافی سنتی، یک استادکار کافی است تا همهی کارها را انجام دهد اما در روش مدرن و امروزی برای چرخاندن کارگاه صحافی ۲۰ نفر دست به دست هم میدهند. این افراد در قسمتهای مختلف کار میکنند. هر چه کسب و کار شما بزرگتر باشد و به عبارتی بخواهید بیشتر سود به دست آورید باید به تعداد افرادی که در کارگاه مشغول میشوند اضافه کنید: «معمولا در یک کارگاه صحافی بیش از ۱۰ نفر مشغول کار میشوند. عدهای در قسمت کاغذ تا کنی و تعدادی در قسمت ترتیب بندی، دوختن فرمها به هم، برش، شیرازهبندی و تهبندی کار میکنند. این افراد باید آنقدر دستشان در انجام این کارها تند باشد که در روز بیش از ۱۰۰۰ جلد کتاب صحافی کنند.»
علاقه و عشق، یک اصل مهم در صحافی
در صحافی چیزی که بسیار اهمیت دارد علاقه به کار است. خیلیها با وجود اینکه مانعی در این کسب و کار بر سر راهشان قرار نگرفته اما بعد از دو یا سه سال آن را رها میکنند و سراغ کار دیگری میروند. اگر میخواهید در این حرفه دوام بیاورید باید نسبت به آن عشق و علاقه داشته باشید: «صحافی یک هنر است و شبیه هنرهای دیگر به علاقه نیاز دارد. خیلیها فکر میکنند میشود با خرج کردن پول صحاف شد اما فقط پول نیست که موفقیت شما را تضمین میکند.
برای همین تنها به کسانی که به کتاب و صحافی علاقه دارند پیشنهاد میکنم سرمایهیشان را در چنین شغلی سرمایهگذاری کنند در غیر این صورت بدانند صحافی شبیه تجارت یا کارهای اداری نیست و بازدهی آن بستگی به میزان علاقهی افراد دارد. در مواقعی اگر فرد مستعد این کار باشد سر یک سال میتواند تمام هزینههای از دست رفته را جبران کند و گاهی هم دو تا سه سال طول میکشد تا هزینههای اولیه به حساب شخص بازگردد.»
چگونگی داشتن یک درآمد قابل قبول
سودی که شما از شغل صحافی به دست میآورید به سرمایهای که وسط میگذارید بستگی زیادی دارد. همان طور که قبلا گفته شد اگر برای راهاندازی این کارسرمایه اولیه مناسبی بگذارید ماهانه درآمد قابل قبولی خواهید داشت و با بالا رفتن تجربههایتان در شغل صحافی، سالانه به میزان سود شما هم اضافه خواهد شد.
گرچه سود حاصل از صحافی ارتباط مستقیمی با سرانهی مطالعهی کشور دارد اما در هر صورت هر چقدر شما بتوانید خلاقیت بیشتری به خرج دهید، سود بیشتری نصیبتان خواهد شد. همچنین با گذشت زمان میزان درآمد افراد، از کارگر گرفته تا صاحب کارگاه، زیادتر خواهد شد. در این شغل، کارگرهای ساده هم به میزان سابقهی کارشان حقوق میگیرند و اگر سابقهی خوبی داشته باشند دستمزدهای آنها بیشتر هم میشود. به صورت کلی صحافی ریزه کاریهای زیادی دارد و هر صحاف فنون مخصوص به خودش را دارد. اینکه شما از این راه چقدر بتوانید درآمد داشته باشید بستگی به تعداد مشتریها و نوع صحافیای که ارائه میدهید دارد.»
ارزیابی شوید و امتحان بدهید
برای داشتن یک صحافی، اگر ساکن تهران هستید میتوانید به اتحادیه ی صحافان واقع در خیابان پامنار مراجعه کنید در غیر این صورت باید به ادارهی فرهنگ و ارشاد اسلامی استان محل سکونتتان بروید. در هر دو حالت از چند فیلتر خواهید گذشت: «قبل از هر چیزی، دستگاهها و وسایل کارگاه شما توسط کارشناسان ارزیابی میشود. برای این کار، چند بار از تجهیزات کارگاه شما بازدید میشود، بعد از آن مهارتهای شما در این زمینه مورد آزمایش قرار میگیرد و اگر در این کار تواناییهای لازم را داشته باشید، در لیست افرادی که صلاحیت این شغل را دارند قرار خواهید گرفت. در مرحلهی بعدی، مکان کارگاه صحافی شما بررسی میشود.
اگر ساکن تهران یا هر شهر بزرگ دیگری باشید، کارگاه شما در ۲۰ کیلومتری و خارج از همان شهر دایر خواهد شد. البته اگر بخواهید در استان تهران کارگاه صحافی راهاندازی کنید سابقهی کاری و گرایش تحصیلی شما هم مورد توجه وزارت ارشاد قرار میگیرد. در رابطه با این گزینه کسی که میخواهد کارگاه صحافی راهاندازی کند باید لیسانس رشتههای مرتبط با کتاب و چاپ را همراه با چهار سال سابقهی کار در یک کارگاه صحافی معتبر داشته باشد.»
منبع: سرنخ هفتهنامهحوادثوشگفتیها - اسفند ۱۳۹۵