در این مقاله ضمن معرفی موتور القایی تک فاز و موتور القایی سه فاز به بررسی تفاوت های آن ها می پردازیم.
موتور القایی تک فاز
ابتدا، اجازه دهید قبل از بررسی تفاوت های بین این دو الکتروموتور، مروری سریع بر موتور های القایی تک فاز و سه فاز داشته باشیم. موتور تک فاز به دلیل قابلیت اطمینان بیشتر، به عنوان ولتاژ مسکونی نیز شناخته می شود و برای راه اندازی بارهای کوچک مانند لوازم خانگی و مشاغل کوچک انتخاب بهتری است. موتور تک فاز قابلیت تغییر ولتاژ تغذیه یک برق AC توسط یک سیستم را به طور همزمان دارد. در توزیع برق، یک موتور تک فاز از سیم های فاز و نول استفاده می کند. سیم فاز بار جریان را حمل می کند، در حالی که سیم نول مسیری را برای بازگشت جریان فراهم می کند.
هنگامی که این موتور به منبع تغذیه تک فاز متصل می شود، سیم پیچ اصلی جریان متناوب را حمل می کند. یک موتور تک فاز برای کار کردن به مدار های اضافی نیاز دارد. زیرا منبع تغذیه تک فاز متصل به موتور AC میدان مغناطیسی چرخشی ایجاد نمی کند. توان خروجی یک منبع تغذیه تک فاز ثابت نیست و این به این معنی است که منبع ولتاژ آن افزایش و کاهش می یابد.
موتور القایی سه فاز
الکتروموتور های سه فاز به موتورهای القایی خود راه انداز معروف هستند. این موتور ها از خازن، سیم پیچی استارت، سوئیچ گریز از مرکز یا سایر وسایل راه اندازی استفاده نمی کنند. موتور های القایی سه فاز در کاربرد های صنعتی و تجاری مورد استفاده قرار می گیرند. این موتور ها سه جریان متناوب را با سه سرویس الکتریکی جداگانه ارائه می دهند. توان خروجی یک برق سه فاز ثابت باقی می ماند و هرگز به صفر نمی رسد. به چهار سیم، یعنی یک سیم نول و سه سیم فاز نیاز دارد. این سه سیم هادی 120 درجه از یکدیگر فاصله دارند.
نحوه تشخیص موتور تک فاز و 3 فاز
در اینجا چند راه وجود دارد که می توانید بررسی کنید تا مطمئن شوید که کدام یک از موتور های تک فاز یا سه فاز را در اختیار دارید:
- اطلاعات پلاک موتور را که معمولاً روی یک برچسب کاغذی یا فلزی متصل به کناره موتور قرار دارد، بررسی کنید.
- به تعداد سیم های الکتریکی که از موتور خارج می شود نگاه کنید. اگر موتور شما دارای سه سرب سیاه و یک سرب سبز است، احتمالاً سه فاز است. سیم ها با برچسب U، V و W و سیم نهایی با برچسب زمین مشخص می شوند.
- وجود تعداد دو سیم برای موتور تک فاز یا سه تا چهار سیم برای موتور سه فاز را بررسی کنید.
- ولتاژ را با مولتی متر چک کنید. منبع تغذیه موتور تک فاز باید ولتاژ 230 ولت را به شما نشان بدهد و برای موتور سه فاز باید 208 ولت باشد.
الکترموتور تک فاز در مقابل الکتروموتور سه فاز
تفاوت اصلی بین موتور تک فاز و سه فاز این است که موتور های القایی تک فاز خود راه انداز نیستند در حالی که موتور های القایی سه فاز خود راه انداز هستند. موتور های القایی تک فاز و سه فاز بر اساس فاکتور های متعددی مانند منبع تغذیه، مکانیزم راه اندازی، کارایی و مصرف، ابعاد، ساختار، تعمیر و نگهداری و غیره دارای تفاوت هستند بنابراین شما باید براساس نیاز خود برای خرید الکتروموتور سه فاز و یا تک فاز اقدام کنید. تفاوت های موتور تک فاز و موتور سه فاز عبارتند از:
- موتور القایی تک فاز و سه فاز به ترتیب از منبع تغذیه تک فاز و سه فاز استفاده می کنند.
- با توجه به مصرف برق و راندمان موتور تک فاز در مقابل سه فاز، موتور تک فاز دارای راندمان پایینی است در حالی که موتور سه فاز دارای راندمان بالایی است و انرژی بیشتری مصرف می کنند.
- موتور تک فاز در مقایسه با موتور های القایی سه فاز ساده، قابل اعتماد و مقرون به صرفه است.
- تعمیر و نگهداری موتور تک فاز نسبت به سه فاز آسان است.
- اندازه موتور های تک فاز از نظر ابعاد بزرگتر از موتور های سه فاز است.
- در موتور تک فاز مکانیزمی برای تغییر چرخش وجود ندارد. در حالی که با تغییر توالی فاز در استاتور می توان چرخش موتور سه فاز را به راحتی تغییر داد.
- سطوح ولتاژ خروجی در موتور تک فاز و سه فاز به ترتیب برابر با 230 ولت و 415 ولت است.
- گشتاور راه اندازی برای الکتروموتور تک فاز در مقایسه با سه فاز محدود است.
- یک موتور تک فاز باعث ایجاد نویز و لرزش مکانیکی می شود. در حالی که یک موتور سه فاز به آرامی و با صدای کمتر کار می کند.
- تلفات مس یک موتور تک فاز به دلیل یک سیم پیچی که تمام جریان را حمل می کند زیاد است. در حالی که در موتور های سه فاز، به دلیل به اشتراک گذاشتن جریان توسط سیم پیچ ها، تلفات کم است.
برای جمع بندی می توان عنوان کرد که انتخاب بین موتور تک فاز یا سه فاز به ضرورت، صرفه جویی و نیاز شما بر می گردد. پیشنهاد می شود الکتروموتور برق تک فاز را برای مصارف خانگی و مسکونی انتخاب کنید. با این وجود، در حالی که هر دو موتور تک فاز و سه فاز تفاوت های محسوسی دارند، همیشه باید عواملی مانند سیم کشی های مورد نیاز در منبع تغذیه، ولتاژ، محل استفاده آن، راندمان عملکرد و کاربرد را در نظر بگیرید تا سرمایه گذاری عاقلانه ای داشته باشید.
اغلب میزان تقاضای استفاده از موتور های خاص هنگام کار در مناطق خطرناک و با احتمال آتش سوزی مانند پالایشگاه های نفت و گاز بالا است. یکی از این موتور ها که با نام الکتروموتور ضد انفجار شناخته می شود، طبق استاندارد های خاص در مدل های متنوع ساخته شده اند.
آن ها با مواد کیفیت بالا، طراحی مستحکم و یاتاقان های روغن کاری شده ساخته شده اند تا بتوانند تجهیزات داخلی را از خطر اشتعال محافظت کنند. آن ها را می توان در مناطق در معرض خطر اتمسفر انفجاری در تمام صنایع به جز معدن استفاده کرد. مناطق خطرناک در صنایعی مانند تولید مواد شیمیایی و دارویی، پالایشگاه ها، سکو های دریایی و نفتکش ها وجود دارد.
شرکت الکترومتحد یکی از شرکت های مجاز ایران در زمینه خرید و فروش موتورهای الکتریکی است که میتوانید برای خرید الکتروموتور و انواع مختلف آن در برندهای اصلی و اورجینال به این شرکت مراجعه کنید و یا با شماره تلفن های : ۰۲۱۳۳۹۵۸۲۴۲ - ۰۲۱۳۳۹۵۸۲۴۱ - ۰۲۱۳۳۹۵۸۲۴۰ - 09123887441 تماس حاصل نمایید.