به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از ساینس الرت، من عضوی از تیمی بودم که اخیرا آلاینده‌های ساخت بشر را در یکی از عمیق‌ترین و دورافتاده‌ترین مکان‌های روی زمین کشف کرده‌اند. این مکان گودال آتاکاما در عمق ۸۰۰۰ متری اقیانوس آرام است.
وجود بی‌فنیل‌های پلی‌کلرینه (PCB) در چنین مکان دورافتاده‌ای بر یک واقعیت حیاتی تاکید می‌کند: هیچ مکانی روی زمین عاری از آلودگی نیست. پی‌سی‌بی‌ها در مقادیر زیادی از دهه ۱۹۳۰ تا ۱۹۷۰، بیشتر در نیمکره شمالی تولید و در تجهیزات الکتریکی، رنگ‌ها، خنک کننده‌ها و بسیاری از محصولات دیگر استفاده می‌شدند.
در دهه ۱۹۶۰، مشخص شد که آنها به زندگی دریایی آسیب می‌رسانند و این امر منجر به ممنوعیت تقریبا جهانی استفاده از آنها در اواسط دهه ۱۹۷۰ شد. با این حال، از آنجایی که تجزیه پی‌سی‌بی‌ها چندین دهه طول می‌کشد، آنها می‌توانند مسافت‌های طولانی را طی کنند و به مکان‌هایی بسیار دورتر از جایی که برای اولین‌بار استفاده شده بودند بروند و از طریق جریان‌های اقیانوسی، بادها و رودخانه‌ها به گردش خود ادامه می‌دهند.
مطالعه ما در خندق آتاکاما انجام شد که عمیق‌ترین نقطه آن تقریبا به اندازه ارتفاع هیمالیا است. ما رسوب را از پنج سایت در خندق در اعماق مختلف از ۲۵۰۰ تا ۸۰۸۵ متر جمع آوری کردیم و هر نمونه را به پنج لایه، از رسوبات سطحی گرفته تا لایه‌های عمیق‌تر گِل، برش دادیم و پی‌سی‌بی را در همه آنها یافتیم.
آلاینده‌ها به پلانکتون مرده می‌چسبند
در آن قسمت از جهان، جریان‌های اقیانوسی آب‌های سرد و غنی از مواد مغذی را به سطح می‌آورند، که به معنی تعداد زیادی پلانکتون است (موجودات کوچکی در انتهای شبکه غذایی اقیانوس‌ها.) هنگامی که پلانکتون‌ها می‌میرند، سلول‌های آنها به پایین فرو می‌روند و آلاینده‌هایی مانند پی‌سی‌بی‌ها را با خود حمل می کنند. اما پی‌سی‌بی‌ها به خوبی در آب حل نمی‌شوند و در عوض ترجیح می‌دهند به بافت‌های غنی از چربی و سایر ذرات موجودات زنده یا مرده مانند پلانکتون متصل شوند.
از آنجایی که رسوبات بستر دریا حاوی بقایای زیادی از گیاهان و حیوانات مرده است، به عنوان یک مخزن مهم برای آلاینده هایی مانند PCB عمل می کند. حدود ۶۰ درصد از PCBهای آزاد شده در طول قرن بیستم در رسوبات اعماق اقیانوس ذخیره می شوند.
گودال عمیقی مانند آتاکاما مانند قیفی عمل می‌کند که تکه‌هایی از گیاهان و جانوران مرده (که دانشمندان از آن به عنوان کربن آلی یاد می‌کنند) را جمع می‌کند که از طریق آب حرکت می‌کنند.
ما دریافتیم که کربن آلی در عمیق‌ترین مکان‌ها در گودال آتاکاما بیشتر از مکان‌های کم عمق‌تر تخریب شده است. در عمیق‌ترین جاها، همچنین غلظت‌های بالاتر پی‌سی‌بی در هر گرم کربن آلی در رسوب وجود داشت.
ذخیره آلاینده‌ها به این معنی است که رسوبات اقیانوس را می‌توان به عنوان یک آینه گذشته‌نگر استفاده کرد. می‌توان تعیین کرد که چه زمانی یک لایه رسوبی در کف دریا انباشته شده و با تجزیه و تحلیل آلاینده‌ها در لایه‌های مختلف می‌توان اطلاعاتی در مورد غلظت آنها در طول زمان به دست آورد.
آرشیو رسوبات در سنگر آتاکاما ما را شگفت‌زده کرد. غلظت پی‌سی‌بی در رسوبات سطحی در بالاترین میزان بود، که با آنچه معمولا در دریاچه‌ها و دریاها می‌یابیم در تضاد است. به طور معمول، بالاترین غلظت‌ها در لایه‌های پایین‌تر رسوبات یافت می‌شود که در دهه ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۰ رسوب کرده‌اند، به دنبال آن غلظت به سمت سطح کاهش می‌یابد که منعکس‌کننده ممنوعیت و کاهش انتشار پی‌سی‌بی‌ها است.
بیشتر بخوانید:
کشف یک گونه جدید از هیولاهای باستانی ۲۵۰ میلیون ساله | همکاری دانشمندان و بومیان منطقه
هنوز نمی‌دانیم چرا آتاکاما متفاوت است. این امکان وجود دارد که ما به اندازه کافی دقیق به رسوبات نگاه نکرده باشیم تا تغییرات کوچک در پی‌سی‌بی‌ها را تشخیص دهیم، یا اینکه غلظت در این گودال عمیق هنوز به اوج خود نرسیده باشد.
چیزی که می‌توانیم با اطمینان بگوییم این است که بیش از ۳۵۰ هزار ماده شیمیایی که در حال حاضر در سطح جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند در نهایت محیط زیست ما را آلوده می‌کنند. این آلودگی‌ها ناپدید نمی‌شوند و در عمیق‌ترین گودال‌های اقیانوسی جهان ماندگار می‌شوند.