همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: کمبود دارو در کشور چند سالی است که به گفته فعالان حوزه دارو و مسئولان مربوطه وارد مرحله بحرانی شده و بسیاری از داروها حتی داروهای معمول و دم دستی در داروخانه‌ها و حتی بیمارستان‌ها یا نایاب شده‌اند یا به سختی پیدا می‌شوند. از سوی دیگر تولیدکنندگان دارو برای تولید با مشکلات متعددی مواجه‌اند و قیمت دارو نیز که از نگاه آنها بسیار پایین است، خیلی از آنها را در معرض ورشکستگی قرار داده است. در این میان واردکنندگان دارو نیز برای واردات دارو با مشکلات متعدد ارزی و ریالی و گمرکی و ... روبرو هستند.
سال گذشته بسیاری از کارشناسان حوزه تولید و واردات دارو درباره بحرانی‌تر شدن بازار دارو در سال ۱۴۰۲ هشدار داده و اعلام کرده بودند که در سال ۱۴۰۲ در خوشبینانه‌ترین حالت، تنها تا ۴ ماه اول سال می‌توان وضعیت کمبود دارو را با توجه به بودجه اندک حوزه دارو تحمل کرد و بعد از آن باید کاسه چه کنم در دست گرفت و اگر این بحران هرچه زودتر رفع نشود، نظام سلامت کشور به طور جدی به خطر خواهد افتاد.
بیشتر بخوانید؛
وضعیت بحرانی حوزه دارو تا جایی نگران‌کننده شده که روز گذشته حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس نسبت به ذخیره استراتژیک دارویی کشور هشدار داد و گفت: «ذخیره استراتژیک دارویی کشور بسیار پایین است و با نبود بسیاری از داروها مواجه هستیم.» او گفت: «اگر طی دو تا سه هفته اخیر شاهد انجام اقدامات جدی در این رابطه از سوی دولت نباشیم، مسائل را به صورت مکتوب خدمت رهبر معظم انقلاب ارسال خواهیم کرد.»
ما هم نگران سلامت مردمیم/ مجلس نمی‌توانست سقف بودجه دارو را افزایش دهد
حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی در این رابطه به همشهری‌آنلاین می‌گوید: ما در خصوص کمبودهای دارویی برای رئیس‌جمهوری نامه فرستادیم و اگر ببینیم جواب نمی‌گیریم و مشکل کمبود دارو حل نمی‌شود، مجبوریم درنهایت این مسائل را برای مقام معظم رهبری مطرح کنیم.
شهریاری با بیان این که ما در نامه به رئیس‌جمهور نوشتیم که چه کارهایی باید انجام شود تا مشکل کمبود دارو رفع شود، ادامه می‌دهد: ما نگران حوزه دارو و سلامت مردم هستیم که این نامه‌ها را می‌نویسیم و داریم پیگیری می‌کنیم و راهکار هم پیشنهاد داده‌ایم. دیگر الان رئیس جمهور باید تصمیم بگیرد. الان هم داریم از طریق آقای قالیباف (رئیس مجلس) پیگیری می‌کنیم که جلسه‌ای با حضور رئیس بانک مرکزی، وزیر اقتصاد، وزیر بهداشت و درمان، سازمان برنامه و بودجه و گمرک برگزار کنیم و مساله کمبود دارو را در آن جلسه هم مطرح کنیم. چون الان مساله فقط کمبود دارو نیست. در تجهیزات پزشکی هم کمبودهایی داریم. گمرک هم عوارض گمرکی را از ۴ درصد به یک درصد رسانده و قرار است همه اینها را در جلسه‌ای که قرار است تشکیل شود، مطرح و پیگیری کنیم.
این نماینده مجلس با بیان این که ما کمبودهای دارویی را می‌دانیم و همه راه‌ها را داریم می‌رویم ببینیم چه می‌شود، می‌گوید: ما هم نگران سلامت مردم هستیم. چون ذخیره استراتژیک دارویی کشور بسیار پایین است.
رئیس کمیسیون بهداشت مجلس درباره این که چرا مجلس با اعتبار ۶۹ هزار میلیارد تومانی دارو که در بودجه سال ۱۴۰۲ تعیین شده، مخالفتی نکرد، می‌گوید: چون لایحه دولت بود و مجلس نمی‌توانست سقف بودجه را افزایش بدهد. ما فکر می‌کردیم دولت برای حوزه دارو حداقل ۱۶۰ تا ۱۷۰ هزار میلیارد تومان می‌خواهد و نیاز دارد. خود وزارت بهداشت و درمان می‌گفت حداقل ۱۰۵ هزار میلیارد تومان نیاز دارد. اما درنهایت دولت، آن را روی ۶۹ هزار میلیارد تومان تحویل مجلس داد. لایحه دولت ۶۹ هزار میلیارد تومان بود و نمی‌شد و جا نداشت که مجلس ۳۰ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان به سقف لایحه دولت اضافه کند.
حتی داروهای معمولی هم موجود نیستند/ امسال هم کجدار و مریز می‌گذرد
همایون سامه‌یح بخت‌آبادی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی نیز به همشهری‌آنلاین می‌گوید: متاسفانه در حال حاضر داروهای معمولی هم نایاب یا کمیاب هستند و کمبود دارو فقط شامل داروهای خیلی مهم یا داروهای بیماری‌های خاص نیست.
این نماینده مجلس می‌گوید: اگر طرح دارویار از ابتدا تمام زیرساخت‌هایش انجام می‌گرفت و بعد اجرایی می‌شد، طرح بسیار خوبی بود. طبق مصوبه مجلس در سال ۱۴۰۱ قانون داشتیم که پرداختیِ بیمار باید با شهریور ۱۴۰۰ مساوی باشد. در سال ۱۴۰۱ طرح دارویار اجرایی شد اما متاسفانه به دلیل آماده نبودن زیرساخت‌ها با مشکل مواجه شدیم.
سامه‌یح می‌گوید: با توجه به سابقه‌ای که از سال ۱۳۹۹ تا الان داریم، هر سال، هنوز سال به پایان نرسیده، بودجه دارو به اتمام می‌رسد و سازمان برنامه و بودجه درنهایت خواه ناخواه بالاجبار بودجه اضافی برای دارو اختصاص می‌دهد و مبلغ را تامین می‌کند. حالا کم یا زیاد، بالاخره این چند سال همیشه کجدار و مریز تمام شده و رفته است. امسال هم پیش‌بینی من این است که تا مهرماه و در خوشبینانه‌ترین حالت، تا برج نهم/ آذرماه بودجه دارو تمام می‌شود. البته به این معنی نیست که بگویند پولی دیگر نداریم و کاری دیگر انجام نشود. به نظرم بعید است. سال‌های پیش هم به همین مشکل برخورده بودیم و درنهایت سازمان برنامه و بودجه یک بودجه دلاری برای دارو اختصاص داد و کمبودها را تا حدی تامین کرد.
عضو کمیسیون بهداشت مجلس می‌گوید: پیشنهاد من این است که فرانشیز بیمه (فرانشیز درصدی از بیمه است که هزینه آن بر عهده شرکت بیمه نیست و فرد بیمه‌شده باید آن را پرداخت کند.) مثل سال ۱۴۰۰ به ۳۰ درصد افزایش پیدا کند. البته بعضی از داروها ۹۰ تا ۹۵ درصدش را بیمه پرداخت می‌کند. بسیاری از داروهایی که قبلا شامل بیمه نبودند، با طرح دارویار بیمه شدند. در جلسه کمیسیون بهداشت، بنده و چند نماینده دیگر، مخالفت خود را در مورد تحت پوشش بیمه قرار دادن داروهایی که قبلا شامل بیمه نبود مطرح کردیم. چون پیش‌بینی می‌شد که زمانی به این مشکل عظیم برخورد کنیم.
فرانشیز بیمار به میزان ۲ سال پیش برگردد/ خیلی از کارخانه‌های تولید دارو، دستگاه‌ها را خاموش کرده‌اند
سامه‌یح می‌گوید: نظر من به عنوان یک نماینده این است که اگر همه ما گاهی به اشتباهات خود اقرار کنیم و اذعان کنیم که اشتباه کردیم و ماجرا را به حالت قبل برگردانیم، مشکلات بهتر حل می‌شود. در این مورد باید بیاییم فرانشیز بیمار را مثل سال ۱۴۰۰ به ۳۰ درصد برگردانیم. به این ترتیب مشکل کمبود دارو هم رفع می‌شود. وقتی بدهی بیمه‌ها زیاد بشود و نتوانند آن را پرداخت کنند، طبیعتا فشار اصلی آن به صنعت دارو وارد می‌شود. متاسفانه خیلی از کارخانه‌های تولید دارو تعدادی از دستگاه‌های خود را به خاطر مشکلات مالی خاموش کرده‌اند. من فکر می‌کنم باید مشکلات مالی کارخانجات و صنعت دارو برطرف شود و به این ترتیب اوضاع نه صددرصد، ولی بهتر از قبل خواهد شد.
عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی می‌گوید: به نظر من تنها راه این است که فرانشیز بیمار را به ۳۰ درصدِ سال ۱۴۰۰ برگردد و به این ترتیب بالاخره یک مقدار گردش مالی بهتر می‌شود.
این نماینده در پاسخ به این سوال که مجلس برنامه‌ای برای حل بحران دارو دار یا خیر، توضیح می‌دهد: ما در مجلس در این خصوص جلسه می‌چینیم ولی هنوز نتیجه خاصی در این مورد گرفته نشده و تا الان جمع‌بندی خاصی نداشته است.