همشهری آنلاین، شقایق عرفی‌نژاد: مصلای تهران از فردا محل برگزاری نمایشگاه کتاب است که با حضور انتشاراتی‌های مختلف و البته غیبت تعداد زیادی از ناشران تا ۳۰ اردیبهشت دایر خواهد بود. انتشارات نمایش، وابسته به مرکز هنرهای نمایشی، یکی از ناشرانی است که در این نمایشگاه شرکت دارد و از سالیان پیش ناشر تخصصی کتاب‌های تئاتر بوده است. این انتشارات آنطور که مدیرش می‌گوید امسال با چندین جلد کتاب جدید در نماشگاه حاضر خواهد بود. نرگس یزدی از اسفند ماه سال گذشته مدیریت این انتشارات را به عهده گرفته و برنامه‌های جدیدی برای بهبود روند کار انتشارات نمایش در پیش دارد. با او در باره نمایشگاه کتاب و برنامه‌های جدیدش صحبت کردیم:
انتشارات نمایش امسال با چه تعداد کتاب در نمایشگاه حضور دارد؟
ما ۱۷۰ کتاب در بخش مجازی ارائه داده‌ایم و ۷۰ عنوان کتاب هم در خود نمایشگاه و به صورت فیزیکی خواهیم داشت. کتاب‌هایی که در خود نمایشگاه در اختیار خریداران قرار می‌گیرند، همه کتاب‌های جدیدی هستند که از سال ۹۸ به این طرف منتشر شده‌اند. کتاب‌هایی مثل اجرا در شرق و غرب(مجموعه مقالات)، نظریه و عمل در باره کارگردانی، تئاتر کودک و نوجوان، سایه بازی و آداب نقل و نقالی.
چه تعداد از این کتاب‌ها نمایشنامه هستند و چه تعداد کتاب‌های تئوری، چه تالیف و چه ترجمه؟
بیشتر کتاب‌های ما نمایشنامه هستند. یعنی از میان ۷۰ کتاب جدیدی که در نمایشگاه ارائه می‌کنیم، ۴۰ کتاب نمایشنامه هستند و ۳۰ کتاب هم در زمینه تئوری‌اند. بیشتر نمایشنامه‌ها هم کار نویسندگان ایرانی هستند.
خیلی از انتشاراتی‌ها به صورت مجازی شرکت کرده‌اند. انتشارات نمایش چرا تصمیم گرفت در بخش فیزیکی نمایشگاه شرکت کند؟
با توجه به این که در دوره‌ای به دلیل کرونا نمایشگاه اصلا برگزار نشد، برای انتشارات نمایش خیلی مهم بود که در نمایشگاه حضور فیزیکی داشته باشد. فروش مجازی را همیشه داریم، ولی حضور در نمایشگاه حال و هوای دیگری دارد. ضمن این که انتشارت نمایش برنامه‌ریزی‌هایی هم برای اجرای برنامه‌هایی در نمایشگاه دارد.
چه برنامه‌هایی؟
یکی از این برنامه‌ها اجرای نمایش‌های عروسکی در بخش کتاب‌های کودک و نوجوان است. اجراهای خاصی هم با توجه به فضای نمایشگاه آماده شده‌اند که در کنار فروش کتاب، این اجراها را هم خواهیم داشت. به همین دلیل ترجیح دادیم به صورت حضوری در نمایشگاه شرکت کنیم. ضمن این که نمایشگاه کتاب برای دانشجویان فرصت منحصربه‌فردی است و خیلی از آنها دوست دارند در نمایشگاه باشند و کتاب‌ها را از نزدیک ببینند و ورق بزنند.
وضعیت برگزاری نمایشگاه از نظر غرفه‌ها و امکانات دیگر به نظرتان چطور است؟
به نظرم خوب است و مشکل خاصی وجود ندارد. ثبت نام و گرفتن غرفه طبق روال انجام شد و کارها پیش رفت. اگر هم درخواستی داشتیم با ما همکاری شده و از این همکاری نمایشگاه و خانه کتاب بسیار خوشحالیم. انجمن هنرهای نمایشی و اداره کل هنرهای نمایشی هم حامی ما بودند و از زمانی که در این سمت کارم را شروع کرده‌ام، با ما همکاری خوبی داشته‌اند و از تصمیمات جدید حمایت کرده‌اند.
به نظرتان وضعیت نشر کتاب‌های تئاتری، چه از نظر کمی‌و چه از نظر کیفی، چطور است؟
در سال‌های اخیر انتشارات زیادی بخش کتاب‌های تئاتری را راه انداخته‌اند که از یک طرف اتفاق خوبی است و از طرف دیگر می‌تواند، چندان مثبت نباشد. اتفاق خوبی است به این دلیل که منابع نظری زیادی وجود دارند که ترجمه‌شان می‌تواند به تئاتر ما و به دانشجویان تئاتر کمک کند. از طرف دیگر اگر کیفیت ترجمه خوب نباشد و نظارتی هم وجود نداشته باشد و کتاب ویرایش درستی نداشته باشد، سودمند نخواهد بود. به نظرم دانش تخصصی مترجم و این که بتواند مفاهیم را درست انتقال بدهد، بسیار مهم است. اگر این کتاب‌ها با نظارت درست انتشاراتی‌هایی که سواد این کار را دارند، منتشر شوند، بسیار خوب است.
شما از اسفند ماه مدیریت انتشارات نمایش را به عهده گرفته‌اید. چه برنامه‌هایی در پیش دارید؟
من معتقدم پروسه انتخاب کتاب برای ترجمه خیلی مهم است. باید نظارت دقیق در انتخاب کتاب‌ها وجود داشته باشد و مترجم‌هایی انتخاب شوند که دانش تخصصی این کار را دارند. با توجه به وضعیت کاغذ که باعث می‌شود دستمان برای چاپ کتاب‌ها باز نباشد، معتقدم باید از بین آثاری که پیشنهاد شده‌اند، آنهایی انتخاب شوند که می‌توانند واقعا موثر واقع شوند. به همین دلیل از شروع کار برایم مهم بود که یک شورای تخصصی داشته باشیم که سیاست‌گذاری‌های درستی برای چاپ کتاب انجام دهند. این شورا آثاری را که به ما پیشنهاد می‌شود، بررسی می‌کنند. اعضای این شورا همه از جامعه تئاتری هستند و با اولویت‌ها و نیازهای جامعه تئاتری و آکادمیک در حوزه عملی و نظری آشنایی دارند. این گروه با همفکری با هم آثاری را چه در زمینه تألیف و چه در حوزه ترجمه انتخاب می‌کنند که از نظرمان راهگشا هستند و می‌توانند مسیرهای جدیدی را باز کنند.
اما متأسفانه مشکل بودجه همیشه وجود دارد. هرچقدر بودجه بیشتری داشته باشیم، دستمان برای چاپ کتاب‌های بیشتر و به کار گرفتن تیم تخصصی بازتر است. ولی به دلیل محدودیت بودجه کتاب‌های کمتری را می‌توانیم منتشر کنیم. انتشارات نمایش به دلیل شرایط خاصی که دارد، باید آثار مربوط به جشنواره‌ها را هم منتشر کند. این کار را هم سعی داریم با استفاده از همین شورای تخصصی به شکل بهتری انجام دهیم.
اعضای این شورا چه کسانی هستند؟
منصور براهیمی، دکتر باقر قهرمانی، داود دانشور، دکتر حمیدرضا افشار، حسین فدایی حسین و کاظم نظری که به عنوان رئیس مرکز هنرهای نمایشی، مدیر مسئول این انتشارات است. این رویکرد جدید با توجه به این که من تازه کارم را شروع کرده‌ام، تا سال دیگر و در آثاری که در دوره بعد منتشر می‌شوند، نمایان خواهد شد.
پیش‌بینی تان از استقبال از کتاب‌ها در نمایشگاه چیست؟
به دلیل شرایط کرونا و محدودیت بودجه تعداد آثاری که به نمایشگاه فرستادیم چندان زیاد نیست. ولی با توجه به تخصصی بودن این آثار و طیف متنوع آنها پیش بینی این است که استقبال زیادی شود. به خصوص در حوزه کودک و نوجوان و نمایشنامههای تألیفی که فرصتی است برای این که افراد با نمایشنامه‌نویسان ایرانی بیشتر آشنا شوند. با توجه به این که بیشتر انتشاراتی‌ها نمایشنامههای ترجمه کار می‌کنند، انتشارات نمایش با هدف حمایت از نمایشنامه‌نویسان ایرانی، نمایشنامههای تألیفی را منتشر می‌کند و به این ترتیب هم برای نمایشنامه‌نویسان این فرصت ایجاد شده که کارهایشان منتشر شود و هم گروه‌های تئاتری که ترجیح می‌دهند، آثار ایرانی را کار کنند، از این طریق می‌توانند نمایشنامههای بیشتری در اختیار داشته باشند.