همشهری آنلاین، انگار خاک دور سنگی را پوشانده و بالا آمده تا ارتفاعی نزدیک به ۳۰۰ متر پیدا کند و بزرگترین کلوتهای دنیا را شکل بدهد. این سازههای عظیم در پهنه کویر لوت واقعشده و پاییز بهترین وقت سفر به کویر و دیدن کلوتهاست؛ بهخصوص قبل از بارندگیهای پاییزی در کویر.
کویر لوت که بین استانهای کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی واقعشده بزرگترین کویر فلات ایران است و ویژگیهای عجیب و منحصر بهفردی دارد. داغترین نقطه کره زمین در منطقه گندمبریان با دمایی بیش از ۶۵ درجه سانتیگراد در این کویر و نزدیک کلوتها قرار دارد. برای رفتن و دیدن کلوتهای کویر لوت باید به شهر کرمان رفت و از آنجا راهی بخش شهداد شد.
چگونه برویم؟
راهی ماه زمین
برای رسیدن به کرمان - شهری که بین کوههای هزار و کویر پهناور لوت واقع شده - میتوان از هواپیما، قطار، اتوبوس و خودرو شخصی استفاده کرد. طبیعتگردهای حرفهای برای سفر به مناطق کویری از خودروهای دودیفرانسیل استفاده میکنند و آن را بهترین وسیله میدانند اما اگر میخواهید در وقت و انرژی صرفهجویی کنید راه مناسبی وجود دارد.
وسیله نقلیه شخصیتان را با خودروبر قطار همراه ببرید. با این کار شب را استراحت کرده و در این فرصت بخش زیادی از راه را هم رفتهاید.
جاذبههای مسیر
تلفیق کوه و کویر
وقتی از کرمان به سوی شهداد و بهقصد دیدن کلوتهای کویر لوت راه میافتید، بین راه جاذبههایی میبینید که شاید فکر کنید راه را اشتباه آمدهاید. ابتدا از شهر سرسبز و تاریخی ماهان گذشته و وارد جاده کوهستانیای میشوید که بزرگترین تونل ایران به طول ۲۰۵۰ متر سر راهتان قرار دارد.
بعد از نیم ساعت رانندگی حدود ۲۵ کیلومتر قبل از شهداد به منطقهای سرسبز در دل کویر میرسید که تا با چشم خودتان نبینید باورتان نمیشود.
روستای سیرچ با آب و هوای سرد و کوهستانی جای مناسبی برای ییلاق عشایر و محلیهای منطقه است. روستای سیرچ یکی از چهار آبادی بزرگ بخش شهداد است که در جای بسیار خوش آب و هوایی بر سر راه کرمان – شهداد قرار گرفته و معمولا قلههایش سفیدپوش برف است.
سرو بلندبالای این روستا با ۸۰۰ سال عمر و طولی بیش از ۳۰ متر از دور خودنمایی میکند. آبگرم سیرچ جاذبه دیگری است که علاوه بر خواص درمانی میتواند خستگی سفر را از تن مسافران بیرون کند. بهدلیل وقتی که دارید پیشنهاد میکنیم آبتنی در آبگرم سیرچ را بگذارید برای برگشت.
از ارتفاعات که سرازیر میشوید قلعه تاریخی شفیعآباد جلب توجه میکند. پلههای این قلعه را که پایین بروید آبانبار تاریخی و قناتی خشک شده را میبینید که قرار است به چایخانه سنتی تبدیل شود. این قنات یکی از قدیمیترین قناتهای ایران به شمار میآید.
دوباره وارد جاده شده و مسیر سرازیری را ادامه دهید تا به شهداد برسید. میتوانید برای خرید آب و وسایل احتمالی و یافتن بلد محلی، اول وارد شهداد شوید. راه کلوتها در مسیر جاده نهبندان است که ۲ کیلومتر قبل از ورود به شهداد آغاز میشود.
شهداد دروازه ارتباطی بین سیستان و بلوچستان و کرمان و خراسان بوده و به همین دلیل هم از قدیمالایام جزء پر رفت و آمدترین روستاهای این منطقه بوده است. با ورود به شهداد میتوانید علاوه بر شهر از گورستان تاریخی ۵ هزار ساله در انتهای شهر دیدن کنید و دوباره راه کوتاه را برگردید و از مسیر نهبندان وارد کویر لوت شوید.
شب مانی در کویر
هتلی از شن و ستاره
حالا که قرار است شب را در کویر بمانید، اگر مراقب جانوران گزنده کویری باشید و خود را از گزندشان دور نگهدارید، بهترین جا برای خوابیدن و استراحت زیر سقف آسمان است. هرچه باشد، نمیتوان از لذت ستارههای شبهای کویری دست کشید.
سه سال پیش، سازمان گردشگری کمپی در حاشیه غربی کویر ساخت. مسؤولان سازمان با خوشسلیقگی کمپها را به شکل کپرهایی از برگ درخت خرما ساختند. هر چند شکل و شمایل اتاقها کپرمانند است اما برق، آب، سرویس بهداشتی و حمام هم دارد که امکان یک شبمانی مدرن در دل کویر را برایتان فراهم میکند.
نیروی انتظامی هم هر روز با گشتزنیهای متعدد امنیت کمپ را برقرار میکند. اگر محل کمپ دلخواهتان نبود، میتوانید از گزینه چادر استفاده کنید. البته برای ماندن در چادر باید یکسری نکتهها را رعایت کنید تا جانتان در امان بماند.
حواستان باشد در عمق درهها، نزدیکی رودها، در شیبهای تند، نزدیک آتش و در مسیر بادهای شدید چادر نزنید. اگر بیشتر از یک چادر دارید، چادرها را نزدیک به هم برپا کنید. دور چادر هم مقداری نفت یا گازوئیل بریزید تا عقربها دست از سرتان بردارند و بگذارند با خیال راحت استراحت کنید.
اگر میخواهید شب را در محیط آرام هتل یا مهمانسرا سر کنید، باید قبل از تاریکی هوا خودتان را به شهداد، ماهان یا کرمان برسانید. در ماهان دو هتل وجود دارد و در کرمان نزدیک ده هتل. بسته به مبلغی که میتوانید هزینه کنید، اتاقی برای استراحت بگیرید. اگر هم میخواهید شب را در شهداد به صبح برسانید، میتوانید در خانه معلم بمانید اما حواستان باشد رسیدن به همه این امکانات به این شرط است که قبل از تاریک شدن خودتان را به خانه معلم یا مهمانسراها برسانید؛ چون هیچ بعید نیست صاحبانشان به خاطر نبود مسافر، کرکره را همان سر شب پایین بکشند و شما آواره بیابان شوید.
ترینهای دنیا در شهداد
گندم، گلدان، کلوت
فرسایش باد و مقاومت ریشه درختان گز، گلدانهای بزرگی از ماسه ساخته که گلهایش درختان گز است. این گلدانهای بزرگ طبیعی را «نِبکا» مینامند و در ابتدای مسیر شهداد به کلوتها، بزرگترین نبکاهای دنیا را میبینید که خطهای از کویر را رنگ سبز زدهاند. بعد از آن کلوتهای کویر لوت، به عنوان بزرگترین کلوتهای دنیا به حساب میآید که ارتفاع بعضی از آنها تا ۳۰۰ متر هم میرسد.
اگر ۲۰ کیلومتر جاده نهبندان را از میان کلوتها بگذرید، به منطقهای با سنگهای سیاه آتشفشانی میرسید که گندم بریان نام دارد. تابستانها دمای این منطقه از ۶۵ درجه سانتیگراد هم بیشتر میشود و تاکنون گرمترین نقطه زمین معرفی شده. برای همین هیچ جانداری نمیتواند آنجا زندگی کند حتی باکتریها. این محدوده پستترین منطقه فلات ایران هم به شمار میآید.
تجهیزات همراه
شال و کلاه تا گرما
قبل از هر چیز برای این سفر، کولهپشتی مناسب بردارید تا جیبهای زیادش در منظم چیدن وسایلتان بهدرد بخورند و اگر قصد پیادهروی داشتید، کمرتان اذیت نشود و گرمای کویر پشتتان را عرقسوز نکند. بعد از آن، لباسهایی که برای این سفر بر میدارید اهمیت دارد. اگر تصمیم به برنزه شدن یا سوختن ندارید، دقت کنید که همه بدنتان کاملا پوشیده باشد.
بهتر است از لباسهای نازک و رنگ روشن استفاده کنید تا گرما زیاد اذیتتان نکند. برای کویر نوردی بهتر است از کلاههایی استفاده کنید که لبه پهن داشته باشند. جدای از این کلاههای رنگیرنگی، برای کویر همان کلاههای حصیری بهترین گزینهاند. اگر کلاه حصیری پیدا نکردید، چفیه یا روسری انتخاب خوبی است تا سر و صورتتان را از آفتاب سوختگی اساسی نجات دهد. بعد از سر، مراقب قلب دومتان باشید و از کفشی استفاده کنید که برای راهپیمایی راحت بوده و ترجیحا لایه رویی پارچهای داشتهباشد وگرنه انگشتهای پاهایتان تاول میزنند و لذت سفر از دماغتان در میآید.
بعد از اینها چشمها را از قلم نیندازید؛ از عینک آفتابی مناسب استفاده کنید. مطمئن شوید که عینک آفتابیتان قدرت کافی برای کمکردن میزان بازتاب نور خورشید بر سطح ماسه را داشته باشد. راحتترین راه برای پی بردن به مناسب بودن عینکتان هم این است که همان طوری که عینک را به چشمهایتان زدهاید به آینه زل بزنید. اگر چشمهایتان را دیدید، عینکتان برای بلوکه کردن نور به اندازه کافی تیره نیست.
وقتی در کویر و بیابان برهوت هستید باید مواظب خوراکتان باشید تا عطش دامانتان را نگیرد. از نوشیدن نوشابه و هر چیز شیرین دیگری که باعث میشود مصرف آبتان را بیشتر کند جدا پرهیز کنید. میتوانید مقداری خاک شیر و لیمو را در آب حل و آماده نوشیدن کنید که به سرعت عطشتان را کم کند.